gazi

Kompania ruse “Gazprom”, ka ndaluar tranzitimin e gazit përmes Ukrainës duke nisur nga sot, 1 janar 2025. Si shkak për vendimin është bërë ajo që kompania e cilëson si refuzim të Ukrainës për të zgjatur marrëveshjet e tranzitit, çka nga ana e vet ka çuar në “pamundësimin teknik dhe ligjor” të “Gazprom” për të vijuar furnizimin.

Më 1 janar të vitit 2025 njoftohet se ndalon kalimi i gazit rus përmes Ukrainës. Kjo për shkak se Kievi zyrtar ka deklaruar se nuk ka ndërmend të zgjasë më kontratën pesë vjeçare të tranzitimit të gazit rus drejt Europës, një vendim që paralajmëron krizë.

Evropa po del nga stina e dimrit me një vëllim rekord të gazit të magazinuar, i cili i ka kthyer çmimet sërish në nivelet e para krizës.

Skema e furnizimit ka ndryshuar shumë në raport me atë të dy viteve më parë, kur tregtarët dhe politikëbërësit ishin të shqetësuar për mungesat e mundshme të gazit pas pushtimit rus të Ukrainës.

Objektet e magazinimit në të gjithë Bashkimin Evropian dhe në Mbretërinë e Bashkuar ishin plot 62% më 5 mars krahasuar me një mesatare prej 41% në të njëjtën peridhë në vitet midis 2011 dhe 2020.

Hungaria dhe Serbia do ta konsiderojnë sulm çdo ndërhyrje në tubacionet e gazit që vijnë nga Rusia. Në një bisedë me gazetarin amerikan Tucker Carlson, kryeministri hungarez, Viktor Orban, kujtoi rastin e sabotimit të Nord Stream, të cilin Hungaria e cilësoi akt terrorist dhe mungesën e një reagimi të fortë të Gjermanisë e quajti "manifestim të mungesës së sovranitetit".

Norvegjia do të shtetëzojë pjesën më të madhe të rrjetit të tubacioneve të gazit, kur shumica e  koncesioneve ekzistuese të mbarojnë në vitin 2028. Në një njoftim të premten, Ministria e Naftës dhe Energjisë tha se qëllimi është forcimi i kontrollit mbi infrastrukturën kryesore.

Norvegjia është bërë furnizuesi më i madh i gazit në Evropë, pas rënies së flukseve të gazit rus, të cilin ajo e shpërndan nëpërmjet një rrjeti tubacionesh që shtrihen rreth 9 000 km.

Bullgaria ka marrë sot akses në terminalet turke të gazit duke zëvendësuar kështu furnizimin me gazin rus, ndërprerë për shkak të sanksioneve.

Kërkimet e Greqisë për gaz në detin e vet territorial kanë sjellë në vëmendje dobinë dhe vlerën e strukturës aktuale të funksionimit të sistemit industrial mbi hidrokarburet. Pas njoftimit të Athinës zyrtare se do të nisë kërkimet në perëndim të Peleoponezit dhe Kretës, grupimi ndërkombëtar World Wide Fund, ka reaguar duke vënë në dukje se varësia e krijuar nga hidrokarburet prodhon edhe kostot e tanishme të energjisë.

Qeveria e Giorgia Melonit në Itali ka miratuar ndërtimin e një terminali të gazit të lëngshëm në Piombino të Toskanës që presupozohet se do të çlirojë vendin nga varësia prej gazit rus. Por edhe për të mbajtur nën kontroll çmimet për biznesin dhe familjet italiane. 

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, ka bërë të ditur se vendi i tij do të ndërtojë një nyje ndërkombëtare të furnizimit me gaz të Europës. Duke folur në Parlament, Erdogan ka vënë në dukje se gazi rus, aktualisht nën sanksione nga BE, do të mund të kalojë nga Turqia.

Presidenti rus, Vladimir Putin, ka deklaruar se Rusia është e gatshme të nisë furnizmin me gaz të Europës përmes linjës së mbetur të gazsjellësit Nord Stream 2. Duke folur në Javën Ruse të Energjisë, Putin ndër të tjera citohet të jetë shprehur se: