traktati

BE, Britania e Madhe, SHBA dhe Izraeli kanë nënshkruar traktatin e parë në botë për mbrojtjen e të drejtave të njeriut në teknologjinë e AI.

Konventa Kuadër për inteligjencën artificiale dhe të drejtat e njeriut, demokracinë dhe sundimin e ligjit u miratua në maj nga Këshilli i Evropës, organi i bllokut për të drejtat e njeriut.

Por pas vitesh negociatash dhe presioni nga vende si SHBA që morën pjesë në proces, sektori privat është përjashtuar nga Traktati, duke lënë objekt të ligjit kryesisht sektorin publik dhe kontraktorët e tij.

Presidenti rus, Vladimir Putin, bëri thirrje për rifillimin e prodhimit të raketave me rreze të mesme veprimi, i ndaluar me traktatin e nënshkruar dikur nga SHBA dhe ish-Bashkimi Sovjetik.

Traktati i Forcave Bërthamore me Rreze të Mesme, ose INF, i cili ndaloi raketat bërthamore dhe konvencionale me bazë tokësore me rreze veprimi prej 500-5500 kilometrash (310-3410 milje), u konsiderua si një pikë referimi për kontrollin e armëve kur lideri sovjetik, Mikhail Gorbachev, dhe presidenti i SHBA-së Ronald Reagan e nënshkruan atë në 1988.

Kryeministri armen, Nikol Pashinyan, ka deklaruar në Parlamentin e vendit të tij se ai shpreson që traktati i paqes me Azerbajxhanin për Nagorno-Karabakun të nënshkruhet para fundit të këtij viti.

Sinqerisht, dua që traktati të firmoset përpara fundit të këtij viti. Sa realiste është kjo? Do t’i përgjigjem kësaj pyetjeje në këtë mënyrë: qeveria dhe unë do të bëjmë gjithçka për ta bërë realitet

citohet ai. 

Kreu i Zyrës së Presidentit të Ukrainës, Andriy Yermak, ka paraqitur dje para mediave një draft/rekomandim për një traktat sigurie në eventualitetin e një agresioni të ri ndaj Rusisë. Drafti – i quajtur mbi Garancitë e Sigurisë për Ukrainën - është përpiluar nga Yermak-Rasmussen International Working Group dhe ai sipas zyrtarit ukrainas parashikon detyrime ligjore për të ardhmen për palët që firmosin atë. 

Pavarësisht se e konsideron realist pozicionin e ri që ka marrë Ukraina në raport me neutralitetin dhe statusin bërthamor, Rusia thotë se ende nuk ka një draft të qartë traktati mes dy vendeve. “Një draft traktati midis Rusisë dhe Ukrainës nuk është ende gati për t'u paraqitur në takimin e nivelit të lartë, ndërsa Ukraina është bërë më realiste në qasjen ndaj çështjes së statusit të saj neutral dhe jo-bërthamor”, citohet nga TASS, ndihmësi i presidentit rus, Vladimir Medinsky.

Drejtuesit e 25 vendeve dhe organizatave ndërkombëtare kanë nënshkruar një letër të përbashkët përmes së cilës bëjnë thirrje për rishikimin e arkitekturës ndërkombëtare të shëndetit në funksion të përballimit më të mirë të pandemisë së radhës. 

Ministria ruse e Mbrojtjes ka kritikuar homologen gjermane për pjesëmarrjen në stërvitjet e NATO-s, ku ushtria zhvillon aftësi në përdorimin e armëve bërthamore taktike të SHBA. Pala ruse e konsideron këtë shkelje të Traktatit të Mospërhapjes^*, ose NPT, dhe përfshin rritjen e mëtejshme të tensionit mes Rusisë dhe Linjës së kontaktit të NATO-s.

Marrëveshja, që i ndalonte SHBA-së dhe Rusisë zhvillimin e raketave tokësore me rreze të mesme veprimi dhe armatosjen e tyre me lëndë bërthamore, nga sot i përket historisë. Kjo është një ngarkesë për arkitekturën e sigurisë në Europë, sepse pikërisht për këtë kontinent u nënshrkua 32 vjet më parë marrëveshja INF.

Rusia ka paralajmëruar vendet europiane që mund të jenë stacione dislokimi të raketave amerikane me rreze të mesme veprimi, se do të jenë në shënjestër të arsenalit bërthamor rus. Presidenti rus, Vladimir Putin e nënvizoi një gjë të tilla, gjatë një konference për shtyp me kryeminstrin italian, Giuseppe Conte. I pyetur se çfarë do të bëjë Rusia nëse SHBA formalizon tërheqjen nga TraktatiiI vitit 1987 që ndalonte prodhimin e raketave me rreze të mesme dhe të shkurtër veprimi.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të tërhiqen nga Traktati sovjeto-amerikan i vitit 1987 që ndalonte për të dyja vendet zhvillimin dhe dislokimin luftarak të raketave me rreze të mesme tokë-ajër që janë efektive në distanca 500-5500 km. 
Presidenti amerikan, Donald Trump, u shpreh pas një takimi elektoral në Nevada se ShBA nuk mund të lejojë Rusinë që të zhvillojë këto armë dhe vetë të ketë duart të lidhura. 

Nuk e kuptoj se përse presidenti Obama nuk negocioi apo nuk u tërhoq. Rusët po e shkelin traktatin prej vitesh