Kulturë

Në mars të vitit të kaluar u mbushën 50 vjet që kurse Fan S. Noli i madh u nda nga jeta. Shqiptarët e Amerikës, me të drejtë, e quajtën “Viti Nolian”, i cili aq sa u pasqyrua në media, nuk rezultoi i tillë. Ai u përkujtua në fillimet e tij, me sa kam dijeni, në New York nga “Vatra” e themeluar prej tij, në Tiranë nga Akademia e Shkencave e Shqipërisë dhe në përmbyllje të këtij viti në Boston nga “Biblioteka Noliane”.

Ka vdekur në moshën 69 vjeçare, një nga më të njohurit e muzikës rock, David Bowie. Familja e tij ka bërë publik lajmin për vdekjen si pasojë e kancerit që kishte prekur këngëtarin prej 18 muajsh. Bowie lindi në Londër më 8 janar 1947 me emrin e vërtetë David Jones.

Komunizmi nuk ka mbaruar në letërsinë e Bashkim Shehut. Më shumë se 20 vjet nga botimi i “Vjeshtës së ankthit”, një libër eseistik, ku përzihej letërsia me kujtimet e jetës së kaluar në bllok, Shehu ka vijuar të shtjellojë të shkuarën në një sërë romanësh të botuar këto vite. Të qenët larg Shqipërisë (prej vitesh ai jeton në Spanjë) duket se nuk e ka ndryshuar kahun e letërsisë së tij. Kujtesa vazhdon të jetë më e fortë se e tashmja.

Replikë me studiuesin Kamusella

Me një vendim të datës 23 nëntor të vitit 2015, Ministria e Kulturës ka autorizuar/miratuar projektin e ndërtimit të HEC DRIZA 1 në pellgun ujëmbledhës të përrenjve të Nivicës dhe Gusmarit, në Bashkinë e Tepelenës. Sipas vendimit me numër 241, të Këshillit Kombëtar të Restaurimit, që ka hyrë në fuqi menjëherë, shoqëria duhet të kontribuojë për sistemimin e ambienteve të banesës së Myfit Kaçubajt, Qendër Nivicë, nën mbikëqyrjen e specialistëve të DRKK-së Gjirokastër.

Fillimtarët janë përherë të përkëdhelurit e kohës. Por kur fillimtari bëhet udhë, çel një udhë, vetjakësohet si udhë, ai është trefish i përkëdhelur. Kolë Jakova për të gjithë ne që jemi tubuar sot këtu në këtë sallë është më së pari dramaturgu, drejtori i parë i Teatrit Popullor dhe Filarmonisë (1945-1946), ndërsa për shënimet enciklopedike është edhe shkrimtari me “Fshati midis ujërave”, poeti me “Heronjtë e Vigut” dhe “Garda krutane”, sikurse edhe atdhetari.

Këto ditë, në realitetet intelektuale dhe shpirtërore të kryeqytetit të vendit tonë, ndodhën dy ngjarje krejtësisht të kundërta në rrezatimin dhe jehonën e tyre. Doli në qarkullim kolana prej 10 vëllimesh e përmbledhjes së revistës “Zani i Naltë”, (1923-1939), lajm që kryesisht kaloi në heshtje, si vetë heshtja e vlerave përballë përdaljes që mbizotëron për fat të keq në vendin tonë prej kohësh!?

Primo Shllaku, poet e drejtues i Institutit për Promovimin e Vlerave në Gjuhën Shqipe komenton në një intervistë për “Gazeta Shqiptare” rezultatet e studimit të Prof.Dhurata Shehrit e Prof.Persida Asllanit mbi raportet e letërsisë me dialektet. Të dyja studiueset sollën një pamje të tërësisë së veprave letrare shqipe të botuara (duke shmangur ribotimet) nga 1555 deri më 1972, e cila rezulton në raporte mesatare 70% vepra autoriale në toskërisht dhe 30% në gegnisht.

Një udhëtim në fushën e minuar të marrëdhëniëve shqiptaro-greke që tenton të hedhë dritë mbi raportin mes dy vendeve vjen i botuar në një libër nga profesori i Historisë në Universitetin Aristotelio të Selanikut, Stavro Daju me titull “Shqipëria dhe Greqia.