samiti i triestes

Deklarata përmbyllëse e Samitit të Triestes është e mbushur me fjalë të mira dhe optimiste. Duke e marrë zhvillimin e rajonit të Ballkanit Perëndimor në një konteskt teorik që i referohet përvojës frank-gjermane, Gjermania me aleatët e vet, ka menduar të eksperimentojë edhe këtu atë që provoi vetë. Siç e dimë modeli franko-gjerman i hapi rrugën Bashkimit Europian, padyshm një arritje jo e vogël, por i cili qysh në krizën e parë serioze, atë të vitit 2008, nxori në sipërfaqe diferencën e madhe mes Gjermanisë si dominuese dhe vendeve të tjera.

Kryeministri nuk kishtë sot argument më të mirë kundër komenteve se në Samitin e Triestes u sanksionua lidershipi serb në Ballkanin Perëndimor, sesa akuza e zakonshme për mediat. Kjo ndonëse interpretimi për krijimin e Jugosllavisë së Re u hodh në qarkullim nga gazeta gjermane “Die Welt”.

Ka një lloj gare mediatike për të kuptuar nivelin e financimit të projekteve nga BE-ja për vendet e Ballkanit Perëndimor që morën pjesë në Samitin e Triestes. Edhe pse u adoptua plani për një Zonë Rajonale Ekonomike, shifrat më të besueshme deri më tani, janë dhënë për mediat nga Komisioneri për Zgjerimin, Johanes Hahn, sipas të cilit për Ballkanin do të vihen në dispozicion 1 miliardë euro.

Samiti i Triestes është mbyllur por ai ka dështuar në kapërcimin e atij problemi kryesor në marrëdhënet BE-Ballkani Perëndimor. Ky problem është theksuar shumë herë tashmë dhe ai konsiston në paaftësinë apo mungesën e vullnetit nga ana e BE-së për t’i dhënë perspektivës së anëtarësimit të vendeve të rajonit tonë një afat kohor konkret.

Shqipëria mund të dalë me gisht në gojë nga Samiti i Triestes nëse lexojmë atë që thotë komisioneri për Zgjerimin e BE-së, Johannes Hahn. Në një intervistë për Deutsche Welle, Hahn jep një panoramë që i moderon shumë shifrat e propozuara për mandatin e dytë nga kryeministri i Shqipërisë Edi Rama.

Nëse të gjithë kryeministrat e vendeve të Ballkanit Perëndimor kanë dalë në mediat e vendeve të tyre dhe kanë sqaruar se çfarë mendojnë për Samitin e Triestes, apo idenë e Zonës Rajonale Ekonomike, kryeministri i Shqipërisë, preferon ta bëjë këtë përmes mediave në SHBA dhe në anglisht. Madje, jo duke folur për vendin e tij, por pë Ballkanin.

"E ardhmja e Ballkanit Perëndimor ndodhet në Bashkimin Europian" - këtë fjali e kanë nënshkruar krerët e shteteve dhe qeverive europiane në vitin 2003. Premtimi i njohur i Selanikut tingëllon sot kaq i mjegullt, si mitet greke. Sepse që atëherë në BE është pranuar vetëm Kroacia. Me ndarjen e Kosovës nga Serbia u krijua një problematikë e re në rajon. Zgjerim? Askush nuk po e përdor më këtë fjalë. "Zgjerimi është një si pulë që i është prerë koka", tha një diplomat serb kundrejt plaftformës BuzzFeed. "Ajo rend ende, por në të vërtetë është duke ngrodhur."

“Shqiptarja.com” publikon sot një opinion të ministrit të Jashtëm të Italisë, Angelino Alfano, një ditë përpara Samitit të Triestes. Në opinionin e tij, Alfano flet për rëndësinë e Samitit dhe Nismës së Berlinit në integrimin e tyre rajonal dhe afrimin me BE-në, por edhe në forcimin e institucioneve. Alfano ka bërë të ditur se Italia do të kërkojë që të njihet përparimi i Shqipërisë në këto muajt e fundit, duke anashkaluar kështu problemet elektorale, që do të sanksionohen në fakt si të tilla, ose jo, nga raporti përfundimtar i OSBE-ODIHR. 

Socialistët erdhën në pushtet në vitin 2013 për shumë faktorë që lidheshin me qeverinë e Sali Berishës, por edhe me disa koniunktura ndërkombëtare. Pak përpara se të zhvilloheshin zgjedhjet parlamentare, në nëntor të vitit 2013, në Tiranë erdhi ish-sekretarja amerikane Clinton, e cila i rezervoi një mundësi takimi Ramës në hollin e një hoteli. Ky ishte një mesazh jo pa rëndësi.

Ambasadori i Italisë në Shqipëri, Alberto Cutillo, thotë në një intervistë për revistën “Monitor” se në samitin e Triestes, mund të miratohet një plan veprimi që përafron në planin tregëtar dhe ekonomik vendet e rajonit të Ballkanit Perëndimor.