Kulturë

Kur vepra “Konformisti” e shkrimtarit italian Alberto Moravia e pa dritën e botimit në shekullin e kaluar, në pushtet ende mrizonin fashistët. Nga kritika letrare e asaj kohe, “Konformisti” u lexua në mënyrë ambigue: në njërën anë ata që mbronin tezën se me këtë vepër Moravia po mbronte sistemin dhe, në anën tjetër, ishin ata që te “Konformisti” shihnin veçse një alegori kundër diktaturave të shekullit XX. Pas Luftës së Dytë Botërore e drejta doli të jetë në anën e këtyre të dytëve.

Ali Ahmad Said Esber, i njohur ndërkombëtarisht si Adonis, konsiderohet si një ndër poetët më më ndikim të letërsisë moderne arabe. Vendi i tij, Siria, është sot epiqendra e krizës kryesore globale, shoqëruar me një tragjedi vrasjesh dhe shpërnguljesh të jashtëzakonshme. Përmes një interviste për Jonathan Guyer në “The New York Review of Books”, poeti në fjalë flet për atë që e cilëson si krizë e thellë identiteti tek arabët. Është një krizë e cila siç thotë ai vjen me barrën e pesëmbëdhjetë shekujve.

Ende nuk e njohim letërsinë e burgut dhe, më gjerë, letërsinë e shkruar nga shkrimtarët e burgosur për shkaqe “politike”. E fus në thonjëza fjalën politike, sepse diktatura edhe po të mos e kishe të shpallur ndërgjegjen tënde të kundërshtimit, do ta sajonte sa më lehtë, e mundësisht, sa më trashë një pretekst arresti e dënimi. Them nuk e njohim ende të plotë këtë letërsi të burgut, të cilën shkrimtari Visar Zhiti (edhe ky një ish i burgosur i famshëm) e ka pagëzuar me nocionin ndoshta më të saktë: burgologji.

“Megjithëse ishte mesditë biruca ishte e errësuar … Jashtë binte shi dhe qielli ishte nxirë …” Është kjo një fjali e marrë nga romani juaj “Hetimi”, një roman mbi periudhën e burgut. Le ta nisim nga kjo fjali bisedën … Ku ju çon në kujtesë?

Kam përkthyer për lexuesin shqiptar një varg veprash me vlerë për letërsinë botërore. Për të punuar në fushën e përkthimeve letrare, rrugën ma hapën tri personalitete: Taqi Skëndi, ministër i Shëndetësisë, Dhimitër Pasko ( Mitrush Kuteli në art), shkrimtar i mirënjohur, dhe Drago Siliqi, drejtor i shtëpisë botuese “Naim Frashëri”. Këtyre u jam mirënjohëse përjetë.

Po rrëfej si kanë rrjedhur ngjarjet

Vdekja e Prince u shoqërua me shumë pikepyetje, që nuk përjashtonin as pistën e vrasjes. Revista National Enquirer zbulon se këngëtari i njohur u diagnostigua me SIDA 6 muaj para vdekjes. Artikulli thotë se Prince kishte refuzuar trajtimin pasi besonte se do t’ia dilte duke iu lutur Zotit. Ditën e vdekjes peshonte vetëm 36 kilogram dhe ai vetë ishte përgatitur për ndarjen nga jeta.

Katri i Radës, anija e cila u mbyt më 28 mars të vitit 1997, është kthyer në monument në qytetin e Otrantos. Realizuar nga një artist grek, Costas Varotsos, anija, dikur shqiptare, tanimë qëndron në qytetin italian si një vepër “për njerëzimin emigrues” .

Ai ishte një fëmijë gjeni e u bë njëri nga violinistët më të mëdhenj të shekullit të 20-të. 17 vjet pas vdekjes së tij, amaneti i Menuhinit jeton në shumë forma. Në 22 prill, artisti i shquar do të kish mbushur 100 vjeç.

 "I dashur Yehudi im, në këtë mbrëmje unë pashë se koha e mrekullive nuk ka kaluar. Zoti ynë i dashur i vjetër vazhdon të punojë". Fjalët e fizikanit Albert Einstein pas një koncerti të 16 vjeçarit të atëhershëm Yehudi Menuhin në Berlin, pasqyrojnë përshtypjen që la violinisti te bashkëkohasit e tij.

Studiuesja franceze Ėlise Radix, në punimin me titull Njeriu-Promete, fitimtar i shek XIX, bën

Një nga ikonat e muzikës Pop të viteve '80, këngëtari Prince, u gjet i vdekur në banesën e tij në Minesota, në rrethana ende të panjohura. Në fillim të këtij muaji këngëtari 57-vjeçar ishte shtruar në spital. Njerëzit pranë ylli të popit, thanë për mediat se Prince ishte goditur nga një gjendje gripale që i kishte shkaktuar përkeqesim të shëndetetit për disa javë dhe e kishte detyruar të anulonte koncertet. Prince Roxhers Nelson, i njohur nga të gjithë si Prince, ishte një këngëtar simbol i viteve 80-të, albumet e tij më të famshme janë “Purple Rain” “Siign O the Times”.