truri
Si e ndryshon trurin menopauza
Në Shtetet e Bashkuara, rreth 6 milionë njerëz të moshës mbi 65 vjeç vuajnë nga Alzheimeri. Pothuajse dy të tretat e tyre janë gra – një mospërputhje që studiuesit ia atribuojnë prej kohësh gjenetikës dhe jetëgjatësisë së grave, ndër arsye të tjera. Por ka një konsensus në rritje se menopauza mund të jetë edhe një faktor i rëndësishëm rreziku për zhvillimin e demencës më vonë gjatë jetës.
Matematika e trurit
Një studim i ri për shpërndarjen e neuroneve është një hap përpara në njohjen e organizimit të trurit të gjitarëve. Studiuesit e Forschungszentrum Jülich dhe Universitetit të Këlnit (Gjermani) kanë zbuluar se si dendësia e neuroneve shpërndahet nëpër dhe brenda zonave kortikale në trurin e gjitarëve. Ata kanë zbuluar një parim themelor organizativ të citoarkitekturës kortikale: shpërndarjen e densitetit të neuroneve, një rregullim që luan rol vendimtar në formësimin e strukturës dhe funksionit të trurit.
Krijohen në laborator organoide të trurit njerëzor
Studiuesit në Universitetin e Miçiganit kanë zhvilluar një metodë për të prodhuar tru në miniaturë, të rritur artificialisht. Të ashtuquajturat organoide të trurit të njeriut nuk kanë në përbërje qeliza shtazore dhe mund të jenë premisë për trajtimin e disa sëmundjeve me karakter neurogjenerativ.
Njeriu që e pa botën së prapthi
Rasti unik i një të riu të plagosur gjatë Luftës Civile në Spanjë ka shërbyer si pikë nisjeje për një qasje të re ndaj trurit dhe mënyrës sesi ai funksionon. 25-vjeçari, i cili mbetet anonim, u plagos me plumb në kokë në frontin e Valencias, në Luftën Spanjolle, në vitin 1938.
Dy javë më vonë, ai vuri re një ndryshim tronditës: në kushte të caktuara, ai e shihte botën së prapthi. Në atë kohë, rastin e ndoqi mjeku 28-vjeçar Justo Gonzalo.
Shkencëtarët gjejnë në tru lidhjen mes trupit dhe mendjes
Marrëdhënia midis mendjes dhe trupit të njeriut i ka sfiduar mendimtarët e mëdhenj përgjatë shekujve, përfshirë Aristotelin dhe Dekartin. Përgjigja, megjithatë, duket se qëndron në vetë strukturën e trurit.
Truri i foshnjes, nuk është “tabula rasa”
Një prej shkencëtarëve, që më shumë se kushdo tjetër, ka vendosur të vërtetojë që “gjërat janë ndryshe”, është pedagogu i Psikologjisë së Universitetit të Harvardit, Steven Pinker.
Covid-19 dhe truri/ Zbulohet një lidhje ende e paqartë me demencën
Disa ndryshime që ngjajnë me ato që shkakton Alzheimer janë vënë re në trurin e pacientëve që kanë ndërruar jetë për shkak të Covid-it. Këto anomali lidhen me akumulimin e një proteine të quajtur tau, brenda qelizave të trurit dhe sasi jonormale të proteinës beta-amiloide që grumbullohet në pllaka amiloide. Në këtë përfundim kanë arritur disa studime të kryera së fundmi.
Ekspertët ngrenë alarmin për lidhjen e trurit me kompjuterin
Lidhja e trurit me kompjuterin shihet me skepticizëm nga shumë ekspertë të fushës. Ideja u propozua për herë të parë nga CEO i Tesla, Elon Musk, i cili e sheh këtë të realizueshme përmes ndërfaqes tru-kompjuter Neuralink.
Por për disa studiues dhe shkencëtarë, një lidhje e tillë është e frikshme për shkak të infuzionit të Big Tech në mendjen e njeriut.
Nivelet e litiumit në tru, të lidhura direkt me vetëvrasjen
Studentët e kimisë e njohin si elementi më i lehtë i ngurtë, ndërsa entuziastët e elektronikës si një material i mirë për të prodhuar bateri dhe miliona të tjerë e njohin si ilaç efektiv. Fillimisht është përdorur si formë trajtimi për "nervozizmin e përgjithshëm", me njëfarë suksesi në shekullin e XIX.
Më vonë, për pak kohë u bë përbërës i 7 Up, ashtu si Coca-Cola dikur kishte në përbërje kokainën. Por në vitin 1948, qeveria amerikane e ndaloi përdorimin e litiumit në këtë mënyrë.
Edhe format më të lehta të Covid-19 lënë pasoja në tru
Ende pas pothuaj dy vjetësh pandemi, studiuesit janë duke mbledhur të dhëna për efektet afatgjata të Covid-19 në trup dhe tru. Këto gjetje shtojnë shqetësimin për ndikimin afatgjatë që mund të ketë koronavirusi në procese biologjike si plakja.