Kulturë

“Ku ishte Calvino, aty ishte letërsia e vërtetë. Ju pëlqen apo jo”. Me këto fjalë e përshkruan Gore Vidal veprën e shkrimtarit italian Italo Calvino, apo më mirë mbresën që letëria e tij lë te ata që e lexojnë. I drejtpërdrejtë dhe krejt i zhveshur nga ajo etika e rreme e komunikimit për të lënë të kuptohet diçka që duhet thënë troç, Vidal, intelektual dhe novelist i njohur amerikan, kritik, i cili siç thotë ai “e kaloi jetën duke studiuar letërsinë”, na thotë se “Calvino ishte i vetmi shkrimtar i vërtetë i kohës sonë”.

Ndoshta një nga regjisorët që ka provokuar më shumë me teatrin e tij modern dhe estetikën e erosit dhe thanatosit, regjisori belg Jan Fabre thotë se njeriu është një kafshë e papërsosur dhe shkëputja e çdo shoqërie nga arti e çon atë drejt vetëvrasjes.

Sa e rëndësishme është "çmenduria" krijuese për një artist dhe një shoqëri?

Ka ndërruar jetë në moshën 92 vjeçare historiani Arben Puto. I lindur në Gjirokastër në vitin 1924, Puto përfundoi Liceun e Korçës në vitet 1935-39. Ai u diplomua në Universitetin e Moskës për Drejtësi në vitin 1951 dhe mandej nis karrierën si profesor dhe historian i çështjeve të diplomacisë. Në periudhën e para viteve ’90, ishte i njohur libri i tij “Pavarësia shqiptare dhe diplomacia e Fuqive të Mëdha”, i cili trajtonte pavarësimin e Shqipërisë në kontekstin e shthurjes së Perandorisë Osmane dhe antagonizmit të fuqive imperialiste, siç quheshin askohe.

Leonard Cohen, poeti dhe këngëtari i muzikës rock, interpretimet e të cilit depërtuan thellë në mistikën e besimit dhe erosit, ndërroi jetë në moshën 82 vjeçare. "Kemi humbur një nga krijuesit më vizionarë"-shkruhet në njoftimin për vdekjen e tij. Forca lirike e vargjeve të tij u përqafua shumë shpejt nga miliona njerëz në mbarë botën që audhuruan muzikën e tij.

Oficerët britanikë të ndërlidhjes (SOE) që morën pjesë në Luftën e Dytë Botërore në Shqipëri kanë prodhuar një dokumentacion me dhjetëra mijëra faqe, i cili aktualisht gjendet i gjithi i hapur në Arkivin Britanik. Shumë prej oficerëve patën mundësi të punojnë gjatë luftës me kreun e Brigadës së Parë, Mehmet Shehun, duke dokumentuar sjelljen e forcave partizane në përfundim të luftës.

Robert Elsie publikon një material filmik të cilin e cilëson si paraqitjen e parë në filmim të shqiptarëve. Xhirimi është bërë në vitin 1904 në Novi Pazar. Më poshtë video(nga minuta 42:25) dhe sqarimi i Elsie:

Studiuesit kanë zhvilluar një sërë përkufizimesh dhe teorish në lidhje me mitet, por për qëllimin e hulumtimit tonë kemi ndjekur përkufizimin që sjell Kiara Botiçi [Chiara Bottici] mbi mitet politike: një punë e vazhdueshme për të prodhuar dhe kujtuar një rrëfim 

Firma amerikane “Abyss Creations”, e cila këtu e 20 vjet prodhon kukulla me përmasat reale të njeriut,  pritet të hedhë në treg serinë e radhës  me fokus inteligjencën artificiale të tyre. Kur themeloi kompaninë Matt Mc Mullen kishte në mendje prodhimin e manekinëve realë të destinuar për qëllime ekspozimi, por jo për seks. “Vlerësimet që morëm ishin shumë pozitive dhe kjo na çoi të shqyrtojmë edhe këtë perspektivë, për të kënaqur kërkesat e klientëve"-tha ai për Sunday Mail.

Amerika e ka ndërmjetësuar prezantimin e saj me botën përmes kinemasë. Ky është një rast i rrallë, për të mos thënë krejt i papërsëritshëm kur kinemaja, si një art më vete, kultivon një njohje të tërë sipas disa paradigmave të vetëperceptimit. Revolucioni, lufta civile, segregacioni, lufta e Vietnamit janë popullarizuar nga kinemaja përpara se “bota” të afrohet me të vërtetën e saj përmes mjeteve klasike si letërsia, historia e shkruar, media.

Në Padova të Italisë më 3 nëntor të këtij viti mbahet takimi me temë: “Lufta e Tretë Botërore”. Corriere della Sera i ka marrë një intervistë të shkurtër folozofit italian, Emanuele Severino, autor i librit të njohur “Thelbi i nihilizimit”, të cilit i drejton pyetje për konfliktin dhe natyrën e tij në botën e sotme. Severino flet për një domimim të teknikës përmes garës teknologjike, një thuajse ndryshim qytetërimi, i cili realizohet si humbje e kontrollit të “forcave tradicionale” mbi qëllimet e tyre fillestare.