duhani

Qeveria e re në Zelandën e re ka sinjalizuar se mund të anulojë politikat kundër duhanit, të miratuara gjatë administratës së mëparshme.

Kompania e njohur farmaceutike Pfizer ka njoftuar tërheqjen nga tregu të të gjitha njësive të trajtimit kundër pirjes së duhanit për shkak të pranisë së lartë të agjentëve kancerogjenë.

Bota e sotme gëlon nga tipa që duan të bien në sy. Edi Ramën e kemi në Shqipëri, një dikush që ekziston për të rënë në sy. Dhe bën çmos, shpenzon kohë, energji dhe para që të duket si pallo(sh)i më shumëngjyrësh në katundin tonë. Ka zgjedhur ngjyrat ta bëjë këtë se atë zeje njeh më mirë. Mirëpo edhe të ankohemi shumë nuk ka kuptim. Sepse në një kohë si jona ku jemi pjesë e të njëjtit realitet informative global, kupton se të tillë qenkan ngado.

BE është shprehur pozitivisht ndaj idesë së Francës për ndalimin e pirjes së duhanit në filma. "Komisioni mirëpret të gjitha hapat e ndërmarra nga vendet e BE për të luftuar pirjen e duhanit veçanërisht në mesin e të rinjve"- tha zëdhënësja e Komisionit Evropian, Anca Paduraru.

1470 fermerë të zonës së Dumresë nuk kanë marrë ende paratë e duhanit. Pasi kanë konsumuar të gjitha përpjekjet deri në ministri, të martën një përfaqësi e tyre është hedhur në protestë në qendër të Belshit.
Fermerët shprehen se kanë vite që nuk i kanë marrë paratë dhe bëhet fjalë për miliona lekë, madje në një rast një fermer ka për të marrë 60 milion lekë.

Industrialistët e duhanit kanë ngritur shqetësimin për kontrabandën e duhanit në Europën Juglindore. Sipas tyre Rajoni i Ballkanit Perëndimor për një vit nga kontrabanda humbet si të ardhura 400 milionë euro. Ndërsa në Shqipëri, kontrabanda e duhanit zë 25 % të tregut. Rritja e shpeshtë e akcizës është ajo që dikton dhe rritjen kontrabandës, pasi rritja e çmimit të duhanit, bën që kosumatori të kërkojë alternativë tek tregu illegal.

Duhani është shpallur armik i shëndetit dhe ndaj përdorimit të tij ka një fushatë botërore. Por jo përherë ka qenë kështu. P.sh në ish-Bashkimin Sovjetik duhani është promovuar, madje duke nxitur edhe industrinë e prodhimit. Kjo ka ndodhur në vitet 1923-1929 dhe disa postera të kohës e dëshmojnë këtë. Në ish-BS madje pati edhe marka cigaresh për femrat. Motoja e një posteri është kuptimplotë për atë që mendohej asokohe: Gjithkush pi duhan.

Kryeministri deklaroi para disa kohësh se një nga arsyet e rënies së të ardhurave ishte edhe duhani, pasi për shkak të rritjes së akcizës në vitin 2014, distributorët nxituan të krijonin stok të madh, me synim shmangien e saj. Mirëpo prirja e eksporteve të ulëta po vijon dhe siç thotë revista “Monitor”, niveli ka kapur rënien më të madhe që nga viti 2001. “Me vetëm 1662 ton për 8 mujorin importet e cigareve kanë vijuar të jenë në nivelin më të ulët të 14 viteve të fundit (që nga 2001).

Qeveria mendoi të rriste vitin që shkoi, akcizën për duhanin. Kjo me idenë e një lufte për të mirën e shëndetit publik. Duket se rritja e akcizës ishte menduar që të kompensonte edhe rënien e menduar të sasisë së konsumuar si pasojë e kësaj politike. Mirëpo asnjë nga këto nuk ndodhi. Duhani i dredhur doli në skenë krejt papritur si alternativë, përveç krijimkt të stokut nga kompanitë e tregtimit të cigareve. Për pasojë është krijuar një anomali. Për të korrigjuar këtë “gabim” kompania shumëkombëshe Japan Tobacco International shprehet për revistën “Monitor” se nevojiten disa ndërhyrje:

Deri në fund të vitit 2007, pothuaj në çdo dyqan ku kërkoje të blije një paqetë cigaresh, shitësi të pyeste: “Me pullë apo pa pullë?”.  (Bëhej fjalë për pullën fiskale, e cila tregonte se, gjatë rrugës nga importuesi tek dyqani, akcizat dhe tatimet e tjera ishin paguar për paqetën.) Pra, evazioni fiskal kryhej hapur mu poshtë hundës së shtetit, megjithëse herë pas here atij i ishte shpallur luftë.