biznesi

Tashmë aksioni kundër evazionit dhe informalitetit po njeh vetëm një drejtim: masa të reja penale, ose ndryshe represion. Qeveria ka menduar që edhe për këto dy çështje të adresojë ndryshime në Kodin Pena, duke propozuar burg për ata që fshehin detyrimet tatimore apo mbajnë punonjës të paregjistruar. Situata është me zarar në komedinë që po ofron ky lloj shteti. “Ndryshimet më të forta janë ato në nenin 180 të kodit aktual, i cili flet për fshehjen e detyrimeve tatimore...Me draftin e ri hiqet mundësia e gjobës dhe kjo shkelje do të dënohet automatikisht vetëm me burg, deri në dy vite.

Ridvan Bode mendon se aksioni i qeverisë kundër informalitetit, edhe pse përkohësisht mund të sjellë të ardhura shtesë në buxhet, do të godasë ekonominë. Në një intervistë për “Top Channel” ish-ministri i Financave thotë se informaliteti në Shqipëri nuk është në përmasat për të përligjur një operacion të menjëhershëm në këtë shkallë. Sipas tij, lufta ndaj informalitetit dhe vendosja e konkurrencës në treg është një proces i vazhdueshëm dhe pjesë e programeve qeverisëse.

Skanimi në dogana po rezulton me probleme. Të paktën kështu raporton “Monitor” që referon ankesa të biznesit. “Bizneset kanë pohuar se po u kërkohet ta paguajnë tarifën dy herë. Njëherë paguhet cash në doganën hyrëse dhe pastaj del prapë nëë sistem për ta paguar së bashku me deklaratën doganore. Bizneset pohuan se, kjo po ndodh për shkak të mosrakordimit me praktikën e re të tarifës së skanimit ku të gjitha bizneset duhet të paguajnë 22 euro për importet mbi 1000 euro dhe 5 euro për çdo deklaratë doganore mbi këtë vlerë”, shkruan “Monitor”. Dhe me këtë rast kanë nisur spekullimet.

Krijimi i Gjykatave Administrative u vlerësua si një hap përpara, por nga vëzhgomet e bëra cilësia e punës dhe afatet e shyqrtimit të çështjeve lënë për të dëshiruar. Pra sërish biznesi ka pakënaqësi për punën e tyre duke shtruar kështu nevojën e ndryshimit. Konfindustria njofton për një vëzhgim të kryer në bashkëpunim me Ministrinë e Drejtësisë dhe Fondacionin gjerman "Friedrich Ebert", prej nga ku provohet se ka ende shumë të të bërë.

Edhe pse u bë zhurmë e madhe, u paralajmërua e kërcënua, u deklarua gjendje lufte, aksioni kundër informalitetit pati një nisje komike. Ai u shty me një javë që ditën e parë të tij, duke shërbyer vetëm si gjimnastikë për biznesin dhe organet tatimore. Nuk u dha ndonjë arsye e qenësishme, përveë asaj se so t’i lihet kohë biznesit që të regjistrohet e të kryejë formalitetet. Arsyeja në të vërtetë është krejt tjetër, edhe më komike sesa akti i ndalimit akoma pa nisur.

Qeveria ka nisur aksionin kundër informalitetit dhe evazionit fiskal, duke shpallur gjendje lufte për Shqipërinë. Në fakt, aksioni ndaj informalitetit u shty, me synim që t’i lihet kohë të regjistrohet e më pas të blejme kasën fiskale. Kjo është njëra anë e çështjes, e cila ka krijuar pështjellim dhe tension, e që në çdo rast do të duhet pritur për të parë rezultatet. Ana tjetër është ajo që ofron shteti, përveç shërbimit edhe garancia që evazioni të mbahet nën kontroll. Një nga mënyrat më të njohura është fiskalizimi dhe zbatimi i rregullave, që është kuponi.

Në Shqipëri bën vaki çdo gjë. Një nga këto gjëra që pak priten është kritika e sotme e gazetës zyrtare të Partisë Demokratike ndaj marrëveshjes konçesionare për skanimin në dogana, fituar nga kompania “Rapiscan”. Në një shkrim të vetin për rritjen sërish të çmimeve të hidrokarbureve, “RD” e arsyeton këtë pikërisht me kostot që sjell aktivizimi i marrëveshjes konçesionare me “Rapiscan”, që tarifom për çdo deklaratë me 22 euro. “Edhe pse qeveria pretendon se çmimi i naftës do të fillojë të bjerë, duke filluar nga muaji i ardhshëm, krejt të kundërtën thonë shoqatat e hidrokarbureve.

Eksperti kontabël, Agim Binaj, ka thënë në një intervistë për “Tema Tv” se afro 60 përqind e bilanceve për biznesin bëhen nga punonjës të administratës taimore. “Që ka tatimorë që bëjnë bilance për subejktet, këtë e pranoi edhe Ministri i Financave”, shprehet Binaj që thotë se informaliteti do të vazhdojë bashkë me evazionin, sa kohë që kjo dukuri nuk luftohet. Mirëpo ndonëse ministri i Financave e pranoi këtë si dukuri, Drejtoria e Tatimeve nuk ka asnjë të dhënë.

“Do mbështesim biznesin e ndershëm”. Kështu tha sot drejtoresha e Tatimeve, Briseida Shehaj, e cila ka dalë në një konferencë për shtyp pak para nisjes së aksionit të ri kundër informalitetit. “Aksioni do të jetë kundër kundër informalitetit, jo kundër biznesit dhe do mbrojë konsumatorin. Administrata tatimore do jetë në krah të biznesit të ndërshëm...Në vitin 2014, Tatimet ulëm me 30 milionë usd gjobat e padrejta kundër biznesit. Nuk do bëjmë luftë kundër biznesit, por një operacion në shërbim të qytetarit, që paguan taksa për cdo shërbim”, tha Shehaj.

Pak ditë përpara se të nisë aksioni i paralajmëruar kundër evazionit fiskal dhe informalitetit të biznesit, ministri i Financave, Shkëlqim Cani ka dalë në një konferencë për shtyp, ku ka dhënë disa sqarime. Ai ka folur hapur për situatën aktuale, duke bërë disa deklarata që gjithsesi paralelizojnë idenë e krijuar se goditja ndaj informalitetit dhe evazionit është problem i atyre subjekteve që i shmangen ligjit.