Ballkani

Jo aksidentalisht pa Shqipërinë dhe Maqedoninë katër vende të rajonit kanë nisur një axhendë bashkëpunimi që sipas ty lidhet me kursin Europian të Ballkanit Perëndimor.

Greqia, Bullgaria, Rumania dhe Serbia mbajtën në Varna samitin e parë katër-ditor me pjesëmarrjen e kryemministrave të 3 vendeve që janë anëtare të BE-së dhe presidentit serb, Aleksandër Vuçiç. 

Vendet ballkanike që janë anëtare të Bashkimit Europian do të punojnë së bashku në funksion të anëtarësimit të plotë të të gjithë rajonit. Greqia, Kroacia, Bullgaria dhe Rumania kanë vendosur që përfaqësues të tyre të ndërmarrin një tur në Serbi, Mal të Zi dhe Bosnje, me synim promovimin e integrimit europian. Më tej në Selanik, në datat 5-6 tetor do të takohen përfaqësues të katërshes ne fjalë me përfaqësues të Shqipërisë, Maqedonisë dhe Kosovës.

Të jesh në qendër të vëmendje mund të jetë gjë e mirë ose avantazh. Por vështirë se kjo gjë mund të thuhet për Ballkanin, një rajon që ruan tingëllimin historik të konfliktit. 
Muajt e fundit rajoni ynë përlfitet përherë e më tepër si një zonë përplasjesh mes Rusisë, Turqisë dhe Perëndimit. Kanë kaluar vetëm dy dekada nga rënia e Jugosllavisë dhe hapësira që mendohej se do të binte nën rrezen e Perëndimit po jep shenja të çorientimit gjeopolitik. 

Ndikimin në rritje të Turqisë, Rusisë, dhe madje edhe  të Arabisë Saudite në Ballkan paralajmëroi ministri i Jashtëm austriak, Sebastian Kurz, duke  bërë thirrje për përshpejtimin e procesit të aderimit të rajonit në Bashkimin Evropian, në mënyrë që të qëndrojnë brenda Turqisë dhe Rusisë.

Në Ballkan nuk është problem kryesor përhapja e lajmeve të rreme, por përpjekjet për të kontrolluar mediat. Në një intervistë për Radio Evropa e Lirë, ish- përfaqësuesja e OSBE-së për Lirinë e Medias, Dunja Mijatoviç,  është shprehur se “situata e medias në Ballkan, përkeqësohet dita ditës”. Sipas saj kjo situatë është pasojë e konfliktit dhe shoqërive në tranzicion. Nga ana tjetër dështimi i politikanëve dhe prirja për të kërkuar kontroll mbi mediat është dominues.

Ballkani, e kaluara dhe komunizmi, një ndërthurje që bashkëjeton si për të vërtetuar steriotipet e ngritura mbi këtë rajon të trazuar dhe të paragjykuar.  Maria Todorova, historiania bullgare që prej disa vitesh është zhvendosur në Universitetin e Ilionoisit e perifrazon tranzicionin e Ballkanit me makthin e çuditshëm të një gruaje që shpjegon  mbivalencën në lidhje me të kaluarën komuniste të vendeve të Evropës Lindore. Në vitin 2000 publikoi botimin «Imagining the Balkans» kundër stereotipeve që u atribuohen popujve të Ballkanit si agresivë dhe të pazhvilluar. 

"Me ndihmën e CIA-s dhe aktorëve të tjerë perëndimorë, agjencitë e inteligjencës shqiptare, kroate dhe malazeze mund të bëhen një kërcënim i ri për Serbinë për shkak të marrëdhënieve të saj me Rusinë". Kështu shkruhet në një artikull të Sputnik që ka biseduar me një ish-punonjës të inteligjencës jugosllave. 

Sipas një burimi të cituar nga Sputnik, Serbia duhet të jetë e kujdesshme për një rrjet spiunazhi shqiptaro-kroat, sepse këto dy shtete kanë më shumë ankesa ndaj Beogradit sesa të tjerët.

Komisioneri për Zgjerimin në BE, Johannes Hahn, ka dhënë një intervistë për gazetën “TemA”. Ndër të tjera ai është pyetur edhe për deklaratat e politikanëve shqiptarë, mes tyre edhe kryeminstrit Edi Rama, për bashkimin e shqiptarëve.

Në një samit në Selanik në vitin 2003 BE u kishte premtuar të ashtuquajturave shtete të Ballkanit perëndimor anëtarësim në aleancën europiane të shteteve. Si cak kohor përmendej viti shumë i diskutueshëm 2014. 100 vjet pas atentatit serb ndaj trashëgimtarit të fronit austro-hungarez, i cili ndezi Luftën e Parë Botërore, rajoni pritej të paqësohej përfundimisht.

Me hyrjen e Malit të Zi në NATO dhe rrëzimin nga pushteti të Nikolla Gruevskit, duket se Rusia po tërhiqet nga Ballkani. Në një shkrim të publikuar dje në gazetën ruse online, “Pravda”, e njohur si media me qëndrime radikale kundër Perëndimit dhe që trajton shpesh teori konspiracioni, pohohet kjo gjë, duke vlerësuar se Ballkani do të mbetet ai që ka qenë: problematik dhe një patate e nxehtë për të gjithë që duan ndikim në të.