Shkenca

Në muajin shkurt të këtij viit shkencëtarët në Univ ersitetin e Arizonas në SHBA, deklaruan detektimin për herë të parë të valëve gravitacionale.

IBM ka bërë të ditur se do të hapë për përdoruesit platformën e vet kompjuterike kuantik në mënyrë që të shfrytëzohet prorami i saj 5 qubit në internet. Ky është sipas kompanisë, sistemi i parë që u lejon përdoruesve të jashtëm që të punojnë me një kompjuter kuantik përmes shërbimeve në Cloud.

Astronomët në Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) në Kili kanë zbuluar së fundmi një galaktikë të përbërë vetëm nga Materia e Errët, e cila përbën ¾ e materies së universit. Mbi këtë të fundit nuk dihet thuajse asgjë dhe ajo është e padedektueshme përmes valëve elektromagnetike, radioaktivitetit apo edhe dritës. E vetmja mënyrë për të vëzhguar prezencën e saj është deformimi që shkakon ajo përmes gravitetit. Edhe zbulimi i fundit u bë nga vëzhgimi i një deformimi të vënë re në imazhet e një galaktike, SDP.81, e cila qarkohej nga një zonë pa yje.

Në muajin dhjetor në Përshpejtuesin e Madh të Grimcave në Cern u zbuluar një grimcë e re nënatomike e cila degradon në dy fotone. Shkencëtarët kanë hedhur shumë ide se çfarë mund të jetë kjo grimcë, por vetëm së fundmi po gjendet një dakordësi për atë që është konstatuar, e që tejkalon kufijtë e fizikës së deritanishme. “Nëse kjo është e vërtetë atëher kemi të bëjmë me diçka shumë të madhe. Është shumë ndryshe nga sa janë dukur grimcat fizike në zbulimet e 30 viteve të fundit”, deklaron për “Sciencenews”, fizikan teorik David Kaplan nga universiteti “John Hopkins”.

Në maj të vitit 2014 ishte shtrirë mbi Serbinë, Bosnje - Hercegovinën, Kosovën, Shqipërinë dhe Ballkanin fusha e presionit të ulët atmosferik "Ivet". Shiu binte pa ndërprerë... vërshimet katastrofale shkaktuan humbje prej miliarda eurosh në disa vende të Ballkanit. Ka pasur edhe viktima në njerëz.

Mbijetesa dhe shumimi i kafshëve në epiqendrën e e rrjedhjes radioaktive në Çernobil ka shkaktuar jo pak habi. Nëse rrezatimi radioaktiv presupozohet kaq vdekjeprurës, madje duke e ruajtur aftësinë për të shkatërruar edhe në një kohë të gjatë, si ka mundësi që kafshët në Çernobil jetojnë e madje mbipopullojnë zonën e braktisur nga njerëzit? Një studim i fundit i publikuar në “Oxford Jorunal of Heredity” me autorë Timothy A.Mousseau dhe Anders P. Møller, që kanë punuar me kolegë rusë dhe ukrainas,  jep një përgjigje.

Një ekip kërkuesish në universitetin Lincoln në Britaninë e Madhe kanë identifikuar molekulën e cila sulmohet nga sistemi imunitar tek njerëzit me diabt të Tipit 1. Ky lloj diabeti zhvillohet kur trupi i njeriut është i paaftë të prodhojë insulinë, substancë e dosmosdoshme për të rregulluar nivelin e sheqerit në gjak, duke e larguar glukozën nga gjaku drejt qelizave ku aty shërben si substrat energjetik. Ky tip diabeti hyn te sëmundjet autoimune, pasi sistemi imunitar vepron këtu në funksion të kundërt me atë që kryen normalisht, duke sulmuar qelizat që prodhojnë insulinën.

Disa shkencëtarë gjermanë kanë zbuluar një dorëshkrim të dijetarit të mirënjohur pers, Ibn Sina, njohur në latinisht si Avicena, në të cilën përshkruhet vëzhgimi i një Supernove. Supernova është shpërthimi i një ylli në fund të jetës së tij.

Disa shkencëtarë italianë mendojnë se kanë gjetur një përgjigje shteruese për një nga misteret më të mëdha arkeologjike – strukturat dhe gjeoglifet masive në Peru. Në Nazca janë identifikuar gjeoglife masive të cilat paraqesin kafshë dhe bimë si dhe rreth 900 forma gjeometrike të krijuara mbi sipërfaqen e tokës. Këto janë artifakte të para nga ajri për herë të parë në vitin 1927 dhe për të cilat nuk dihet se përse janë realizuar.

Populli e ka thënë me kohë kur e përcjell konsideratën referuar rracës, apo sojit. Por nga ky pohim empirik dhe abuziv, shkenca vjen në ndihmë si komplementare. Kështu një studim i universitetit të Kembrixhit, aplikuar mbi 380 mijë njerëz, ka zbuluar se genet ndikojnë në mënyrë substanciale për moshën e aktit të parë seksual te njeriu.