Opinion

Në analizën e sistemit zgjedhor aktual do të paraqitet  shkalla e deformimit të vullnetit të zgjedhësve që është shkaktuar (dhe mund të shkaktohet) nga metodat e proporcionalit në  konfiguracionin e tyre brenda sistemit  zgjedhor, i cili u aplikua në tre zgjedhjet e fundit  parlamentare.

1. Metodat e proporcionalit

Viva la nuova Albania! Pikërisht kështu thuhet në një parullë shkruar në muret e një shkolle në Tiranë, ndërsa nxënëset e saj realizojnë një numër harmonik me patina e mbajnë veshur një uniformë, çka për kohën konsiderohej një stil modern, por njëkohësisht tashmë edhe shumë i përhapur në radhët e rinisë fashiste, “balila”-ve në Itali e Shqipëri.

Ishte viti 1941 dhe dukej se planet e italianëve për Shqipërinë e shqiptarët, kishin marrë udhë e tashmë vendi i vogël, ishte bërë pjesë vitale e Perandorisë së re Romake, shtrirë në brigjet e “Mare Nostrum”.

Po na çudisin, ose po na neverisin edhe zanatin e hershëm të gazetarisë, këta të mjerë.
Këtë Baton Haxhinë e kam pas ditur si pseudonim të Veton Surroit; nuk e dija se ishte njeri prej vërteti… Mirëpo ja ku janë. I bënë lekët karburant, nga Prishtina në Qerret, nga Qerreti në Pejë… I kthejnë çokat njëri- tjetrit dhe hedhin fall çfarë po ndodh në Shqipëri.
…Nuk iu mjaftojnë temat e Pejës dhe të Rugovës; duhet “me u dukë edhe këndej nga Shqipnia” ku ka plas peshku.

Gjithçka ndodhi në zgjedhjet e 2017-s u testua në zgjedhjet e pjesshme për kryetar Bashkie në Dibër, me të vetmin ndryshim që PS nxori mësimet nga ky “test”, duke marrë të gjitha masat për ta sofistikuar dhe maskuar të njëjtin skenar që u aplikua në shkallë kombëtare, veçanërisht për ta bërë të pakapshëm për vëzhguesit ndërkombëtarë. Madje, skema e “ministrave teknikë”, pavarësisht angazhimit maksimal të individëve të vetmuar ministra, shërbeu si një alibi e plotë maskimi.

Legjislacioni për prokurimin publik në Shqipëri, parashikon prokurimin me mjete elektronike, si një formë komunikimi në përputhje dhe me standardet ndërkombëtare europiane. Referuar mjeteve ligjore të prokurimit, prokurimi elektronik në Shqipëri është bërë forma më e praktikuar duke e renditur atë ndër vendet e para. Për pasojë, nga Janari i vitit 2009 procedurat e prokurimit elektronik realizohen vetëm përmes SPE (sistemit të prokurimit elektronik), ndërsa aplikimi elektronik i blerjeve me vlerë të vogël nga institucionet publike u mundësua për herë të parë në vitin 2013.

Në këtë analizë do të shqyrtoj efektin e metodës së konvertimit të votave në mandate dhe mandatet e sigurta që subjektet do ti siguronin vetëm, në bazë të përqindjeve të tyre në çdo qark(në mënyrë të pavarur nga subjektet e tjera), si dhe mandatet që kanë  varësi me subjektet e tjera (pra nga konfiguracioni i tyre në këto zgjedhje – 18 parti në çdo qark).

1. Efekti i metodës.

Ashtu si dhe Sali Berisha më 2009, që i dha një mandat të dytë radhazi PDsë me 70 vende në Kuvend, edhe Kryeministri aktual arriti të njëjtën performancë për një qeverisje të paktën 8- vjeçare. Shpresojmë që krahasimi të përfundojë këtu. Mandati i dytë i Berishës nuk la kujtim të mirë. Ai bëri gabimet më të mëdha kur e kujtoi veten në zenitin e fuqisë së tij. Ky rrezik e kanos Edi Ramën sot kur po akumulon në duart e tij levat kryesore të pushtetit efektiv: parlamentin, qeverinë dhe drejtësinë e re të post-vettingut.

Edi Rama është qartë fituesi i këtyre zgjedhjeve, sipas rezultateve të deritanishme. Kryeministri i deritanishëm ia doli që të marrë një rezultat të shkëlqyer për socialistët, Partia Demokratike në opozitë duket se ka humbur rëndë. Nëse konfirmohen zyrtarisht rezultatet e deritanishme, Rama nuk ka nevojë më as për partner koalicioni. Pas katër vitesh qeverisjeje, shqiptarët ia dhanë atij sërish besimin, madje me një mazhorancë të konsiderueshme. Ata duket se i besojnë atij si njeriut që do të çojë përpara Shqipërinë.

Zgjedhjet parlamentare 2017 do të mbahen mend edhe për heshtjen e plotë ndaj diplomacisë, politikës sonë të jashtme dhe integrimit të mëtejshëm evropian. Për herë të parë në 25 vitet e fundit, diplomacia u bë “jetime” elektorale; nuk ka vend tjetër në Evropë, as në vendet më neutrale, ku asaj t’i jetë bërë një “embargo” e tillë elektorale. Për më tepër, kur rreth nesh dhe në botë ka pasur aq shumë sfida dhe ngjarje madhore me ndikim të drejtpërdrejtë edhe mbi vendin tonë.

Zgjedhja e Trump si president i Shteteteve të Bashkura u cilësua si surprizë duke qenë se sondazhet parashikonin një humbje të tij. Megjithatë, atë që sondazhet nuk arritën të parashikonin, në fakt e kishin parashikuar big data.