evolucioni

“Ku janë të gjitha kurat gjenetike?” pyet Denis Noble, biofizikan i frustruar, bashkëpunëtor i Shoqërisë Mbretërore dhe pionier në fushën e biologjisë së sistemeve. “Ato nuk ekzistojnë. Ku do të jenë në të ardhmen? Nuk do të ekzistojnë.”

Evolucioni është koncept mjaft i çuditshëm. Paraardhësit tanë të miliona viteve më parë nuk dukeshin si njerëzit e sotëm dhe kush e di se si do të duken pasardhësit tanë miliona vjet më pas. Megjithatë, nëse nisim e u besojmë disa memeve të kohëve të fundit, pasardhësit tanë mund të duken paksa si gaforre.

Shakaja – se gjithçka do të duket si gaforre – vjen nga një e vërtetë aktuale. Forma e gaforres ka evoluar aq shumë saqë shkencëtarëve iu desh të gjenin një term të veçantë për të: karcinizimi.

Një intervistë interesante dhe me sqarime të nevojshme. Jean-Jacques Hublin, paleoantropolog shumë i njohur frëng, flet për El-Pais në një bisedë që hedh dritë mbi çështjet kryesore të disiplinës së tij, por edhe shyrtimit të kujdesshëm terminologjik të zbulimeve të herë pas hershme që në media kalojnë për ngjarje sensacionale.

Si do të përshtaten jeta në Tokë dhe ekosistemet që e mbështesin atë me ndryshimet klimatike? Cilat specie do të zhduken - apo do të evoluojnë në diçka të re? Si do të zhvillojnë mikrobet rezistencë të mëtejshme ndaj antibiotikëve?

Në një moment të evolucionit të tij, njeriu la gjuetinë dhe nisi të merrej me buqësi. Pasi epoka e akullnajave arriti fundin, specia njerëzore ndryshoi papritur strategjinë e të jetuarit: ndaloi zhvendosjen sa një vend në tjetrin, ndërtoi vendbanimet e para dhe iu kthye bujqësisë. Ky proces që njihet si  Revolucioni Neolitik, ngre shumë pikëpyetje.

Teza e unifikuar e pjesës kryesore të biologjisë moderne bazohet në torinë e evolucionit të Çarls Darvinit, procesit natyror të pëërzgjedhjes, sipas të cilit natyra përzgjedh organizmat më të adaptueshëm dhe më të përshtatshëm për t’u riprodhuar, shumuar dhe mbijetuar. Ky proces quhet gjithashtu edhe përshtatje dhe veçoritë që mendohet se e ndihmojnë një individ të mbijetojë konsiderohen si përshtatëse. Teksa organizmat ndryshojnë dhe variante të reja marrin jetë, speciet shfaqen dhe evoluojnë.

Përmasa e trurit lidhet me inteligjencën e species njerëzore. Ky është një konstatim që konsiderohet si tregues i evolucionit të species tonë.
Por një studim i bërë së fundmi nga kërkues të universitetit të Adelajdes ka hedhur dritë mbi këtë dinamikë duke kuptuar kompleksitetin e saj.

Kërkues të universitetit Austin në Teksas të ShBA, kanë zbuluar dhe ndoshta kanë zgjidhur një nga pikëpyetjet më të mëdha të evolucionit që lidhet me intronet. Këto të fundit janë sekuenca të pakodueshme të ADN-së të ndodhura brenda geneve, që shumohen në një genom. Rezultati i jep përgjigje pyetjeve themelore për evolucionin e specieve të reja dhe sipas autorëve ai mund të zgjerojë kuptimin që kemimpër shkaqet e sëmundjeve të tilla si kanceri.