Opinion

Në këto ditë feste të Pa varësisë dhe përkujtimit të dëshmorëve të rënë për liri dhe nën tytat e armëve vëllavrasëse të drejtuara nga ushtarët e Enver Hoxhës, dua të ekspozoj tezën e Thyerjes së Zhvillimit dhe Evolucionit Normal të shoqërisë shqiptare në periudhën  1939-1945.

J.G. Hahn më 1854 në librin e tij “Studime shqiptare” shkruante se “Populli shqiptar ndahet në dy fise kryesore, në toskë, që banojnë në Shqipninë e Jugut (me gjithë krahinën e Beratit) dhe në gegë, që banojnë në Shqipninë e Mesme dhe të Veriut”. “Kufinin e gjuhës në mes toskëve dhe të gegëve, shkruante ai, e formon Shkumbini ( …); në jug të këtij lumi sot nuk ka ma gegë, por në pjesën veriore të krahinës së Beratit flasin nji dialekt, i cili asht toskënisht, ndonëse ka shumë elementë nga gegnishtja.

Kalendarin e festave të Nëntorit, këtij muaji të bekuar për shqiptarët, e pasurojnë edhe dy data shumë të rëndësishme që lidhen me dy kongrese gjuhësore: Kongresi i Manastirit dhe Kongresi i Drejtshkrimit. Këta dy kongrese janë të lidhur ngushtë me njëri-tjetrin, sepse patën si kryetemë gjuhën dhe sepse kongresi i dytë është vijim i të parit, që i shtroi udhën. Dhe të dy përbëjnë ngjarje të shënuara për kombin tonë, pa të cilat nuk do të ishte ruajtur njësia jonë kombëtare.

Vitet e fundit në Shqipëri është shpikur një lojë. Loja quhet “provoko njerëzit  në Himarë” ose ndryshe, “bëj tym për të mbuluar hallin”. Kjo lojë luhet sa herë që duhet hequr vëmendja nga diçka e rëndë në Tiranë dhe sidomos kur qeveria ka nevojë për një alibi. Për motivin se dikush ka shumë nevojë që ta quajnë “patriot”, himarjotët bëhen mish për top, bëhen viktimë e lojës së pamëshirshme dhe trajtohen de facto si qytetarë të dorës së dytë. Seanca më e fundit e lojës me Himarën u luajt të enjten që shkoi në Parlament.

Ky është mesazhi i qartë që dha pardje në konferencën për shtyp në Tiranë dhe në aktivitetet e tjera Komisioneri i Zgjerimit të BE-së, Johannes Hahn. Në përgjigje të kërkesës së përsëritur të kryeministrit Edi Rama mbi çeljen e negociatave të antarësimit në BE duke vlerësuar arritjet, Hahn kërkoi sërish hapa dhe dëshmi e prova të tjera për realizimin e pesë përparësive tashmë të njohura, me theks të veçantë në zbatimin e vetingut dhe luftën ndaj drogës.

Zhveshja e Shqipërisë tonë vazhdon me ritme të shpejta e të pabesueshme. Duket se ata që kanë qeverisur kombin shqiptar në mijëvjecarin e fundit, ja kanë dalë të mos vihen në tehun e kritikave për këtë krim që ka filluar herët dhe po vazhdon pa pushuar të na shëmtojë peisazhet, djegë e masakrojë drurët e bimët dhe të humbasë pa pushim tokën. Ish presidenti amerikan Rusvelt pati lënë një amanet që mund të përmblidhet: “Cdo gjeneratë e ka për detyre që ti lerë asaj në vijim tokën në një gjendje më të mirë se sa e kanë gjetur”.

Si deputete, dhe sidomos si qytetare e Vlorës, si një grua me lidhje gjaku, fisi e shpirti me këtë zonë, ku përfshihet edhe Himara, pres një gjë nga zoti Rama të flasë për Himarën si Kryeministër i Shqipërisë dhe jo si estet, jo si biznesmen, jo si arkitekt dhe, sidomos, jo si artisti që është bërë Kryeministër “për të ndryshuar botën”. Ai zgjedh këtë gjuhë dhe këtë aksion, në vend të fjalorit dhe veprimit të një Kryeministri, që e ka për detyrë të qeverisë vendin, dhe jo territoret e imagjinatës apo interesave të veta.

Saad Hariri, që dha dorëheqjen të shtunën si kryeministër i Libanit, është përballur përherë me një situatë pa rrugëdalje teksa përpiqej që të shërbente në atë rol. Largimi i tij njofton një rritje të tensioneve mes Arabisë Saudite dhe Iranit që përballen në rajon dhe që ka implikime thelbësore për Izraelin. 

Ka akoma njerëz sot që besojnë se Amazon nuk është asgjë më shumë sesa një version online i një magazine. Por është shumë më tepër se kaq: Amazon është një gjigand global interneti, në rritje të shpejtë dhe që po ndryshon mënyrën sesi ne blejmë, duke pushtuar përherë e më shumë tregje, duke përdorur Alexa-n për të thithur të dhënat tona personale direkt nga dhomat e ndenjes dhe duke kërkuar tanimë akses te çelësat e shtëpisë tonë që të mund të dorëzojë pakot edhe kur në shtëpi nuk ka njeri. 

Tani, në prag të ndryshimeve në sistemin zgjedhor del në pah dhe kthehet si  tematikë interesante, metoda e shpërndarjes së mandateve në varësi të votave për subjektet politikë që garojnë në kompeticionet elektorale.