Komisioni i Venecias

Komisioni i Venecias ka shprehur së fundmi “keqardhjen e thellë për ndryshimet kushtetuese të ndërmarra nga shumica paralamentare”. Përmes një deklarate, Komisioni vlerëson se:

ndihen të keqardhur për faktin që nuk kishte konsultime të gjera në një afat të duhur me aktorët politikë dhe organizatat joqeveritare

Tri ditë më parë, Asambleja e Komisionit për Demokraci përmes Ligjit (Komisioni i Venecias) miratoi opinionin përfundimtar në lidhje me pyetjet që Presidenti i Republikës i kishte drejtuar më 21 tetor 2020 këtij institucioni të Këshillit të Evropës. Nga analiza e këtij opinioni dalin në pah dy dështime të mëdha të Presidentit Meta, të cilat po i analizojmë në vijim.

Maxhoranca nuk ka ndërmend të presë përgjigjen e Komisionit të Venecias lidhur me Kodin e Ri Zgjedhor. Një ditë pasi presidenti iu drejtua me disa pyetje Venecias lidhur me kushtetueshmërinë e ndryshimeve të reja ligjore të miratuara nga Parlamenti pak javë më parë, kryeministri Rama thotë se nuk ka kohë për të pritur përgjigjen, pasi do të nisë zbatimi i ligjit. Rama nuk i kurseu akuzat në adresë të kreut të shtetit.

Zëri i Amerikës ka zbardhur pjesë nga opinioni paraprak i Komisionit të Venecias mbi emërimin e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese. Ky opinion nuk ka edhe aq interes mbi vlerësimet e asaj që ka bërë presidenti. Jo sepse Presidenti në këtë proces nuk ka rëndësi dhe nuk mundet të krijojë situata bllokuese, por për shkak se pritmëritë maksimale janë krijuar për Këshillin e Emërimeve në Drejtësi dhe atë që quhet Drejtësia e re.

Kuvendi ka tërhequr sot nga votimi projektligjin për mediat audiovizive. Shkak është bërë shqyrtimi që po i bën këtij projektligji Komisioni i Venecias. Lajmi është bërë i ditur nga kreu i grupit parlamentar të PS-së, Taulant Balla. Balla tha se Komisioni i Venecias do ta diskutojë këtë paketë me procedurë të përshpejtuar më 21 mars.

Ai la të hapur mundësinë e reflektimit në ligj të propozimeve, nëse Komisioni i Venecias do të ketë të tilla lidhur me këtë paketë ligjore.  

Shumica socialiste kërkon më shumë kohë që të hetojë për shkeljet e presidentit të Republikës Ilir Meta. Ndonëse hetimi në këtë pikë konsiston vetëm në shqyrtim aktesh, Komisioni Hetimor nuk ndihet gati të bëjë një raport përfundimtar. Tallja me mbarë vendin në këtë pikë arrin kulmin me faktin se në objekt hetimi do përfshihet edhe situata e krijuar mes Presidentit dhe kreut të Këshillit të Emërimeve në Drejtësi, Dvorani në dekretimin e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese.

President i Republikës, Ilir Meta ka autorizuar sot publikimin e komenteve të tij mbi “Projekt-Opinionin” Nr.959/2019 të përgatitur nga ekspertët anëtarë të Komisionit të Venecias “Për kompetencat e Presidentit për të caktuar datat e zgjedhjeve në një sistem parlamentar”. Letra u drejtohet për dijeni edhe anëtarëve të Komisionit të Venecias duke regjistruar kështu një lloj replike ndaj opinionit fillestar. Më poshtë komenti i plotë i Presidentit:

Publikimi i draft/opinionit të Komisionit të Venecias është celebruar si fitore e një kauze nga ana e njërës palë në Tiranë. Dikush flet për komplot, një tjetër i kërkon Ilir Metës të mbajë fjalën kur tha se do dorëhiqej nëse Venecia do mendonte ndryshe prej tij për shtyrjen e zgjedhjeve. Të gjithë luajnë teatrin e shahistit që jep shah në mënyrë të përsëritur.

Parlamenti i Shqipërisë do të kërkojë ekspertizë të huaj për të hetuar nëse Presidenti i Republikës, Ilir Meta ka shkelur apo jo Kushtetutën me dekretin e anullimit të zgjedhjeve lokale të 30 qershorit.

Zbardhen gabimet në përkthimin anglisht të Kushtetutës, që i është dërguar Komisionit të Venecias. Janë 3 nene të aneksit kushtetues, të cilat janë përkthyer gabim e per të cilat PD i është drejtuar me një letër Komisionit te Venecias.

Bëhet fjale per Nenin B, ne aneksin e Kushtetutës, i cili parashikon detyrat e Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit. Në variantin anglisht është shtuar pjesa “ në përputhje me rregullat që përcaktohen në ligj”, një përcaktim qe nuk ekziston ne variantin shqip.
Kujtojmë se roli i OMN-së ishte çështja kryesore në negociatat e verës.