drejtesia

Presioni për miratimin e reformës në drejtësi, apo më saktë, të variantit amerikan të saj, ka arritur kulmin sot, kur ambasadori Donald Lu ka marrë pjesë në një protestë para selisë së Kuvendit të Shqipërisë. Një protestë që i mvishet shoqërisë civile, përbërë nga grupime që siç e dimë të gjithë mblidhen si me bilbil. Lu ka qenë i qartë dhe i hapur dhe për këtë meriton respekt, pasi rëndom ambasadorët flasin me një gjuhë që duhet deshifruar: “Koha për të vendosur është tani, miratojeni reformën në drejtësi, qytetarët po kërkojnë ndryshim.

Në çerek shekullin e fundit, politikanët shqiptarë kanë zgjedhur drejtuesit e drejtësië, dhe këta të fundit kanë përzgjedhur gjykatësit dhe prokurorët aktualë. Dhe sot, rreth 80% e tyre nuk e justifikojnë dot pasurinë e tyre në deklaratat zyrtare që dorzojnë çdo vit rreth saj. Nga ana tjetër, rreth 90% e shqiptarëve mendojnë se drejtësia është e korruptuar dhe duhet reformuar.

Sot u shfaq para mediave ministri i Brendshëm Sajmir Tahiri. Pas tij në uniformë qëndronte Haki Çako,i qeshur dhe jo me çehre të prishur si në rastin kur e shkarkuan si “Zhukovi në ajër”; ishte edhe Ardian Çipa, i akuzuar rëndë nga përfaqësues të opozitës. Sajmir Tahiri konsumoi teatrin e radhës para qytetarëve, por kësaj radhe pa akuza për gjyqtarët, ndaj të cilëve ai dhe Edi Rama çfarë nuk thanë këto ditë. “Rruga jonë për të reformuar sistemin e drejtësisë, për të garantuar integritetin dhe pastërtinë e drejtësisë sapo ka nisur.

PD-ja e ka vendosur reformën zgjedhore pothuaj si një kusht të panegociushëm për të dhënë konsensus për reformën në drejtësi. Pavarsisht argumentave që ajo jep, duket se kjo është një taktikë për të shtyrë miratimin e reformës në drejtësi, me synimin që zbatimi i saj të fillojë pas zgjedhjeve të vitit tjetër. Por sidoqoftë pyetja “zgjedhje të lira e të ndershme apo një drejtësi që jep drejtësi?” është një pyetje që ka shqetësuar shumë mendimtarë botërorë, pas dështimeve të disa përpjekjeve demokratizuese në një sërë vende të botës.

Dikush zgjedh partinë, dikush zgjedh Shqipërinë, por drejtësinë nuk po e zgjedh dhe e zgjidh askush. Po bëj optimistin dhe po marr përsipër ta zgjedh unë drejtësinë. Po për kë drejtësi do flasim? Atë të Gërdecit? 21 janarit? Atë të orave Omega dhe të çantave Hermes? Se kjo është çorba që është gatuar këto 25 vite.

Kryeministri i vendit Edi Rama, ka deklaruar sot në fjalën e tij në Parlament, se reforma në drejtësi u jep fund ndër të tjera strukutrave që aktualisht kontrollohen nga opozita. “Po të ishit kaq apasionantë për të luftuar krimit, duhet të ishit ju të parët që të prisnit pas derës te komisioni për reformën dhe jeni ju që i shmangeni asaj. Nxirrni përralla për të shtyrë reformën në drejtësi.  Ju i ikni reformës në drejtësi, sepse shemb piramidën e sotme të drejtësisë dhe të gjithë strukturat dhe mekanizmat që ju kontrolloni bie.

Kërkesave të vazhdueshme në rritje të qytetarëve të Shqipërisë dhe partnerëve tanë euroatlantikë për drejtësi në Pushtetin Gjyqësor partitë politike pushtetmbajtëse iu përgjigjën duke marrë iniciativën konkrete dhe filluar procesin për Reformë në Drejtësi, jo thjesht sa për të afruar standardet me vendet e BE, por tashmë duhet pranuar dhe pranohet nga të gjithë se plaçkitja legale, e cila favorizohet nga plaçkitja ilegale (korrupsioni) është bërë e rrezikshme për individët, liritë dhe të drejtat e tyre, për mbarë shoqërinë, pasurinë shoqërore, publike, kombëtare dhe shtetërore.

Dje në emisionin e Rudina Xhungës u shfaq një intervistë me Guy Lawson, gazetar, i cili ka shkruar një libër për ngjarjen e Gërdecit të vitit 2008. Gazetari në fjalë bëri të ditur se ka gjetur informacione që implikonin në ngjarjet e Gërdecit, ku nga shpërthimi i një fabrike demontimi municionesh gjetën vdekjen 26 njerëz, ish-kryeministrin Sali Berisha, ministrin e dikurshëm të Mbrojtjes Fatmir Mediu, por edhe ish-zyrtarë të ambasadës amerikane, që sipas tij “mbyllën njërin sy”.

Opinioni i Venecias për reformën në Drejtësi i ka dhënë oksigjen dy aktorëve kryesorë që e ndjenin veten të cenueshëm nga realizmi i saj sipas versionit të parë: Ilir Metës dhe Sali Berishës. Me gjykimet evazive, opsionale dhe me delegimin që Venecia i bën politikës shqiptare, ka lënë derën e hapur për çdo spekullim. Pika kritike e diskutimit është hetimi penal, pasi aty ka çaluar drejtësia, në hartimin e akuzës. Gjykata mandej e ka patur të thjeshtë të fusë kokën në rërë si struci.

Reforma në Drejtësi është me gjasë kushti i ekzistencës së koalicionit aktual qeverisës. Kjo u bë e qartë edhe nga kryeministri Edi Rama, i cili gjatë një interviste të paradisa ditëve deklaroi se nëse ajo nuk miratohet, marrëdhënia me Lëvizjen Socialiste për Integrim, prishet. Pika kritike e kësaj marrëdhënieje që po merr shkas nga “lexime” të ndryshme të draftit të të propozuar nga ekspertët, është njësia antikorrupsion, e cila së fundmi, është shoqëruar me propozimin e ngritjes së Byrosë Kombëtare të Hetimit në varësi të Ministrisë së Brendshme.