Nacionalizmi

Mediat serbe po mbajnë të hapur prej ditësh diskutimin mbi deklaratat nacionaliste të Edi Ramës dhe Hashim Thaçit. Dy polikanë që duhet thënë se janë nën presionin e zgjedhjeve të afërta. Në shërbim të portretit nacionalist të tyre, të paktën të Edi Ramës, sot ka shërbyer me një intervistë edhe Jonuz Musliu, kryebashkiaku i Bujanovcit në Luginën e Preshevës në Serbi, njëkohësisht kryetar i Këshillit Kombëtar Shqiptar në këtë zonë. Media serbe B92, citon Musliun të jetë shprehur në një intervistë për Tv PRVA, se “nuk më intereson që jeton zyrtarisht në Serbi”.

Beogradi zyrtar po luan për disa ditë rresht me kartën e shqetësimit nga deklaratat nacionaliste të politikanëve shqiptarë. Shkak u bë deklarata e kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, për “Politico”, ku në respekt të një frekuence 3 mujore, Edi Rama u rishfaq me gogolin e nacionalizmit shqiptar dhe projektit të bashkimit të Shqipërisë me Kosovën, si alternativë ndaj dështimit të anëtarësimit në BE. Deklaratën e tij e pasoi presidenti I Kosovës, Hashim Thaçi, në garë për epërsi morale në botën shqiptare, e mandej edhe Jonuz Musliu në Luginën e Preshevës.

Ata janë të vendosur të mbrojtnë Maqedoninë me "të gjitha mjetet" kundër armiqve të jashtëm dhe të brendshëm. Me çdo metodë dhe me çdo kusht. Ata duket të gatshëm edhe për të marrë armët nëse është e nevojshme.Në pankartat e tyre figurojnë armë si thika, granata dhe pushkë si ato që u përdorën në konfliktin mes shqiptarëve dhe sllavomaqedonasve në vitin 2001 në territoret e Maqedonisë.

Balkanweb raporton sot për një iniciativë të Muzeut Kombëtar: Një pasdite në Muze, kështu quhet projekti që synon njohjen nga publiku të trashëgimisë kulturore. Fjala është për ekspozimin e copëzave të kulturës material dhe shpirtërore të kohës së antikitetit në territorin që sot është Shqipëri. “Fakte të panjohura” i quan agjencia në fjalë prezantimin nga arkeologu Adem Bunguri të teerakotave dhe totemeve mitologjike ilire e parailire, ndonëse punimet shkencore e të tjera janë në numër të madh në këtë drejtim.

Kriza ekonomike dhe politike që po përshkon Evropën qysh prej fillimit të viteve 2010, po shoqërohet së fundmi me shenja të dukshme të destabilitetit të rajonit të Ballkanit. Kjo nuk do të thotë se destabiliteti lindi pikërisht pas vitit 2010, për vetë faktin – apo mitin – se Ballkani njihet si “fuçi baruti”. Megjithatë, grindjet politike në Malin e Zi në Tetorin e vitit 2016, u shoqëruan me krizën e trenit serb në Kosovë në Janar të 2017, ndërsa kohët e fundit iu la vendi krizës elektorale dhe ndëretnike në Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë.

Një pjesë e politikës dhe opinionit maqedonas po konsolidojnë mendimin se kriza e tanishme është provokuar nga ndërhyrja me sens nacionalist e kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama. NDonëse sot ka shkruar diçka në Facebook edhe presidenti I Kosovës, Hashim Thaçi, kryeministri në detyrë i Maqedonisë, Emil Dimitriev, ka preferuar ta kërkojë problemin e krijuar nga një platform maksimaliste tek Edi Rama.

Një skicë që tregon heronjtë e Revolucionit Grek të 1821, Theodooros Kolokotronis dhe Marko Boçari duke bërë shqiponjën me dy duar u kthye në lajmin viral të fundjavës që lamë pas si një tjetër shfaqje e irredentizmit dhe nacionalizmit shqiptar. 

Pas përfundimit të luftërave të fundit në ish Jugosllavi në vitin 1999 të shkaktuar nga hegjemonizmi serb, ardhjes së Zoran Gjingjiqit në pushtet në Serbi dhe sidomos pas shkuarjes së Millosheviqit para Gjykatës Ndërkombëtare për Krime Lufte në Hagë në vitin 2001, filloi të shpresohet se në Serbi po fryn erë ndryshimi. Ndoshta edhe do të ndodhte ndonjë ndryshim i vogël, sikur të mos ndodhte vrasja e kryeministrit serb Zoran Gjingjiq në vitin 2003.

Politika perëndimore duhet të adresojë nacionalizmin si zgjidhje për paqen në Ballkan. Kjo është pak a shumë ideja që hidhet në një shkrim të publikuar në “Foreign Affairs” nga autori Timothy Less, drejtor I Nova Europa, një konsulent mbi politikat e riskut dhe ish-diplomat. Ai e nis shkrimin me pretendimet me karakter nacionalist të minoriteteve në Ballkan, të shqiptarëve, serbëve dhe kroatëve. Popuj që janë të shpërndarë në Ballkanin Perëndimor, zona më e pastabilizuar në Europë.

Në pjesën më të madhe të historisë postsovjetike, Rusia është parë si një e huaj, politika e së cilës do të lëvizte në mënyrë të paevitueshme drejt modelit perëndimor. Pas votës referendare në Britani – BREXIT – dhe zgjedhjes së Donald Trump në Amerikë, duket se prirja e kundërt po zë vend: sili I politikës që aplikohet nga regjimi I Vladimir Putinit po rrit ndikimin drejt Perëndimit.