marrëveshja berthamore

Irani ka njoftuar se ka marrë një përgjigja nga ShBA rreth mundësisë së rikthimit te marrëveshja bërthamore e vitit 2015. Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme iraniane, Nasser Kanaani, bëri të ditur se Teherani po shqyrton propozimin në fjalë.

Pala iraniane ka marrë një përgjigje rreth rikthimit te marrëveshja bërthamore nga qeveria e ShBA përmes koordinatorit të BE-së. Ne kemi nisur një shqyrtim të hollësishëm të propozimit amerikan dhe do të informojmë koordinatorin për mendimin tonë

citohet ai. 

Media në Lindjen e Mesme raportojnë për një mundësi të nxjerrjes së Gardës Islamike Revolucionare iraniane nga lista e organizatave terroriste. Informacionet nuk përcjellin ndonjë dokument apo qëndrim zyrtar por mbeten në interpretimin e zërave të pakonfirmuar. Një arsye kryesore për këtë lëvizje të mundshme është marrëveshja bërthamore e riaktivizuar me Iranin. Megjithatë diçka të vërtetë ka. Një e dhënë për këtë vjen nga Izraeli, ku kryeministri Naftali Benett dhe ministri i Jashtëm, Yair Lapid kanë deklaruar se:

Irani është pranë marrëveshjes me Perëndimin për programin bërthamor. Bisedimet në Vjenë pritet të finalizohen me firmosjen e marrëveshjes brenda pak ditësh.

"Nuk është çështje javësh, është çështje ditësh", i tha Senatit ministri i Jashtëm francez Jean-Yves Le Drian.

Në bisedimet e Vjenës, Irani ka përballë Britaninë, Kinën, Francën, Gjermaninë dhe Rusinë drejtpërdrejt, dhe Shtetet e Bashkuara në mënyrë indirekte. Bisedimet nisën në fund të nëntorit me synimin për të rivendosur marrëveshjen e vitit 2015.

Bisedimet për të zgjidhur ngërçin mbi marrëveshjen bërthamore të Iranit të vitit 2015 duket se kanë ngecur. Shtetet e Bashkuara e kushtëzojnë kthimin në marrëveshje me lirimin e katër të burgosurve amerikanë të mbajtur peng në Teheran.

Rikthimi në marrëveshjen bërthamore të vitit 2015 mes vendeve kryesore perëndimore dhe Iranit mund të jetë i pamundur. New York Times citohet të ketë raportuar se rotacioni në Iran ka krijuar dyshime të mëdha për mundësinë e riaktivizimit të marrëveshjes në fjalë që u trumbetua nga Obama dhe u rrëzua nga administrate Trump.

Ekziston një rrezik real se iranianët do të ulen në tryezë me kërkesa jorealiste për atë se çfarë mund të arrijnë në këto bisedime

SHBA dhe Irani do të punojnë për riaktivizimin e marrëveshjes bërthamore. Një takim i planifikuar për të martën e javës tjetër në Vjenë mund të bëhet pika fillestare nga ku nis një kthesë e tillë. Përfaqësuesit e Shteteve të Bashkuara do të jenë të pranishëm por nuk do të takohen drejtpërdrejt me iranianët kur palët që janë pjesë e marrëveshjes bërthamore të takohen javën e ardhshme.

Diplomacia europiane kanë nisur sot përpjekjet për riaktivizimin e marrëveshjes bërthamore me Iranin. Kjo vjen vetëm pak ditë para përfundimit të afatit që Teherani ka vendosur. Krahas 10 diplomatëve që përfaqësojnë vendet më të fuqishme europiane, në Paris, ku mbahen bisedimet, do të jetë e pranishme edhe SHBA-ja, por përmes videokonferencës.

Lideri iranian, Ayatollah Ali Khamenei ka dekalruar se Irani nuk do të përmbushë asnjë detyrim që rrjedh nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015 nëse SHBA nuk heqin të gjitha sanksionet.

Është Irani që ka përmbushur të gjitha detyrimet e veta që rrjedhin nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015 dhe jo SHBA, as edhe tre shtetet europiane. Nëse duan që Irani t’i rikthet angazhimeve të veta, SHBA duhet të heqë së pari të gjitha sanksionet

Pas Turqisë, presidenti francez, Emmanuel Macron kërkon belanë e protagonistit edhe në një rajon tjetër: në Gjirin Persik. Ai ka propozuar së fundmi që në bisedimet e reja me Iranin për çështjen bërthamore të përfshihet edhe Arabia Saudite, rivali kryesor strategjik në rajon i Teheranit zyrtar.

Marrëveshja bërthamore është ndërkombëtare dhe shumëpalëshe, ratifikuar nga Këshilli i Sigurimit të OKB-së, me Rezolutën nr. 2231 që është e panegociueshme dhe palët në të janë të ditura dhe të pandryshueshme

Administrata e Presidentit amerikan, Donald Trump, i ka kërkuar sot Iranit që t’i përmbahet detyrimeve që rrjedhin nga marrëveshjet ndërkombëtare që kanë të bëjnë me arsenalin bërthamor.

Ne vazhdojmë t’i bëjmë thirrje regjimit iranian që të mos posedojë armë bërthamore, t’i bindet angazhimeve të veta ndaj komunitetit ndërkombëtar