Me diplomë në xhep nuk kam frikë nga ty, o Jetë

Jam i bindur që arsimimi i lartë sot konsiston në  indoktrinim në masë, master në "Teknika Korrupsioni Bashkëkohore", luftë me pedagogun për notën tënde, stres kolektiv, garanci për papunësi, harxhim lekësh, harxhim kohe, trashje trush etj etj etj....dhe po jua shpjegoj përse:

Jeni 21 vjeç, sapo jeni diplomuar në Universitetin "Xhaxhi Enveri" (sot "Teta Demokracia") me mesatare 10, flamur me yll dhe lotët e gëzimit të mamës dhe babës. Pastaj i keni futur një specializim që ju e quani master, dhe keni ristudiuar shumë herë lëndë që i keni studiuar më pare (duke mësuar përmendsh nocione të shkruara mbi libra të lodhur, shpesh herë mediokër, të botuar falë tezave të studentëve të viteve më parë). Edhe 2 vite të tjera dhe gjendeni 23 vjeç me të ashtuquajturën "diplomë” në xhep. Nëse prindërve tuaj u ka ngelur akoma ndonjë qindarkë në xhep, në këtë pikë i fusni edhe një master 5000 euro (që mbase na hyn në punë me kohët që kanë ardhur) dhe pastaj o burra të bëjmë ndonjë stazh ku nuk të paguajnë, kështu kot, "për të mbushur curriculumin dhe për të pasur eksperiencë"...  

Ndërkohë keni mbushur 25 vjeç, e ndjeheni dështakë dhe të frustruar sepse po kuptoni që diçka nuk shkon. Në këtë pikë duhet të bëni diçka; një gjë që me shumë mundësi nuk e keni bërë kurrë gjatë 25 viteve të jetës tuaj. T’i bëni një pyetje vetes dhe të mundoheni të kuptoni nëse ajo që përjetuat ishte vërtet ekzistenca juaj, ajo që vërtetë donit? Mos ndoshta sistemi ("Skema Ponzi" që ne i njohim si firma piramidale ku të gjithë dhanë, por jo të gjithë morën"), i cili po fundoset ashtu si Titanik jua ka "sugjeruar" duke ulëritur nëpër gazeta, tv e kafene për 20 vite me radhë që duhet të investoni që të bëheni dikushi? Kujdes: 90% prej jush nuk do ta kuptojë që ka bërë një rrugë standarde, duke vepruar në mënyrë të vazhdueshme si skllevër autonomë të bindur se në realitet jeni të veçantë dhe unikë. Shumica prej jush do jetë e bindur se ka bërë një hap përpara, se ndodhet në një "elitë intelektuale dhe profesionale" ku shumë pak vetë kanë privilegjin të arrijnë.  

Jeta dhe ky sistem global gjithmonë e më shumë neoliberal do ju marrin me shpulla fytyrës që nga momenti i parë, duke ju bindur midis të tjerave që gjërat duhet të shkonin kështu sepse "ka krizë"dhe "duhet të falenderosh atë që të ofron punë në këto ditë të zeza". Nëse për 20 e kusur vite keni bërë gjithçka çfarë ju kanë thënë të bëni dhe tani gjendeni me një letër higjenike në dorë, atëherë nuk duhet t’i qurraviteni, qaheni dhe ankoheni shoqërisë që nuk ju kuptoi apo vleresoi siç duhet. Gjatë këtyre viteve, ju vetem sa keni marrë mundimin të zgjidhni ngjyrën e zinxhirëve me të cilët do lidheni me një të ardhme mediokre-shfrytëzuese dhe këtë e keni bërë (mund t'ju duket e pabesueshme) me vullnetin tuaj të plotë.

Ishit bindur që me një diplomë dhe një specializim do kishit çarë botën më dysh, apo jo? Kush ka frekuentuar fakultetin e ekonomisë dhe shkencave politike me siguri i mban mend leksionet mbi inflacionin monetar. Një lloj "monstre"  që duhet luftuar me të gjitha forcat dhe me çdo kusht. "Është krim të hedhësh shumë kartmonedhë në qarkullim sepse është rreziku që leku të kthehet në letër higjenike" - kështu thoshte zysha. Mirë pra, atëherë pse nëpër Universitete nuk studiohet me imtësi i ashtuquajturi "Inflacion Akademik"? E thjeshtë fare, sepse universiteteve u duhen studentët për të mbushur llogaritë bankare e pastaj është llogjike apo jo? Sa më shumë të diplomuar me letra me "vlerë" në duar, aq më e fortë do jetë fuqia e punëdhënësit.

Duke e shndërruar "arsimimin e lartë" në një fenomen në masë, në dorë të çdo njeriu të aftë mendor në gjëndje të belbëzojë përmbajtjen e një libri të mësuar përmendsh, krijohet automatikisht një ofertë e palimituar punëtorësh me kosto të ulët dhe në të njëjtën kohë miliona syleshë binden që hyrja nëpër universitete më në fund u bë më "demokratike" (dhe e lehtë).

Rriten pretendimet,të paktën 2 gjuhë të huaja, diplomë + specializim, stazh dhe eksperiencë pune të mëparshme (nga një i sapodiplomuar?!!) dhe ulen garancitë, kushtet e pagat e punëtorit. Dhe eshte e pabesueshme që, pas kaq shume vitesh studim, janë kaq pak ata që e kanë kuptuar mekanizmin pervers që ne vetë, me miopi,arrogancë dhe provincializëm ushqejmë çdo ditë.

Falë punës time kam takuar dhe u kam shtrënguar dorën qindra njerëzve: kam njohur shumë meshkuj e femra të suksesshme, të kenaqur me jetën e tyre. Disa ishin të diplomuar dhe kishin ndjekur një rrugë studimi të ndërgjegjshme dhe brilante. Shumë të tjerë ishin njerëz të thjeshtë me kapacitet të të menduarit dhe vepruarit ndryshe. Secili per tyre kishte brenda vetes diçka që shkonte përtej diplomave e certifikatave që duan të na imponojnë e shesin vazhdimisht.

Por unë pyes veten për diçka: Si është e mundur që sot kemi krijuar një model nazizmi social kaq të pafytyrë dhe të pranueshëm nga të gjithë? Si është e mundur që sot është e pranueshme ideja që duhet pasur se s’bën "diçka më shumë", nuk them për të bërë jetë luksi po aq sa për të patur një ekzistence të denjë? Njerëzit nuk kanë më të drejtën e "ëndrrave normale", jetesës dhe ambicjes së thjeshtë? Kush nuk është Steve Jobs duhet t’i ngelet vetëm iluzioni i një titulli akademik gjithmonë e më të pavlerë, i nënpaguar përjetë e si qershia mbi torte, dhe nofka "çun mami"? Çdo gjë shkon mirë? Ose shkon keq por jo aq keq sa të ndalojë mijëra të rinjtë e mashtruar me xhepat plot me paret e babit, që çdo vit shqyejnë dyert e fakulteteve sepse nuk guxojnë të provojnë një tjetër rrugë, ose akoma më mirë; Të pyesin veten se çfarë mund të bëjnë për të reformuar këtë sistem arsimor e ta bëjnë më të dobishëm dhe më pak të komerçializuar.

-Jo,është shumë e lodhshme, po iki t'pi një kafe me çunat se loz dhe Barcelona sot, t'shof mos kap noj skedin!! - tha një shoku im.