demokracia

Qarku po vjen e mbyllet drejt dy njerëzve që tërheqin zvarrë mullirin qeverisës, mulli që në katër vite e ka destabilizuar, zhbalancuar, politizuar, kriminalizuar, kanabizuar Shqipërinë dhe ka nxjerrë rreth 450000 shtetas jashtë vendit, në një jetë e të ardhme të pasigurt. Përpjekja europiane përmes dy eurodeputetëve McAllister dhe Fleckstein për një zgjidhje të krizës ditën e martë, 25 prill 2017, thuhet se dështoi me sukses të plotë.

Mund të kishte ndodhur edhe më keq, por megjithatë rezultati i raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale në Francë (23.04) nuk të bën të lumtur. Populistja e djathtë, Marine Le Pen renditet e dyta dhe futet në balotazh duke arritur suksesin më të madh politik të saj. Nacionalistja e pa frenuar është në ofensivë. Që nga marrja në dorë e kryesimit të partisë nga babai i saj antisemitist, ajo e ka udhëhequr Front National drejt suksesit - fillimisht në zgjedhjet lokale, ato europiane dhe tani në zgjedhjet presidenciale.

Grupi Këshillues Ballkani në Politikën Europiane ka prezantuar dje në Parlamentin Europian një studim të titulluar: “Kriza e Demokracisë në Ballkanin Perëndimor. Autoritarizmi dhe Stabilokracia e BE-së”. Studimi thekson një paradoks që përjetohet mirë edhe në Shqipëri: Ndonëse vendet e Ballkanit Perëndimor kanë ecur përpara sa I përket integrimit europian, ato kanë bërë hapa pas në çështjet e demokracisë dhe lirisë.

Gazetari Glenn Greenwald, bashkëthemelues i “Intercept”, deklaroi gjatë një interviste për rrjetin CNN se në zgjedhjet e fundit presidenciale nuk ndërhynë vetëm rusët, por edhe agjencitë qeveritare amerikane, CIA dhe FBI. Sipas tij ka nevojë për një hetim urgjent, pasi kjo që ndodhi ka cenuar besimin e amerikanëve, por përbën rrezik real për demokracinë. Akuza e Greenwald na çon në klimën e Rusisë Sovjetike, në vitet e fundit të së cilës, shërbimi sekret, KGB ishte organizata më e fuqishme në vend, përderisa lideri i saj, Andropov erdhi në krye të shtetit.

Me përdorimin e dhunës fizike  ndaj demonstruesve në parkun Gazi në Stamboll në periudhen 27 maj-15 qershor 2013 dhe rritjes së presionit ndaj fjalës së lirë dhe medias, u detyrova  për herë të pare në jetën time publicistike të shkruaja kundër politikës së Erdoganit, edhe pse  deri në atë kohë  kisha shumë rezerva për objketivat afatmesme dhe afatgjata të partisë  islamike që drejtohet prej tij.

Nuk është Ballkani fuçi baruti, por Europa. Ballkani është fitili dhe gjenerues i disa konflikteve që nuk mund të izolohen. Ky është mendimi i ekspertit Norbert Mappes-Diediek, i cili në një intervistë për agjencinë gjermane “Deutsche Welle”, thotë se Europa nuk duhet të largohet nga ky rajon.

Në gusht të vitit 1953, kur unë isha një fëmijë dy vjeçar në qytetin tim Ahvaz – në jugun e pasur me naftë të Iranit, britanikët dhe amerikanë komplotuan kundër kryeministrit të ri të sapozgjedhur, Mohammad Mosaddegh; e rrëzuan qeverinë e tij të zgjedhur në mënyrë demokratike, riinstaluan në pushtet një tiran të arratisur, Mohammad Reza Pahlavi që të sundonte mbi ne dhe i vodhën një kombi të tërë mundësinë e të jetuarit në demokraci.

Së fundmi në Britani qarkulloi një libër me titull "The Econocracy: The Perils of leaving economics to the experts", në shqip "Ekonomokracia: Rreziqet që vijnë po t'ia besosh ekonominë ekspertëve". Në këtë libër, autorët argumentojnë se 100 vjet më parë ideja e ekonomisë nuk ekzistonte në kuptimin që ka aktualisht. Në ditët e sotme ekonomia shihet si detyra më e rëndësishme që duhet të zgjidhin shoqëritë moderne. Edhe politika ndërvepron me një gjuhë ekonomike dhe kjo logjikë imponon në shumë raste edhe mënyrën e diskutimit dhe parashtrimit të çështjeve politike.

Regresi demokratik në Ballkanin Perëndimor është tashmë një realitet I prekshëm dhe rrokshëm gjerësisht. Ka disa të dhëna të qarta që flasin për normalizimin e një klime pandëshkueshëmrie, korrupsioni dhe stanjacioni të qëllimshëm që reflekton kapjen e sistemit nga një elitë e ngushtë. Trajtimi i këtij problem që lind nga zbehja e rolit dhe forcës së BE-së si pol orientues dhe korrigjues për rajonin tij kërkon mediatizimin e tij në kuptimin që edhe konçesionet pragmatike të BE-së ndaj vendeve me qeverisje të korruptuar të mos ndodhë.

Britania e Madhe është kthyer së fundmi në vendin perëndimor që aplikon survejimin më të thellë ndaj njerëzve. Një ligj i miratuar nga Parlamenti, i quajtur Ligji për të Drejtat Hetimore kërkon ndër të tjera nga faqet online që të ruajnë për një vit historikun e kërkimeve në faqe nga përdoruesit dhe t’ia vënë atë në dispozicion agjencive ligjzbatuese.