Ferid Duka: Identiteti shqiptar e ka një komponente osmane

Në një intervistë për Mapon, i pyetur mbi neo-otomanizmin nga gazetari Alfred Lela, historiani Ferid Duka sheh si “shqetësuese prirjen e ndonjë kalemxhiu grindavec, i cili sajon ‘neo-otomanizmin’ si një mënyrë për t’i përcjellë opinionit ankthin dhe tensionet e tij të brendshme”. Kuptohet pra se e gjykon të tepërt frikën nga neo-otomanizmi, me fjalë të tjera nga përpjekja e turqve të sotëm për të ringjallur e rekuperuar ndikimin dhe fuqinë e qëmotshme të perandorisë otomane.
Në po këtë intervistë, Duka është i idesë se kultura dhe identiteti shqiptar, ndonëse nuk janë denatyruar e tjetërsuar nga sundimi 500 vjeçar, e kanë një komponente osmane. Ja çfarë thotë saktësisht ai: “Kur flitet për identitetin kombëtar të një populli, në rastin konkret, atë të shqiptarëve, është e pamundur që atë ta vështrosh të shkëputur nga historia e këtij populli.... Të gjitha periudhat historike nëpër të cilat ka kaluar ky popull kanë ndikuar në mënyrë të dukshme në kulturën dhe identitetin e tij. Rrjedhimisht edhe periudha osmane ka një rol të padiskutueshëm në këtë drejtim. Me fjalë të tjera, do të ishte gabim elementar sikur ne të mohonim praninë e komponentes osmane ose orientale (nuk ka rëndësi se si e quajmë) në karakteristikat identitare të shqiptarëve. Këtu nuk kam parasysh vetëm kalimin në Islam të shumicës së tyre, proces i cili, sikundër kemi theksuar në studimet tona, lidhet me periudhën osmane, por edhe ndikimet orientale në mënyrën e jetesës, në urbanistikë dhe arkitekturë, në kulinari, në letërsi dhe në arte etj.... Megjithatë, është po aq e vërtetë se, sado të rëndësishme të kenë qenë ndikimet e periudhës osmane në identitetin shqiptar, ato nuk kanë mundur ta dominojnë e, aq më pak, ta tjetërsojnë këtë identitet. Komponentja osmane u përthith, u shkri dhe u modelua brenda traditës identitare të shqiptarëve. Për ta ilustruar këtë, mjafton të përmendim faktin se konvertimi fetar, d.m.th. kalimi në Islam i shumicës së popullsisë, nuk u shoqërua me konvertim etnik. Popullsia muslimane e ruajti të pandryshuar përkatësinë etnike shqiptare, gjuhën shqipe dhe traditat e saj kulturore, njësoj si bashkëvendësit e vet të krishterë.”
Re.Pu.
Comments
Jasha Mustafa Nano!
<p>Jasha Mustafa Nano!</p>
Shumica e kristjanve shqiptar
<p>Shumica e kristjanve shqiptar u transfomuen dhe u perzien me gjak afro-aziatik. Vetem popullsia ortodokse shqiptare dhe popullsia katolike shqiptare ka mbete me te njajtat karakteristika qe ka pase para pushtimit turk. Per pasoje popullsia shqiptare ortodokse dhe katolike mudn te sinkronizohen ma shpejt me jetene civilizuee europiane ne dallim me pjesen muslimane e cila ma pare duhet te bajne procesin e purgimit te osmanizmit dhe pastaj te europianizohen. Asht shume me randesi se jo te gjithe muslimante shqiptar jane te osmanizuem ne te njajten shkalle dhe per pasoje edhe kjopjese e tyne sinkronizohet shpejt me jeten e civilizueme europiane. Persa i perket shqiptarve te Kosoves dhe Maqedonise ata mjerisht jane shekuj mbrapa. Shumica e tyne mjerisht insistojne me kokfortesi dhe injorance ne rrugen e te osmanizuemve.</p>
si gjithmone me goxha doze
<p>si gjithmone me goxha doze humori i shkruan keto mesazhet e tua. Pellumb Kulla eshte diletant perpara teje.</p><p>vazhdo se na kenaqe.</p>
Kudo do i futesh hundet me
<p>Kudo do i futesh hundet me ato brockullat e tua</p><p> </p>
560 vjet : pjestim per 80
<p> 560 vjet : pjestim per 80 vjet ( ta zeme mosha mesatare ) e nje'' Arnauti''... i bie 7 ( shtate breza) nen ''yqmin'' e Prandorise Osmane.Sigurisht qe pas vdekjes se Heroit tone Gjergj Kastriotit dhe pas marrjes te qendreses se fundit ,kalase se Rozafes,osmanllinjte vrane dhe çfarosen keta Arber qe ju kundervune synimeve te tyre pushtuese.Aty ku kishte kisha ata ngriten minarete.Themelet flasin vete...vereni hartat e kohes se Vatikanit ,per Ballkanin. Me friken qe ''kallen'' ne arberit i themi akoma Drite-ares- penxhere etj...Na morren peng djemte ... vashat dhe jeniçeret per te mbajtur nen thunder Arberine ,shume prej tyre u martuan me vashat tona.Prandaj dhe komponenca osmane vazhdon dhe eshte prezente edhe sot.Falem-nderojme zotin qe keto vasha ju mesuan shqip dhe ''burrave'' te tyre.Te pakten na mbeti gjalle gjuha shqipe.Allahu Ekber.</p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p>
O Ali Pasha qe digjesh per
<p>O Ali Pasha qe digjesh per Skenderbeun si te digjeshe Muhameti per Jezusin!? nderro Nikun e pastaj fol per nje Kristian qe i luftoi Ali Pashate e turqve..</p><p>Brezat biologjike nuk llogariten si injorant sepse nuk llogaritet brezi me vdekjen e njerit ne nje moment te njejte me linden e pasuesit. Sipas teje kur te behesh 80 vjec i bie te lindesh femijen e pare dhe te presh 80 vjet te lindesh prap, ate dite kur do vdesesh(!)</p><p>Brezat e mesjetes merri me 25 vjet dhe llogariti per 500 vjet dhe mund te dale ~25 breza, po te perllogaritesh edhe -/+ toleranca natyrale del ndoshta me nje shume brezash diku aty midis 20-30 breza! Ki parasysh se me brezin e shtate konsiderohet gjaku komplet i tjetersuar!!!!</p>
Pikerisht per keto arsye jemi
<p>Pikerisht per keto arsye jemi bere si kau balash. Nga kultura, traditatat, qyteterimi etj jemi midis Lindjes dhe Perendimit, lara - lara. Prandaj e konsideroj identitetin fetar si pengese unifikimi per popullin shqiptar. Sa me pak fe dhe sa me shume atdhedashuri te shqiptaret, pa dallim feje, krahine dhe ideje, - kjo eshte rruga qe duhet ndjekur.</p>
“Sintezë e Historisë
<p> </p><h1 style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; font-size: 34px; line-height: 1.2; margin-right: 0px; margin-left: 0px; font-family: tahoma, arial, sans-serif; text-align: left; "><strong>“Sintezë e Historisë Shqipnisë shek.XV-XX” nga Profesor Sami Repishti:</strong></h1><p> </p><h4 style="margin-top: 1.33em; margin-bottom: 0.2em; font-size: 19px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: tahoma, arial, sans-serif; text-align: justify; "><em><strong><span style="color: rgb(0, 0, 255); ">“….Mbas vdekjes së Skenderbeut traktati i 1479-s në mes Venedikut dhe Sulltanit njohu pushtimin otoman të Shqiprisë. Dritarja e Botes Perendimore iu mbyll Shqiperisë pikrisht në nji kohë kur era frymëdhanse e Renaissances dhe idetë fisnike të Humanizmit po krijojshin nji Europe të Re me nji etje gargantuese (jashtëzakonisht e madhe) per njohuni të reja, per hapsina dhe nji bote të re me nji zhvillim të lirë, të pakufizueme të shpirtit kerkues e thellësisht njerzor. Pamvarsisht nga faktori fetar – që mbetet gjithherë nji çeshtje krejtësisht intime per çdo ndergjegje personale - okupacioni otoman ka nxjerrë Shqiperinë nga historia e kontinentit europian dhe e ka denuar ate të jetë nji krahinë e harrueme mbrenda nji perandorie të mbyllun, me kulturë të kundert nga ajo e Europes, që po rilindte në Perendim….“. </span></strong></em></h4><p style="margin-top: 1em; margin-bottom: 1em; padding-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-right: 0px; padding-left: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: tahoma, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: left; "><strong>Pjesë e nxjerrun nga <em>“Pershendetje të gjithë vllezenve dhe motrave shqiptare: Gëzuar vitin 2000“</em>, nga Profesor Sami Repishti, Badwin, New York, USA 01.01.2000. </strong></p>
Profesor Sami Repishti, qe
<p>Profesor Sami Repishti, qe kur eshte konvertuar ne katolik e ka filluar te shoqerohet me tipa si Bardhyl Ukcamaj, sikur ka rrjedhur pak me duket...</p>
Per njimend e ke qe profesor
<p><strong>Per njimend e ke qe profesor Sami Repishti, i biri i nji imami, te jete kethye ne katolike?!? </strong></p><p>Se mos asht i pari ky. Me mijra shqiptar musliman po kethehen ne origjinen e tyne ortodoks dhe ne katolik. Fenomen normal dhe i natyrshem mbas heqjes se dhunes osmane. Islamizmi ka mjete dhune mesjetare (simbas Kuranit) prandej asht ne dekadence totale ne te gjithe boten. Mbahet me patericat e kamikaxeve dhe te ndonji injoranti tek e tuk.</p>
Add new comment