Kulturë

 Siç dihet, shqipja dialektore ndahet në dy krahina dialektore ose dialekte, krahina dialektore  e veriut ose gegërishtja dhe krahina dialektore e jugut ose toskërishtja. Si kufi ndarës i tyre përafërsisht shërben lumi i Shkumbinit. Lidhur me kohën e formimit të dy dialekteve të shqipes janë shfaqur mendime të ndryshme. Z. G.

Flitet për bashkëqeverisje dhe kërkohet që populli të flasë, të shprehet konkretisht. Në fakt, bashkëqeverisja është e vjetër në Shqipëri. Republikë Popullore u quajt dikur, pushteti po ashtu popullor. Nuk ka asnjë krahasim me kohën që jetojmë, sigurisht, por iluzioni që krijohet sot është ndoshta edhe më i rremë se atëherë. Pasi pabarazia dhe keqpërdorimi i ligjit sot janë shumë më keq se para viteve ’90, ku liria kërcënohej dhe shtypej në fund nga një legjislacion që ndalonte shumë gjëra.

Fillimi i muajit gusht është i lidhur detyrimisht me dy data që janë përcaktuese në emërtimin e epokës që nisi pas vitit 1945: era bërthamore. Kjo pasi më 6 gusht dhe 9 gusht të vitit 1945, ShBA lëshoi dy bombat e para bërthamore në qytete japoneze të Hiroshimës dhe Nagasakit. Qindra mijëra të vdekur në vetëm dy lëshime bombash që ishin vetëm disa kilotonë.

Rapsodi legjendar Gjokë Nonaj u shua në moshën 107 vjeçare dhe të premten u përcoll në banesën e fundit në varrezat e Kodër-Marlekajt, në Lezhë.

Ai lindi në Malësinë e Shkrelit në vitin 1910 dhe me jetën e tij si rapsod mbart interpretimet e ralla me lahutën e tij të Ciklit të Kreshnikëve, duke u kthyer në një legjendë të gjallë të dëshmisë së ekzistencës dhe vazhdimit të traditës së lashtë të eposit shqiptar. 

Edhe mosha e lahutës së tij, e kaluar dorë më dorë, e kapërcen shekullin. 

Është publikuar së fundmi një raportr studimor për bullizmin dhe ekstremizmin në shkollat në Shqipëri. Studimi është autorizuar nga Këshilli i Europës dhe ka për autorë Edmond Dragoti dhe Emanuela Ismaili.  Autorët shkruajnë që në hyrje se “për të marrë të dhëna të sakta dhe rezultate të besueshme, për këtë projekt në shkallë të gjerë shtrirje u miratua një qasje me teknika sasiore, e cila përfshin 2377 nxënës nga klasa e IV deri në klasën e XII, 3560 mësues dhe 970 prindër nga 144 shkolla në 12 rrethe të Shqipërisë”.

Ka ndërruar jetë albanologu Antonio Guzzetta. Ai ishte djali i Giorgio Guzzetta, themelues i seminarit greko-shqiptar të Palermos, seminar ku mori formimin fillestar. Më pas ai u diplomua në universitetin e Palermos, dega Letërsi – Filozofi.

“Avvenire” raportonte disa ditë më parë për daljen në qarkullim të një libri me titull polemizues, apo korrigjues ndaj refleksioneve të njohura të filozofes Hanah Arendt, e cila krijoi jo pak debate me raportimin e vet të gjyqit të Adolf Eichman në Jereuzalem.

Këto ditë është shpikur një “debat” mbi kombësinë e Vojsavës, nënës së Skënderbeut. Debati është i shpikur për disa qëllime, dhe quhet i tillë, pasi nuk ka sgjë reale, përveç garës për klikime. Sigurisht pozën më qesharake e kanë marrë ata që mbrojnë pastërtinë arbërore Vojsavës teksa me këtë vetëshpallin patriotizëm të kulluar.

21 Korriku është ditëlindja e shkrimtarit të madh amerikan Ernest Hemingway! Një komunitet i caktuar intelektualësh e dijnë fare mirë, por sa për informacion të gjerë, duhet përmendur që Papa Hemingway ka edhe një klub në Tiranë, “Hemingway Club Tirana.” Një klub jo vetëm fizik por edhe shpirtëror dhe kulturor i cili ka mbledhur shpirtrat më artistik të Tiranës dhe më gjerë.

Vdiq sot në një spital në Romë, në moshën 58-vjeçare, Pino Pelosi, i cili ishte dënuar si vrasësi i i shkrimtarit  dhe poetit të njohur italian, Pier Paolo Pasolini.  Pasolini u vra më 2 nëntor, 1975 në zonën bregdetare të Ostias, pranë Romës. Po atë ditë u arrestua e duke ngarë makinën që i përkiste poetit italian me famë ndërkombëtare. Pelosi u dënua nga gjykata për vrasje në bashkëpunim. Megjithatë, Gjykata e Apelit dhe Gjykata e Lartë e Italisë, arritën në përfundimin se Pino Pelosi e vrau i vetëm Pasolinin, pa asnjë bashkëpunëtor.