Arkiv-Op-Ed

Të mërkurën mbrëma në Bruksel do të zhvillohet takimi i kryetares së Kosovës, Atifete Jahjaga, me presidentin e Serbisë, Tomislav Nikoliç. Edhe ky takim do të zhvillohet me „lehtësimin“ e baroneshës Catherine Ashton, përfaqësuese e lartë e BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri. Tash e sa javë ky takim ka zgjuar kureshtjen e qarqeve diplomatike në Bruksel dhe më gjerë. Pa dyshim se do të ketë një simbolikë historike edhe ky takim. Është hera e parë që takohen presidentët e dy „palëve“, siç thotë BE-ja apo dy shteteve, siç duam të besojmë ne, që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës.

Ka nji nacionalizëm të “mirë” i cili shprehet në zhvillimin e vlerave të mirëfillta të nji kombi dhe nji nacionalizëm që ma shumë se me promovue nji komb mundohet me prozhmue dhe me sulmue kombet tjera, kryesisht ato fqinje. Ky i fundit përpiqet me shpluhnos edhe nji herë “shpirtin e popullit” (Volksgeist) në kuptimin e vet ma të keq, domethanë me shkue përtej procesit të integrimit të nji populli në nji formë politike, tue qenë se sot të gjithë e pranojnë se e ardhmja e Ballkanit asht në Europë dhe jo në izolimin nacionalist.

Si mund që liderët shqiptarë të bashkëpunojnë për të mirën e Atdheut? Është një përgjigje shumë e thjeshtë, mendon ambasadori amerikan në Tiranë, Aleksandër A. Arvizu, mjafton që vetë liderët të duan Atdheun ashtu si Presidenti Obama dhe sekretarja Klinton në SHBA. 

Doni më tema? Sa të duam i keni. Dhe secila prej tyre veç e veç apo edhe krejt së bashku nuk paraqesin gjë tjetër veç këtë tashmë molisje që vendit po i bëhet dhe cenimi që përditshmërisë dhe njerëzve të këtij nënqielli po u shkaktohet. Nga presioni në presion, skandali në skandal, shantazhi në shantazh.

“Prej këtu, prej Shkupit, iu bëj thirrje shqiptarëve të punojnë çdo minutë, çdo orë, çdo muaj, çdo vit për bashkimin e tyre”. Kështu u thirri kryeministri shqiptar Sali Berisha më 25 nëntor 2012, gjatë një mitingu të madh në kryeqytetin maqedonas pjesëmarrësve, mes të cilëve gjendeshin edhe kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, zv/kryeministri i Maqedonisë, Musa Xhaferi, si dhe politikani shqiptaro-maqedonas dhe ish-udhëheqësi i guerilëve, Ali Ahmeti. Kryeqyteti maqedonas ishte zhytur në një det flamujsh shqiptarë.

“Një gjak, një gjuhë”

Kur viziton kampin e Dachaut në Gjermani koha ndalet. Pyetja retorike që të vjen menjëherë në mend është: Pse? Dhe njëkohësisht kjo pyetje shoqërohet me një vendim të pakthyeshëm: kurrë më! Takimi me shenjat e së keqes është traumatizues dhe gjithmonë mbart në vetvete këto dy aspekte: pse? dhe kurrë më! Dachau është memoriali i mosharresës. Ishte dikur kampi i atyre që ishin ndryshe: emigrantët, dëshmitarët e Jehovait, romët, homoseksualët por edhe i atyre që e mendonin ndryshe: komunistët, socialdemokratët, priftërinjtë dhe në fund hebrenjtë që ishin ndryshe dhe mendonin ndryshe.

Po hyjmë në vitin e 15-të që nga vrasja më e madhe politike e Kosovës në gjysmë-shekullin e kaluar. Derisa disa nga vrasjet politike tashmë janë ndriçuar, shumica janë duke u hetuar nga EULEX-i, njëra nga ato, ndoshta më e thjeshta për t’u hetuar, ajo më e madhja, as që po hetohet.

Në kohën kur retorika për bashkimin Kosovë-Shqipëri është në kulminacion, është e rrugës që Tirana zyrtare të çlirohet nga njëra prej hipotekave më të mëdha në raport me Prishtinën.

Kosova do ta përjetojë çlirimin e vet të plotë atëherë kur të hapen arkivat e Beogradit dhe Tiranës. Këta arkiva vështirë se do të hapen para se Beogradi ë ndryshojë qasjen ndaj Kosovës. Hapja e arkivave të Beogradit do të mund të përmbyste opinionin publik në Kosovë rreth figurave publike: atyre aktuale dhe historike. Kjo hapje do të mund të tregonte fytyrën e vërtetë të Kosovës dhe të Tiranës zyrtare.

Ideja e ndarjes së Kosovës ka qenë e ngulitur në mendjet e nacionalistëve serbë, në të gjitha konferencat dhe takimet për Kosovën, që nga Rambujea e deri në ditët tona.

            Mirëpo serbët, kurrë nuk kanë dashur ta bëjnë publike një ide të tillë. Përse? Për arsye se pala që del me idenë e ndarjes së Kosovës, vetvetiu dëshmon se ajo (Kosova) nuk është e saj.

1. Çfarë pune i prishte Serbisë lapidari i të rënëve në qendër të qytetit të Preshevës? Ata ranë në një luftë për liritë themelore të njeriut. Një luftë kundër një regjimi që tashmë e gjithë Europa e ka ndëshkuar. Madje edhe vetë Serbia ka thënë se e ka tejkaluar. Ai që e projektoi dhe e udhëhoqi atë regjim, më gjakatarin në Europën e pas Luftës së Dytë Botërore, i shpëtoi ndëshkimit të Gjykatës së Hagës, vetëm pasi Zoti u tregua më i shpejtë.