serbia

Debati për emrin e Maedonisë është zhvendosur edhe në raportet me Serbinë. Pak ditë pasi ministri i Jashtëm serb, Ivica Daçiç deklaroi se “ne me Maqedoninë jemi treguar budallenj”, duke ju referuar pranimit të emrit kushtetues të këtij vendi i cili ka njohur Kosovën, Serbia ka nisur të përdorë emrëtimin Ish-Federata Jugollave e Maqedonisë. Kjo kam sjellë reagimin e Shkupit zyrtar i cili ka përcjellë një notë Beogradit përmes të cilës i kërkon “përdorimin korrekt të emrit kushtetues”. Pra Republika e Maqedonisë. 

Inaugurimi i Donald Trump në krye të presidencës amerikane po hap një mundësi për të parë sesi politika në Ballkan krediton veten me mburojnë e një fuqie të madhe dhe nuk ushqen ndonjë besim të madh në forcën e votës që pretendon se e respekton. Politika shqiptare, për aq sa shohim, ndoshta mban rekordin e kthimit të vasalitetit vulgar në një vlerë legjitimimi. Sot bëhet e ditur se republikani Fatmir Mediu që ndodhet në SHBA bashkë me Lulzim Bashën ka deklaruar se “administrata Trump do të ketë angazhim tjetër për Shqipërinë”. A ka njeri ta besojë këtë?

Kryeministri serb, Aleksandër Vuçiç, deklaron pas takimit me drejtuesen e BE-së për Politikën e Jashtme, Federica Mogherini, se është i gatshëm për çdo kompromis. Agjencia “B92”, raporton se takimi u mbajt me urgjencë në Davos të mërkurën dhe se aty Vuçiç është shprehur se ishte në favor “të paqes dhe stabilitetit me çdo çmim”, por se ai “nuk e pëlqen hipokrizinë”. Po kështu ai ka përcjellë besimin se me shqiptarët e Kosovës do të gjendet një zgjidhje paqësore dhe racionale duke shtuar se “ne kemi kontakte të veçanta me shqiptarët në Kosovë”.

Ditët e fundit nuk kanë munguar deklarata lufte nga Beogradi pas tensioneve me trenin e nisur drejt Mitrovicës. Teorikisht çdo konflikt ushtarak në rajon do të implikonte më shumë se dy palë dhe gjasat për rivendosur ekuilibra përmes forcës duket zgjidhja e fundit dhe më shumë një lojë deklaratash sesa një perspektivë politike. Gjithsesi Serbia dhe Shqipëria janë dy fuqi ushtarake me specifikat e tyre që lidhen si me orientimin strategjik të dy vendeve ashtu edhe me pozitën gjeografike.

Dikush po kërkon të ndezë sërish erën e luftës në Ballkan dhe si përherë karremi është tensioni serbo-shqiptar. Ndalimi dhe lirimi i Haradinajt dhe treni I Mitrovicës kanë shërbyer si detonatorë që po shfrytëzohen politikisht, edhe pse është e qartë se një një luftë në përmasa si ajo e viteve ’90 është gati e pamundur në Ballkan për këtë brez që jeton. Do të ishte me siguri rrënim me kosto gati të pariparueshme. Situata po përshkallëzohet ndërkohë që në SHBA po ndodh rotacioni i pushtetit dhe kur nga BE-ja nuk vjen thuajse asnjë sinajl domethënës.

Incidenti me trenin që u provokua javën e shkuar, ka vënë në provë raportet e Serbisë me SHBA-në. Raporte që në një masë të madhe përcaktojnë sjelljen e Beogradit zyrtar në rajon. Presidenti serb, Tomislav Nikoliç nuk e ka fshehur asnjëherë qëndrimin e vet për sa I përket shqiptarëve dhe Perëndimit: sipas tij edhe në rastin Haradinaj, edhe në rastin e trenit, ka qenë mbështetja e BE-së dhe SHBA-së, që sipas tij ka përcaktuar reagimin e palës shqiptare.

Teksa situata në rajon duke jo pak e tensionuar për shkak të raporteve të ndezura Prishtinë-Beograd, kjo nuk e pengon Serbinë të avancojë drejt Bashkimit Evropian. Së fundmi Kroacia dhe Bullgaria kanë dhënë zyrtarisht "dritën jeshile" për të hapur kapitullin 26 në negociatat me Serbinë për anëtarësim në BE. B92 raporton se se grupi punues për zgjerim ka arritur më në fund pajtueshmërinë për hapjen e kapitullit 26 që ka të bëjë me arsimin dhe kulturën.

Agjencia gjermane e lajmeve, “Deutsche Welle” i ka marrë një intervistë Andreas Ernst, korrespodent i "Neue Zürcher Zeitung" nga Beogradi, të cilin e ka pyetur për gjendjen në Kosovë. Sipas gazetarit në fjalë incidenti me trenin është pjesë e lojërave për konsum të brendshëm, por ai nuk përfaqëson synime aneksusese nga Serbia. 

Incidenti i fundit mes Serbisë dhe Kosovës me trenin e ndaluar në momentet e fundit ka krijuar një klimë pasigurie. Prania e forcave speciale serbe në kufi me Kosovën i shtohet më shumë problemeve që hasen me dy vendeve duke risjellë në Ballkan profilin e një Serbie që mendohej  se kishte lënë pas akte të kësaj natyre. 

Janë më shumë se 3 mbledhje të përbashkëta të qeverisë shqiptare dhe asaj të Kosovës dhe po ashtu disa takime të vendeve të rajonit në kuadër të Procesit të Berlinit që krijuan përshtypjen se Ballkani po tejkalon terrenin e minuar ku kanë ecur marrëdhëniet mes shqiptarëve e serbëve apo vendeve të tjera. Por mjaftoi ndalimi i Haradinajt në Francë dhe treni i nisur nga Serbia në drejtim të Mitrovicës për të kuptuar se sa afër është konflikti shqiptaro-serb dhe se procesi i Berlinit nuk ka çuar përpara pajtimin mes shqiptarëve e serbëve.