romani
Inteligjenca artificiale vlerësohet me çmim letrar në Japoni
Romani që fitoi çmimin më prestigjioz letrar së fundmi në Japoni ka dorën e inteligjencës artificiale. Autorja Rie Kudan ka pranuar se ka përdorur ChatGPT gjatë shkrimit të romanit, madje ajo e ndihmoi të zhbllokonte potencialin e saj.
Romani "Tokyo-to Dojo-to" u vlerësua me Akutagawa, çmimi më i madh i letërsisë në Japoni.
Ka një prirje të fortë për të politizuar fiksionin bashkëkohor
Sigrit Nunez është fituese e National Book Award në SHBA për vitin 2018, me librin “The friend”. Ajo e shkroi relativisht vonë librin e saj, edhe pse në botën e letrave u fut që në mes të viteve ’70. Puna si asistentredaktore në The New York Review of Books, krah emrave të njohur, mes të cilëve edhe Susan Sontag, e bëri atë të kërkonte më shumë. Ajo ka dhënë leksione në universitete të nivelit të lartë në SHBA, përfshirë Columbia dhe Princeton.
Nunez ka pikëpamje të forta për politizimin në rritje të fiksionit bashkëkohor. Është një prirje, të cilën thotë se e ka hasur shpesh.
Zbulohet një roman i pabotuar i John Steinbeck
Shumë kohë para se të bëhej një nga autorët më të njohur të Amerikës, John Steinbeck shkroi të paktën tre romane të cilat nuk u botuan kurrë. Dy prej tyre ai i grisi vetë, pa parë dritën e botimit, por një i tretë - një histori misterioze që titullohet “Vrasje me hënë të plotë” - ka mbijetuar në një arkivë, që kur iu refuzua botimi në 1930.
Një rugëtim letrar midis legjendës dhe realitetit
Mbi romanin “Ngjyrat e dashurisë” të Lis Bukurocës (Naser Aliu)
“Ngjyrat e dashurisë” i lexova dhe i shijova deri tek fjalia e fundit. Nuk u nxitova ta lexoja shpejt. E shijova nga pak çdo ditë, madje me kursim, ashtu siç pihet një liker i kualitetit të lartë me mendimin se pasi ta kesh mbaruar, nuk do kesh mundësi për ta shijuar përsëri dhe për të ndjerë sërish atë kënaqësi të thellë që të ka dhënë.
“E shkuara komuniste rëndon shumë mbi Shqipërinë e sotme”
Bashkim Shehu ia ka dhënë së fundmi një intervistë gazetës “Shqip” ku flet kryesisht për romanin e tij “Fjalor udhëzues për misterin e dosjeve”. Komentet e autorit janë interesante pasi ai ka një rol në libër si “dëshmitar i nivelit të lartë”.
“Fjalor udhëzues për misterin e dosjeve”, duket që e shkuara vijon të grishë letërsinë tuaj. E kujtoni kohën kur nisët ta shkruanit këtë roman?
Piramida komuniste, burgjet dhe kupola
Në letërsinë shqipe, sikurse e kemi përmendur më parë, romani autobiografik ka traditë modeste. Nëse do të na duhej të pranonim kritere rreptësisht të përcaktuara për romanin autobiografik, në letërsinë shqipe nga të paktët romane që klasifikohet menjëherë si i tillë është “Ridënimi”, i F.Lubonjës.
Im atë, Sterjo Spasse
Një monografi e romanizuar mbi jetën dhe veprën e shkrimtarit Sterjo Spasse, shkruar nga i biri, Ilinden, u promovua dje në mjediset e Universitetit Europian të Tiranës. Libri vjen si një roman mbi shkrimtarin, e mbështetur mbi një material të gjerë arkivor të familjes Spasse. Leximi bëhet në mënyrë kronologjike që nga fëmijëria deri në ikjen nga kjo jetë, duke sjellë fakte reale, jetësore, që e formuan dhe afirmuan shkrimtarin Sterjo Spasse. Për herë të parë sillen fakte e tablo nga jeta letrare e viteve ‘30, me figura si Petro Marko, Mitrush Kuteli, Nonda Bulka, V.
"Letërsia nuk po merr më angazhime të mëdha si dikur..."
Një roman jo si gjithë të tjerët. Një roman rregullathyes. “Romani i lumturisë” e ka titulluar autori Gazmend Krasniqi, ndalesën e tij të radhës, në rrugëtimin vetjak në kërkim të gjetjeve letrare. Dhe në fakt çfarë kërkohet në të, çfarë mëtohet prej personazheve është LUMTURIA! Cila lumturi? Si e shohin personazhet lumturinë? Çfarë është lumturia për ta? A ia dalin ta gjejnë? Gazmend KRASNIQI rrëfen… në një intervistë me Arta MARKUN
Të udhëtosh me vdekjen
“Stina e hijeve”, romani që u vlerësua si libri më i mirë i vitit, vetëm pak ditë më parë nga Ministria e Kulturës, përtej një letërsie që të grish me stilin, mban brenda të vërteta që dhembin mbi realitetin tonë këto vite. Duket se ky roman u shkrua vetë brenda shkrimtarit, për t’u hedhur në letër me shpejtësinë e gjërave që nuk mbajnë më brenda teje. E ka shkruar për katër javë, pas një ëndrre gati torturuese, ku vështrimi i një vajze që e kishte njohur përmes rrëfimeve, i dukej sikur i kërkonte ta vendoste përgjithmonë në një libër.
Kështjella me hallvën e Kadaresë
Në restaurimin postkomunist të romanit KështjellaIsmail Kadare e thellon më tej hendekun e dikotomisë Ne/Ata, duke vijuar e sidomos përpunuar gjurmët e versionit të parë mbi tematikën etiko-fetare.