arkeologjia

Ndiqeni një të ashtuquajtur dokumentar të transmetuar në Top-Channel më 23 nëntor 2019 me titull: Gjurmë Shqiptare - Butrinti, Ilir apo greko-romak?

Ministria Egjiptiane e Antikuiteteve e ka cilësuar zbulimin e fundit arkeologjik në Assasif pranë Luksorit si më të rëndësishmin e epokës moderne. 30 arkivole druri të pikturuara që datojnë në kohën e Dinastisë së 22-të do të ekspozohen në një holl të posaçëm në Muzeun e Madh Egjiptian. Ministria ka raportuar të dhëna konkrete nga zbulimi si p.sh fakti se arkivolet ishin groposur një metër thellë në dy

Një ekip arkeologësh zviceranë dhe hollandezë mendojnë se i kanë dhënë fund një prej dilemave më të mëdha për Mesdheun antik: shkatërrimi i qytetërimeve të epokës së bronzit. Nga gjetjet e shumta arkeologjike, sidomos në Mesdheun Lindor, është verifikuar një valë shkatërrimi masiv në thuajse të gjitha qytetet bregdetare çka çoi në rënien e atij që quhej qytetërimi i epokës së bronzit. Viti 1200 p.e.s është kyç në këtë datim që deri më sot ka mbetur peng i hipotezave nga më të ndryshmet.

Genc Burimi, komentator që zakonisht shfaqet në faqet e gazetës “Shekulli”, ka publikuar sot në gazetën “Panorama” një letër për kryeministrin Edi Rama. Letra ngre shqetësimin për largimin nga detyra e drejtorit të Parkut Arkeologjik të Apollonisë, të Marin Haxhimihalit. Ky i fundit sipas Burimit, është kthyer nga Franca 6 vjet më parë, me dëshirën (sic) për të dhënë kontributin e vet në arkeologji, fushë ku edhe është diplomuar. Burimi nuk harron të theksojë edhe hollësinë se Haxhimihali që sot është larguar mga detyra – “pa bujë” – është nipi i Aleks Budës. 

Materialet filmike dhe fotografike përcillen nga blogu “amfora.al”, që e përshkruan veten si blog që i kushtohet arkeologjisë. Akuza është se në zonën e ndëritmit të Velieras në Durrës, betoni ka mbuluar gjetjet arkeologjike. Kjo kërkon mendimin dhe ndërhyrjen e specialistëve për të bërë vlerësimin dhe për të konfirmuar vërtetësinë e këtij vëzhgimi, që po e përcjellim për shkak të debatit dhe ndjeshmërisë.

Sakrifikimi i lëndës arkeologjike për hir të ansamblit të Hyrjes së lashtë  Dyrrahut antik dhe Durrësit mesjetar pranë Portit, për t’i lënë vend ndërtimit të skulpturës arkitektonike “Vela/Veliera” hyri tashmë në histori – si kryevepër dhunimi që mund t’i jetë shkaktuar ndonjëherë pasurisë arkeologjike të këtij qyteti të famshëm mesdhetar në jetën e tij mijëravjeçare.

E mora përsëri lapsin për ndodhitë arkeologjike në hapësirën “Vela/Veliera” të Durrësit, megjithëse e çmova të mjaftueshëm sqarimin që bëra në intervistën televizive në rubrikën e lajmeve të orës 19,30 të  Report Tv më 09.02.2017, si dhe intervistën më shkrim të botuar në gazetën Shqiptarja.com ( Kush do të fitojë, Vela prej Betoni e kryetarit apo Hyrja e Lashtë e Dyrrahut?, 10.02.1017).

Kur vjen puna tek arkeologjia, në mendje na vjen Mesdheu, Azia, Europa, Amerika Latine e në fund fare Amerika e Veriut. Kontinenti i ri nuk ka një trëshëgimi të veçueshme në këtë drejtim, por disa “mistere” qëndrojnë edhe aty përpara se europianët të vinin këmbë. Ndërtesa, objekte gjeometrike, elementë ritualë ndoshta të popullsive që banonin kontinentin kohë përpara se të bardhët ta bënin të tyre. Ja disa prej tyre objekteve që janë kurioze gjithsesi:

Para pak ditësh, ministri Haxhinasto e braktisi papritur zyrën e tij qeveritare të radhës. M’u shfaqën gjeneralët e bujshëm të Romës antike, të cilëve, sapo kishin fituar betejën e çastit, u vinte me urgjencë urdhri nga Perandori që të hidheshin me furi në betejën tjetër, për shembull të bindnin me dhunë popullin e provincës që të votonin Çezarin dhe jo Pompeun.

Arkeologët britanikë kanë rënë në gjurmë të asaj që po e quajnë “botë e humbur”.  Bëhet fjalë për një ngulim 3000 vjet të vjetër të Epokës së Bronzit në një vend që quhet Ferma Must. Një ngulim ku janë gjetur punime qeramike, tesktili, metali që i përkisnin një vendbanimi prej 30 personash që jetonin në shtëpi druri. Nuk janë gjetur skelete njerëzish, por nga analizat e deritanishme është konkluduar për një nivel të lartë punimesh të veshjeve, qeramikës etj.. Vendbanimi, edhe për arsye se u shkatërrua nga zjarri, është quajtur si Pompei Brtianik.