media online

Ligji për Median Audiovizuale dhe Komunikimet Elektronike që po rishikohet nga qeveria, duke i dhënë kompetencë AMA-s të vendosë penalitet për çështjet e shpifjes është konsideruar në kufizim të lirisë së shprehjes nga OSBE.

Përfaqësuesi i saj për Lirinë e Medias, Harlem Désir, i ka dërguar Kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, një leter per rishikimimim e kuadrit ligjor dhe dispozitat e tjera përkatëse lidhur me rregullimin e llojeve të caktuara të përmbajtjeve të ofruara përmes internetit.

Vërejtjet dhe sugjerimet e OSBE-së për projektligjin e ri për mediat elektronike janë një dëshmi – e vërtetë, objektive dhe e paanshme – e faktit se qeveria shqiptare i sheh ligjet si mënyrë kontrolli dhe jo rregullimi. Kjo për arsye se kritikat e OSBE-së kanë kapur thelbin e problemeve që sjell me vete ky draft, i cili ndonëse detyron që interpretimi i tij të mos bëhet asnjëherë në kurriz të lirisë së shprehjes, vendos sanksione dhe rregullon masa ndërhyrëse të tilla që çojnë në autocensurë.

Misioni i OSBE-së ka publikuar së fundmi një analizë ligjore mbi draftin për ndryshimet në ligjin për mediat audiovizive në Shqipëri me autor dr. Joan Barata Mir, një ekspert i pavarur. Në këtë material njihet përmirësimi në raport me variantin e mëhershëm të propozuar nga qeveria shqiptare, por sërish, edhe në variantin e tanishëm ka probleme jo të vogla.

Eksperti ka paraqitur vërejtjet e veta për 5 pika dhe konkretisht:

Gazeta britanike “The Guardian” shkruante sot mbi problemin shumë të madh që ka krijuar vendimi i Facebook për të bllokuar faqet e disa figurave të ekstremit të djathtë që propagandojnë ide racore etj.. 

Është e diel. Dhe për ata që punojnë në media, qoftë televizion, qoftë shtyp i shkruar, qoftë media online, është i njohur fakti se të dielave nuk ka lajme. Lajme me përkufizim quhen një grumbull informacioni, me pamje dhe tekst që presupozohet se bashkë konstituojnë një ngjarje me interes më të gjerë sesa gustot e gazetarit, pronarit, apo redaktorit.

Të dielën nuk ka shumë të tilla. Mirëpo meqenëse në media ka një ligj të pashkruar që presupozon se lexues ka në çdo orë, në çdo çast, pa ndërperje, edhe hedhja e lajmeve duhet të bërë me këtë ritëm.

Humbi dhe tanimë fajin e gjen te lajmet e rreme dhe propaganda e huaj. Hillary Clinton është shafaqur në publik dhe gjatë një fjale të mbajtur ka preferuar të flasë për “epideminë e lajmeve të rreme”. Ajo ka paralajmëruar kufizime ligjore në të cilat po kontribuon edhe sektori privat.

Kryeministri ka dalë sot në komunikimin e javës me nje mesazh të pazakontë. Ai është marrë me mediat, me portalet, me analistët dhe gazetarët, duke i stigmatizuar si përherë. Lënda e parë ka qenë intervista e tij në "Klan Kosova", të cilën Edi Rama, kryeministër i Shqipërisë, e cilëson fatkeqësisht si fitore të tij ndaj mediave dhe portaleve. Ai flet për një kryengritje digjitale, e cila ka vënë para gazetarët me mençurinë e turmës. Një shfaqje që nuk ka ende emër, e që neutralizon edhe vlerën e atyre të vërtetave për mediat që Rama i përmend jo pa të drejtë.

Mediat sociale dhe ato online kanë njohur një shpërthim të jashtëzakonshëm këto vite. Edhe në Shqipëri, ku zakonisht gjërat mbërrijnë vonë. Arsyet pse kjo përhapje janë shumë dhe me gjasë do të kërkojë një sociologji më vete. Por nëse po na lejohet një autokritikë e shëndoshë, ndoshta te ne kjo përhapje lidhet me dembelizmin dhe atë vesin fatkeq të kohëvrarjes.

“Gjuha e urrejtjes” është një dukuri publike në Shqipëri e në Ballkan. Ajo sundon shtypin, median, multimedian, botimet, madje edhe një pjesë të letërsisë dhe arteve. “Hate speech” ka një fuqi të palimit “in media res” për arsye historike- kulturore dhe politike-civile. Kushtetuta e Shqipërisë, megjithëse nuk e ka të mirëpërcaktuar termin “hate speech”, përfshin brenda principeve të saj themelore nevojën për të respektuar të drejtat e njeriut dhe liritë e tij, bashkëjetesën fetare dhe respektin për minoritetet.

Henry Blodget, kryeredaktor i “Business Insider” i ka dhënë një intervistë revistës gjermane “Der Spiegel”, ku flet për median dixhitale, të ardhmen e saj, debatin mbi materialet që publikohen, kombinimin e tyre etj.. Boldget është i mendimit se suksesi në këtë lloj të ri medie – e ndryshme siç thotë ai – nga televizioni, radio, apo print, qëndron te miksimi i materialit, duke theksuar se kësaj lloj medieje, nuk mund t’ia mohosh argëtimin si rubrikë. “Publikimi i suksesshëm lidhet me miksimin. Ajo që Buzzfeed zbuloi është se njerëzit pëlqejnë fotografitë e maceve.