romet

Kur Gabi Jimenez, një piktor rom franko-spanjoll, dëgjoi për herë të parë se para shumë vitesh një muze i madh në Francë po përgatiste një ekspozitë për kulturën dhe historinë e romëve, deklaroi që rezultati do të ishte një kaos. Historia e romëve, thoshte Jimenez, është prezantuar këtu e kaq kohë nga të huajt, që në rastin më të mirë i paraqesin si dembelë endecakë dhe në më të keq, si hajdutë të molisur.

Nëpërmjet një postimi në rrjetin social Facebook të hënën, kreu i bashkisë së Tiranës Erion Veliaj shprehu falenderimet e tij për gjithë ata që bënë të mundur që ai t ënderohej me çmimin ‘kryebashkiaku më miqësor me komunitetin rom.”

“Marrja e çmimit “kryebashkiaku më miqësor me komunitetin rom” nga Komisioni Europian, më frymëzon për të vazhduar edhe më tej në këtë fushë të madhe të emancipimit, që të gjithë kemi nevojë,” shkroi Veliaj në Facebook.

Me ligjin e ri romët janë kategorizuar si minoritet, por pamvarësisht përmirësimit të legjislacionit dhe hartimit të politikave favorizuese, zbatimi i tyre mbetet akoma sfidë e madhe, veçanërisht në nivel vendor. Në një protestë para kryeministrisë ata renditën disa kërkesa, një prej të cilave edhe futja e gjuhës rome në shkollat fillore

Dita Ndërkombëtare e Romëve shërben si për të rritur ndërgjegjësimin për gjendjen e romëve dhe shkeljet e të drejtave të njeriut me të cilat kjo popullsi përballet në mbarë botën.

Në të kaluarën ka patur shumë  teori mbi origjinën e romëve. Grupet e para arritën në Evropën Qendrore dhe Perëndimore në shekullin e 15 dhe 16 dhe u quajtën "Ciganë" dhe "Saraçenë". Në të njëjtën kohë filluan të qarkullojnë teori të çuditshme mbi origjinën e tyre. U konsideruan pasardhës të Noes dhe birit të Kamit, apo priftërinjve dhe perëndeshës egjiptiane Isidës.  Fakti që romët nuk kanë qenë asnjëherë një komb i lidhur me traditën e shkrimit e ka thelluar edhe më shumë këtë mister.

Një grup njerëzish, pasardhës të serbëve, romëve dhe hebrejve që kanë vuajtur pasojat e regjimit filonazis të ustashëve të Paveliçit në Kroaci, gjatë Luftës së Dytë Botërore, kanë ngritur një padi në SHBA. Ata kërkojnë 3.5 miliardë dollarë kompensim për viktimat dhe dëmet e shkaktuara nga regjimi kroat i cili ngriti, drejtoi dhe administroi edhe kampe përqendrimi. Lajmi bëhet i ditur nga e përditshmja kroate, Vecernji List që thotë se akt padia e ngritur majin e vitit të kalur në Çikago, ka mbërritur në Zagreb përmes ambasadës amerikane.

Përpjekjet e aktivistëve në ndihmë të familjeve të zonës së Bregut të Lumit që po përballen me rrezikun e shembjes së shtëpive dhe barakave të tyre modeste pa dëmshpërblim nga ana e Bashkisë së Tiranës duket se e kanë shqetësuar kryebashkiakun Erion Veliaj, aq sa ky i fundit i ka kërcënuar aktivistët me “përballje me drejtësinë” pasi i ka akuzuar se po i shkaktojnë bllokim të punimeve.

Postimi i ambasadës amerikane në Facebook:

"Trupa e marinsave, Komiteti i Gjelbërt, dhe vullnetarë të tjerë nga Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Tiranë, ndihmuan në mbjelljen e pemëve, ndërtimin e gardhit dhe lyerjen e mureve të parkut të ri për romët në lagjen e Tufinës në Tiranë. Grupi ynë punoi së bashku me stafin e Ecovolis, si edhe me vetë pjestarët e komunitetit rom. Edhe ju mund të bëheni vullnetar. Mblidhuni së bashku me miqtë apo fqinjët tuaj dhe mundohuni të ndihmoni në hapësirat më problematike të komunitetit tuaj".

Në datën 23 dhjetor 2015 qeveria shqiptare ka marrë vendimin “Për miratimin e planit kombëtar të veprimit për integrimin e romëve dhe egjiptianëve, 2016-2020”. Plani është disi i shtjelluar dhe parashikon mbështetje financiare për të gjitha ndërhyrjet që parashikohen për integrimin e këtyre komuniteteve, me synim integrimin dhe angazhimin e kësaj pjese të popullsisë shqiptare, rritjen e standardit arsimor dhe të shërbimeve ndaj saj. Plani Kombëtar e hap përmbajtjen me një statistikë të hamendësuar për numrin e përgjithshëm të romëve dhe egjiptianëve në Shqipëri.

“Amnesty International” ka nisur një letër në adresë të Avokatit të Popullit, Igli Tototzani, ku shpreh shqetësimin dhe dënon dhunën e ushtruar ndaj komunitetit rom.  Fjala është për lëvizjen e një komuniteti nga zona e Liqenit Artificial, pas një incidenti që ndodhi me një shtetas gjerman.

Më 29 shtator 2015, media shqiptare raportoi se një shtetas gjerman me emrin Gregor Mahr qe rrahur rëndë nga disa romë, pasi kishte hyrë në konflikt me ta në lidhje me ndotjen e ajrit të shkaktuar nga djegia e plastikës në qiell të hapur, tha ai për Vizion Plus.

Sipas Mahr, djegia e plastikës i kishte shkaktuar ajër të rëndë në shtëpinë e tij, një vilë trekatëshe disa qindra metra larg barakave të romëve dhe se në orën 23 të mbrëmjes së 28 shtatorit kishte vajtur me makinën e tij për ta shuar vetë flakën para se të sulmohej nga romët.