kina

Irani dhe Kina kanë nisur zbatimin e një marrëveshjeje të bashkëpunimit strategjik me një afat 25 vjeçar. Lajmi është bërë i ditur nga ministri i Jashtëm iranian, Hossein Amir-Abdollahian gjatë një vizite dy ditore në Kinë. 

Kjo është një nga arritjet e rëndësishme

tha ai pas takimit me homologun kinez, Wang Yi. 

Në këtë fillim viti, Kina ndezi reaktorin e fuzionit bërthamor. "Dielli artificial" është pesë herë më i nxehtë se Dielli i vërtetë dhe këtë nxehtësi e arrin për rreth 17 minuta.

Sipas autoriteteve kineze, objektivi i këtij reaktori është të sigurojë energji të pastër pothuajse pa kufi. Shpresa është që reaktori të mund të imitojë reagimet natyrore që ndodhin brenda yjeve si Dielli. Ideja është hedhur prej vitesh, por krijimi i një dielli artificial që funksionon është provuar i vështirë, pavarësisht dekadave të kërkimit.

Gara SHBA-Kinë është zhvendosur prej kohësh edhe në hapësirë. Por një incident i fundit i ka acaruar marrëdhëniet edhe në këtë pikë. Pekini e akuzoi sot SHBA-në për sjellje të papërgjegjshme dhe të rrezikshme në hapësirë ​​për shkak të dy “takimeve të afërta” mes stacionit hapësinor kinez dhe satelitëve të kompanisë Starlink të miliarderit amerikan, themeluesit të Tesla, Elon Musk.

Prodhimi ekonomik në botë do t’i kalojë 100 trilionë dollarë për herë të parë vitin e ardhshëm. Kjo do t’ia ngadalësojë Kinës shpejtësinë me të cilën  po përpiqet t’i kalojë SHBA-të për t’i marrë fronin e ekonomisë më të madhe të botës.

Kompania britanike e konsulencës, Cebr, parashikon se Kina do të bëhet ekonomia më e madhe e botës në vitin 2030, dy vjet më vonë se sa ishte parashikuar në raportin e tabelës së Ligës Ekonomike Botërore të vitit të kaluar.

Pesë janë vendet që gjenerojnë 60% të ndotjes globale. Sipas shifrave të vitit 2019, vetëm Kina prodhon ndotje sa katër të tjerat të marra së bashku. Për më tepër sasia e CO2 që prodhon ajo sa vjen e rritet.

Në mënyrë të veçantë, janë pesë kompanitë më të mëdha të industrisë kineze që lëshojnë në atmosferë sasitë më të mëdha të dioksidit të karbonit. China Baoëu, prodhuesi më i madh i çelikut në botë, çliron CO2 sa i gjithë Pakistani.

Kina kërcënon Lituaninë se do ta çojë në koshin e plehrave të historisë. Ky kërcënim vjen pasi shteti i vogël evropian sfidoi Pekinin duke lejuar Tajvanin të hapte një zyrë përfaqësuese në kryeqytetin Vilnius. Lituania, me një popullsi prej 3 milionë banorësh, u shkëput nga fqinjët evropianë duke njohur zyrtarisht Tajvanin, ishulli që vetëqeveriset, por që Kina pretendon se i përket.

Franca nuk do t’i bashkohet bojkotit diplomatik të Lojërave Olimpike të Pekinit të vitit 2022, të propozuar nga dissa vende përëndimore. Ministri i Arsimit të Francës, Jean – Michel Blanquer ka dhënë njoftimin, që është pasuar nga një deklaratë e ministrit të Jashtëm, Jean – Yves Le Drian që ka bërë të qartë se Parisi do të kërkojë një qëndrim të përbashkët të BE-së në këtë drejtim.

Edhe pse Biden e kundërshton idenë se mes SHBA dhe Kinës po zhvillohet një Luftë e re e Ftohtë, gjeneralët në Pentagon mendojnë ndryshe. Ata thonë se mes dy vendeve ka nisur "një garë armatimi dhe kinezët po e bëjnë atë në mënyrë shumë agresive". Ndërsa SHBA luftonte në Irak dhe Afganistan, Kina e ka çuar përpara ambicien për armatime të reja.

Bashkimit Europian iu deshën plot 3000 ditë për një alternativë ndaj nismës kineze për Rrugën e Mëndafshit. Presidenti Xi Jingping e paraqiti skemën për herë të parë në 2013 dhe synon që me të të lidhë Kinën me pjesën tjetër të botës përmes hekurudhave dhe porteve, duke lehtësuar tregtinë. Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, prezanton sot projektin me vlerë 300 miliardë euro, i cili pritet të bëhet kundërpesha e Belt&Road. Porta Globale e Europës do ta kanalizojë këtë shumë në projekte infrastrukturore deri në 2027-n.

Atë që pak vite më parë Kina po e kufizonte me politika të posaçme, tashmë po e nxit me të tjera. Disa vite pasi hoqi kufirin e numrit të fëmijëve që duhet të ketë një çift, tani po nxitet rritja e numrit të lindjeve. Një mënyrë për këtë është zgjatja e lejes së lindjes.

Disa rajone në Kinë e kanë zgjatur këtë leje me të paktën 30 ditë, përpjekja më e re për të inkurajuar shtimin e popullsisë pasi vendi po përballet me një krizë demografike.

Kina po përballet me një fuqi punëtore që plaket me shpejtësi dhe ekonomi që ngadalësohet.