Lodra e pafund presidenciale

Sipas formulës së re të zgjedhjes së Presidentit, barra për zgjedhjen e tij i bie më së shumti partisë që ka shumicën qeverisëse. Kjo sepse pas raundit të tretë të votimit Kryetari i Shetit zgjidhet me një shumicë të thjeshtë, 70+1 vota. Në këto kushte e gjithë vëmendja publike e mediatike është përqendruar vetëm tek një emër, Sali Berisha, si udhëheqës i shumicës kuvendore. Atij i kërkohet nga faktori politik i brendshëm e i jashtëm të japë konsensusin për një emër që siç po thuhet rëndom “duhet të jetë mbi palët”.

Përpara ndryshimeve kushtetuese të vitit 2008, barra e zgjedhjes binte mbi opozitën pasi mazhoranca s’mund t’i realizonte dot votat e mjaftueshme për një shumicë të cilësuar prej 84 votash në të pesë raundet. Çfarë do ndodhte nëse kjo pikë e Kushtetutës s’do ishte ndryshuar? Do ndodhte ajo që të gjithë prozhektorët do ishin drejtuar vetëm tek një emër, Edi Rama. Dhe ky i fundit do gjendej në një dilemë mëse të vështirë, pasi nga njëra anë do ishte faktori ndërkombëtar i cili do i bënte presion që të jepte konsensusin për presidentin në kuadër të integrimit Evropian dhe nga ana tjetër faktori i brendshëm opozitar i cili do i kërkonte me ngulm që të shkaktonte krizë presidenciale me qëllim çuarjen e vendit në zgjedhje të parakohshme.

Në kushte të atilla opozita do kishte epërsinë e përzgjedhjes së emrit, ndonëse ai do ishte i gjithëpranuar, por gjithë këtij avantazhi i shtohej fakti që ajo e mbante Berishën edhe një vit në pushtet. E vetmja pikë e cila do e legjitimonte këtë veprim do ishte fakti se opozita do e kishte të vështirë të futej në zgjedhje me këtë Kod Zgjedhor i cili e disavantazhon atë në disa pika, por populli, të cilit i ka ardhur shpirti në majë të hundës nga kjo mënyrë qeverisjeje, nuk do ishte i gatshëm të pranonte argument tjetër veç atij që sa më shpejt të përballet në kutitë e votimit me Sali Berishën. Çdo shmangie nga kjo dëshirë popullore do përkthehej si një frikë e opozitës. E pra, nga ky rebus i vështirë politik, Rama mund të ndjehet tashmë vërtet i çliruar e komod.

***

Shumë po flitet kohët e fundit për frikën që ekziston në lidhje me zgjedhjen e një Presidenti nga radhët e shumicës qeverisëse. Në pamje të parë mund të thuhet se s’ka asnjë të keqe që ai që zotëron shumicën në Kuvend të ketë edhe të drejtën të zgjedhë një emër për Kryetar Shteti. E gjithë dilema qëndron në faktin se ai që po kërkon ta zgjedhë atë është Sali Berisha. Ky emër bën që të shtohet mosbesimi pasi me veprimet e tij po tregon çdo ditë e më shumë se është i etur për pushtet absolut. Dëshira e tij është të bëjë edhe Presidentin, edhe Kryeqeveritarin, edhe Kryeparlamentarin, edhe Kreyprokurorin, edhe Kryegjyqtarin, edhe Kryepolicin, edhe KryeShish-asin, edhe Kryetatimorin, edhe Kryedoganierin, edhe Kryeredaktorin edhe..., me një fjalë, të gjithëpushtetshmin.

Ndonëse s’mundet të jetë fizikisht në të gjithë këto detyra, përpiqet që të zgjedhë sa më shumë besnikë të tij të cilët si busull drejtimi nuk kanë fuqinë e ligjit, por fjalën dhe urdhërin e Maliqit. Është pra vetë Berisha që për këto arsye e bën të vështirë një proçes zgjedhjeje që në kushtet e një kryeministri apo një mazhorance me frymë perëndimore, do ishte kaq i thjeshtë e i natyrshëm saqë s’do merrte kaq shumë energji që në fakt duheshin harxhuar në drejtime shumë herë më të rëndësishme.

***

Sipas Kushtetutës sonë “President mund të zgjidhet vetëm shtetasi shqiptar që nga lindja, me qëndrim jo më pak se 10 vjetët e fundit në Shqipëri dhe që ka mbushur moshën 40 vjeç”. Dua të ndalem pak tek mosha e Presidentit.

Ndonëse në moshën 40 vjeçare çdokush e ka arritur pjekurinë për të qenë President i vendit, mund të thuhet se në kushtet e Shqipërisë duket shumë e re. E them këtë sepse në këtë moshë politikani është në kulmin e nisjes së karrierës së vetë. Duke ditur që mandati është 5-vjeçar, i bie që Presidenti ta përfundojë mandatin e parë në moshën 45 vjeçare. Çdo të ndodhë më tej më atë nëse s’merr një mandat të dytë? Padyshim që do i hyjë politikës. Në mos tek forca politike ku militonte ose që e futi në politikë, të paktën do krijojë një parti të re politike.

Atëherë, çfarë duhet bërë? Ka një zgjidhje dhe ajo gjendet tek dy fiqnjët tanë, Italia dhe Greqia. Të dy këto shtete i zgjodhën presidentët e tyre në moshë të atillë që jo vetëm që mbartin një përvojë të pasur shoqërore e politike, por s’kanë as ambicie për karrierë të mëtejshme politike. Kështu, Presidenti i Italisë, z.Xhorxho Napolitano, u zgjodh në atë detyrë në moshën 81 vjeçare dhe sot është 87 vjeç, ndërsa Presidenti i Greqisë, z.Karolos Papulias, u zgjodh në moshën 76 vjeçare dhe sot është 83 vjeç. Pa përmendur faktin tjetër që të dy këta personalitete të së majtës janë zgjedhur nga mazhoranca të djathta. Nuk po them që domosdoshmërisht Presidenti i Shqipërisë duhet zgjedhur pas të tetëdhjetave, por të paktën duhet t’i ketë 60 vite mbi supe. Kjo do e bënte atë më pak të ndikueshëm nga aktorët politikë në ushtrimin e detyrës pasi s’do e kishte mendjen se çdo bëhej me të pas mbarimit të mandatit dhe kësisoj do e nxirrte realisht një President mbi palët. Mendoj se shembulli i ish Presidentit Moisiu është shumë domethënës. Kjo mund të duket si një paralelizëm me Presidentin aktual, z.Bamir Topi, por realisht kjo është thjeshtë një koinçidencë dhe aspak s’kam patur si qëllim rastin e tij të rikthimit në politikë.

***

Shumë emra kanë dalë kohët e fundit në qarkullim e po përfliten gjithëandej si kandidatë të mundshëm për President. Ka mes tyre sharlatanë e xhonglerë të politikës, që kanë mbijetuar vetëm sepse shoqëria jonë ende e sëmurë nuk i “shkel me këmbë”, por i rimëkëmb pasi i ka flakur një herë tutje. Por ka edhe njerëz plot virtyte. Midis tyre është edhe një figurë mëse e kompletuar për President. E njeh historinë, e njeh diplomacinë, e njeh edhe politikën. Mbi të gjitha është njeri i pastër dhe atdhetar. Ka ditur të mbajë qëndrim e të largohet kur i kishte të gjitha mundësitë të përfitonte. Nuk është nevoja për t’u lodhur për të gjetur njerëz dinjitozë për të cilët të jemi krenarë që na përfaqësojnë si Shtet e Komb. Jemi syleshë që s’dimë të vlerësojmë vlerat që i kemi mes nesh e sorrollatemi lart e poshtë, majtas e djathtas, që të gjejmë fundërrinat e kombit për t’i ngritur në piedestal. E pastaj bëhemi pishman qe s’reflektuam në kohë.

E kam fjalën pra për Prof.Pëllumb Xhufin që gjithëkush ndër ne e njeh tashmë. Do jetë e vështirë që të dalë e më pas të triumfojë emri i tij? Padyshim! Po kjo është sprova jonë për një politikë me frymë evropiane. Ashtu siç po na e kërkojnë ata ku duam të integrohemi. A do mundemi vallë?!