letersia

Një ese e pabotuar e shkrimtarit Arjan Leka mbi gjurmë të dadaizmit në revistat shqiptare të viteve ’30-’40, si dhe në revistën Nëntori të cilat ndikuan që modernizmi të mos mbërrijë; një përkthim nga libri i Isadora Dunkan mbi impresionet e vizitës së saj në Shqipëri; si dhe një dedikim letrar nga Luan Rama, të sjella dhe në romanizmin e librit “Santa Quaranta”

Dadaizmi u ndal në Shqipëri

Nikollaj V. Gogol ka qenë ndoshta nën mbërthimin e fare pak prej frutit të skizofrenisë kur shkroi tregimin “Hunda”, ose i shtrënguar vetmevete për të qenë shkrimtari më i mrekullueshëm që Rusia mund të piqte prej pemës së saj. Një shkëputje nga realiteti apo një tallje në trajtën e një soditjeje letrare? Ç’mëton të jetë “Hunda”? Një proverb arab thotë se, “Hunda mbetet një pjesë e jotja, edhe në qoftë se të është prerë”, por ja që në tregimin tonë kjo hundë nuk është prerë; kjo hundë ka mbathur këpucët dhe ka ikur, po po, ka ikur vet. E përse vallë?

Një monografi e romanizuar mbi jetën dhe veprën e shkrimtarit Sterjo Spasse, shkruar nga i biri, Ilinden, u promovua dje në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës.  Libri vjen si një roman mbi shkrimtarin, e mbështetur mbi një material të gjerë arkivor të familjes Spasse. Leximi bëhet në mënyrë kronologjike që nga fëmijëria deri në ikjen nga kjo jetë, duke sjellë fakte reale, jetësore, që e formuan dhe afirmuan shkrimtarin Sterjo Spasse. Për herë të parë sillen fakte e tablo nga jeta letrare e viteve ‘30, me figura si Petro Marko, Mitrush Kuteli, Nonda Bulka, V.

Të rralla janë veprat letrare, e qoftë edhe ato artistike, shqiptare në të cilat nuk shpërfaqet kriza psikike e autorit mbi tradhtinë e femrës ndaj mashkullit.

Philip Roth, një prej shkrimtarëve më të mëdhenj të gjallë, botërorë, është një prej shkrimtarëve të mi të preferuar. Tërë krijimtaria e tij është një marrëdhënie dashuri – urrejtje (më shumë urrejtje) me mentalitetin e jevrejëve në Amerikë, mentalitet konservativ, i mbyllur hermetikisht brenda vuajtjes kolektive në histori.

Jeton Neziraj është një personazh i njohur i jetës kulturore jo vetëm në Prishtinë. Teatri dhe letërsia janë dy mediume ku ai operon. Prej disa ditësh në Prishtinë po mbahet Festivali i Letërsisë Polip, një krijesë e Nezirajt, e cila tashmë ka hyrë në edicionin e gjashtë.

Diku Heminguej tregon se në fillimet e veta letrare, kur ishte duke shkruar një histori, aty për aty, i kishte lindur ideja ta linte jashtë faktin kryesor: ku protagonisti i tij varte veten. Dhe thotë se, në këtë mënyrë, zbuloi një mjet narrativ që do ta përdorte aq shpesh në tregimet dhe romanet e veta në të ardhmen.

“Megjithëse ishte mesditë biruca ishte e errësuar … Jashtë binte shi dhe qielli ishte nxirë …” Është kjo një fjali e marrë nga romani juaj “Hetimi”, një roman mbi periudhën e burgut. Le ta nisim nga kjo fjali bisedën … Ku ju çon në kujtesë?

Studiuesja franceze Ėlise Radix, në punimin me titull Njeriu-Promete, fitimtar i shek XIX, bën

Në mbrëmjen e 11 prillit, në Athinë, nën kujdesin e klubit të shkrimtarëve “Drita” që drejtohet nga poeti dhe shkrimtari i mirënjohur Nase Jani, u përurua novela “Lisiana” e shkrimtarit Myrteza Mara. Pas disa ribotimeve të suksesshme nga shtëpia botuese “Toena” që prej 2007-s, këtë herë ishte radha e shtëpisë botuese greke “Ostria” e Janis Malas-it, që nëpërmjet përkthyeses së talentuar Anna Ballabani – Balanu, t'ia serviri lexuesit grek këtë arritje suksesive të autorit tonë shqiptar.