Vetëm dashuri nën Ritmet Ballkanike në Londër

Këtë fundjavë isha për të dytin vit radhazi në Balkan Beats, një mbrëmje me muzikë ballkanike e mbajtur në një gjysëm-garazh të improvizuar si pab në Haknei, një lagje jo dhe aq luksoze e Londrës lindore.

N.q.s. m`i lejoni stereotipet, mbrëmja të jepte eksperiencën e plotë të kulturës ballkanike. Birra të lira, çuna të bërë dru që kërcejnë në grup dhe përqafohen gjatë gjithë kohës, vajza tepër të bukura për standartet e Londrës, një këngëtar leshator me theks evropiano-lindor që i lëshon “hajde-t” pa kursim si dhe një numër instrumentesh etnike. E vetmja habi krijohej nga një vajzë e bandës, gjithashtu tepër tërheqëse që i binte shkëlqyer klarinetës. Më quani “gjysh” po të doni, po për mua klarineta dhe bukuria femërore janë dy gjëra që nuk do kisha menduar ndonjëherë se do i përfshija në të njëjtën fjali.

Gjatë koncertit muzika është e larmishme, mungon ajo turke dhe greke po unë dalloj disa orkestrale dasmash shqiptare. S`e di nëse ato luhen edhe në dasmat e fqinjëve tanë. Ndër këngët me tekst – më thonë – janë disa me fjalë vërtet të ndyra që në industri tani njihen si “explicit lyrics” (tekste troç), por mua aq më bën. Të vetmet fjalë që di në Serbo-Kroatisht janë “disko disko Partizani”. Ne si gadishull mund të jemi shquar për shumë gjëra, por kurrë për “saktësi politike” në komunikim.

Në fillim mendoj se unë jam në të vetmin grup shoqëror ndërkombëtar, por shpejt dalloj që në fakt kështu janë shumica. Gjuha që flitet është më së shumti anglisht dhe ngadalë shikoj se si shqiptarët, grekët, serbët, bullgarët, turqit, maqedonasit janë të gjithë shokë aty dhe s`e vrasin mendjen për historinë e përgjakshme dhe vëllavrasëse të kombeve tona gjatë shekujve. Në Londër të gjitha këto harrohen dhe njerëzit kuptojnë që nuk ka kuptim të paragjykojmë njëri-tjetrin për mëkatet e gjyshërve tanë. Vijnë aty për një fillim të ri të lodhur nga polemikat boshe të ministrave të jashtëm dhe përqafohen e pinë të ndërgjegjshëm që aq kilometra larg nga vendlindja, vlerat që i bashkojnë janë më të fuqishme se mëritë që i ndajnë.

Urrejtja për shkak të kombësisë është një koncept po aq primitiv sa dhe gjakmarrja. Siç po përpiqesha t`i shpjegoja një ish-deputeti britanik javën e kaluar, përveç kosovarëve dhe boshnjakëve që e kanë parë luftën me sytë e tyre, unë, si shumica prej jush, thjesht kam dëgjuar histori nga njerëzit që kam takuar ato pak ditë që shkoja si vullnetar në një nga kampet e improvizuara të refugjatëve kosovarë 12 vjet më parë. Historitë janë rrëqethëse dhe ne kurrë nuk duhet të harrojmë, por nëse duam të jemi në Evropë, duhet të mësojmë të falim dhe të ecim përpara me sytë nga e ardhmja.

Për fat të keq, ndjesia që të krijohet në Tiranë, Beograd, Athinë etj. është që nuk ka rëndësi sa herë presidenti apo kushdo tjetër bën thirrje për dialog dhe mirëkuptim, duket sikur asgjë nuk ndryshon, përveçse ai që bën thirrje për paqe do akuzohet si “tradhëtar” apo se “ka diapazon me vetëm 100 fjalë”. Këto thirrje tingëllojnë si fjalë diplomatike të shkëputura nga realiteti që askush nuk i merr seriozisht. Aty ku njerëzit nuk komunikojnë dot as me njëri-tjetrin vështirë të kesh bashkëpunim të sinqertë pa prapaskena me fqinjët. Kjo mbrëmje më provoi që ne në fakt jemi të aftë ta duam fqinjin si vetja, por duhet ta bëjmë këtë në një klimë tjetër. Jo domosdoshëmrisht në Londër, por sigurisht jo në Ohër dhe jo në Rambuje. Shpesh njerëzit e thjeshtë tregojnë që janë më të urtë se diplomatët dhe diplomat e tyre shkëlqyese në shkenca politike. Ne s`kemi dhe aq nevojë për shkencë sa kemi për dashuri, madje ndonjëherë gjithçka kemi nevojë është pak dashuri.

P.S. Në shfaqje ka dhe italianë, rusë etj. Ata kënaqen nga muzika. Me arsye, sepse folklori ynë është i gjallë, është i gëzueshëm dhe rrezaton një energji pozitive që Lady Gaga s`do ta arrijë kurrë! Nuk ka rëndësi kush e fiton “The Voice”, ai/ajo nuk do shesë kurrë aq disqe sa shet Sinani, këngët nuk do i këndohen në dasma dhe asnjë nga furgonat e Laçit s`do ia luajë kasetën. Le ta shajnë ekspertët muzikën e këngëtarëve që s`dinë ç`është çelësi  Sol. Ajo që ka rëndësi ngelet shija e publikut të gjerë. Ne duhet të jemi krenarë për një trashëgimi kulturore kaq të pasur në muzikë dhe jo t`i etiketojmë “kat`nar`” ata që dëgjojnë me zë të lartë këngë me dajre nga makinat tek u japin në sheshin “Skënderbej”.