Kulturë

Në fund të shtatorit 1943 në Greqi u konsumua ajo që njihet si Masakra e Qefalonisë, në të cilën ushtarë italianë të divizionit Acqui iu kundërvunë me armë gjermanëve në ishullin jonian, duke pësuar humbje masive në jetë njerëzish. Kjo pasi talia fashiste kishte kapitulluar.

Historiografia italiane e ka njohur këtë moment si Aktin e parë të një rezistence antifashiste në Itali, përfshirë këtu edhe spekullimin se i ashtuquajturi referendum që u zhvillua nga ushtarët, ishte shprehje e demokracisë. Kështu e quajti De Gasperi, kështu edhe Campi në vitin 2001.

Kanuni i shqiptarëve është një kryemonument juridik zakonor i kombit tonë në Mesjetë. Ky korpus rregullash dhe ligjesh të plotfuqishme janë një botë e gjallë dhe njëkohësisht e fosilizuar e mendësisë popullore, e mençurisë së zgjidhjes së problemeve të mprehta dhe e një vetadministrimi të problemeve shoqërore.

Këshilli Ekzekutiv i Akademisë së Shkencave i është përgjigjur me një letër kritikave të kryeministrit, i cili një ditë më parë apeloi për reformim dhe e cilësoi sjelljen dhe situatën e Akademisë si absurde. Këshilli i kujton kryeministrit se nuk është bërë thuajse asgjë për programin e premtuar për shkencën. Më poshtë letra:

Gjatë muajit qershor të kësaj vere pata një kënaqësi të veçantë; së bashku me kolegun e vjetër, mjeshtrin e monumenteve Novrus Bajrami, vizituam disa stacione paleolitike të reja dhe u njohëm me gjetjet, veglat e strallit, të zbuluara në këto site.
UJI I FTOHTË

Gjuhëtari italian Leonardo Maria Savoia, një studiues i shqipes, i ka dhënë një intervistë televizionit të Kosovës, "Koha". Savoia bën një përmbledhje të vendit të shqipes në grupin e gjuhëve indoeuropiane, diçka e studiuar tashmë, ndërkohë që tërheq vëmendjen mbi rrezikun që i kanoset të folmes arbëreshe në Itali.

Më 1935-ën, 81 vjet më parë, shkrimtari shqiptar Migjeni shkroi një skicë eseistike të quajtur “Programi i një reviste”. Ishte hera e parë që në historinë e letrave shqipe trajtohej një motiv i tillë i modernitetit që lidhet me lirinë reale ose konvencionale të shtypit dhe të mediave.
Ky motiv sot është tepër këlthitës dhe aktual. Në skicën migjeniane janë disa intelektualë (pa emër), të cilët duan të bëjnë një revistë. Por duan që revista të jetë kinse e pavarur nga politika.
Mënyra se si është shkruar kjo skicë të kujton një parabolë ironike.

Janë skulptura kinetike, që shfrytëzojnë erën, por krijuesi i tyre Theo Jansen thotë se janë krijesa të gjalla.

Një ese e pabotuar e shkrimtarit Arjan Leka mbi gjurmë të dadaizmit në revistat shqiptare të viteve ’30-’40, si dhe në revistën Nëntori të cilat ndikuan që modernizmi të mos mbërrijë; një përkthim nga libri i Isadora Dunkan mbi impresionet e vizitës së saj në Shqipëri; si dhe një dedikim letrar nga Luan Rama, të sjella dhe në romanizmin e librit “Santa Quaranta”

Dadaizmi u ndal në Shqipëri

Ka ndërruar jetë në moshën 93 vjeçare historiani i njohur gjerman, Ernst Nolte. Ai erdhi në vëmendje të rretheve shkencore dhe opinionit në Perëndim si pasojë që tezave të veta mbi nazizmin dhe Hitlerin. Sipas Nolte, nazizmi dhe themeluesi i tij, Adolf Hitler, ishin reaksioni logjik i Gjermanisë ndaj kërcënimit ekzistencial që përfaqësonte revolucioni rus. Kjo tezë si dhe artikuli i tij i vitit 1986 “E shkuara nuk do të zhbëhet” krijuan debate shumë të forta.

BBC publikon sot në intervistë me historianin britanik Steve Long rreth operacioneve të shërbimeve sekrete britanike dhe amerikane në Shqipëri në vitet ’50 të shekullit të kaluar. Long sugjeron që panorama duhet parë në tërësi dhe Sigurimi i Shtetit duhet kredituar për aftësinë e tij në zbulimin dhe goditjene grupeve diversioniste. Sipas Long Kim Philby është përdour më shumë si një alibi për dështimin e CIA-s dhe MI6 në Shqipëri, meqenëse spiuni i famshëm e bënte më të justifikueshme humbjen sesa atribuimi i saj Sigurimit shqiptar.