nostalgjia
Odiseja, themelimi i Nostalgjisë*
Festimet janë kohë e kaluar gëzueshëm dhe mundësi për t’u ribashkuar me familjen dhe miqtë. Por më pas, njerëzit ndonjëherë mund të mbeten në pikëpyetje për marrëdhëniet e tyre. Kthimet njëherë në vit në shtëpi mund të shkaktojnë një nostalgji të pakëndshme në tensionin mes mënyrës se si kujtohet e kaluara dhe si përjetohet e tashmja.
“Përherë e më shumë nostalgjikë të Jugosllavisë në Serbi”
Në Serbi ka përherë e më shumë nostalgjikë të Jugosllavisë, por një gjë e tillë nuk raportohet. Kështu mendon të paktën Joska Broz, nipi i ish-liderit jugosllave, Josip Broz Tito, i cili ka folur për Pink Tv me rastin e ditës së Republikës, 29 nëntori.
“Askush nuk i pyeti njerëzit nëse donin apo jo që të shpërbëhej Jugosllavia. Ishte një vendim i marrë nga disa figura të fuqishme. Përherë e më shumë njerëz janë jugo-nostalgjikë. Unë e festoj këtë ditë si të shenjtë. Dhe kjo ditë po festohet përherë e më shumë, thjesht nuk raportohet”, citohet ai.
Nostalgjia për komunizmin/"Në Shqipëri ka ende një frikë nga liria e aktivitetit ekonomik"
Eksperti i çështjeve të Ballkanit, Janusz Bugajski, flet në një intervistë për "Zërin e Amerikës", për trashëgiminë e komunizimit në Shqipëri. Për lidhjet e trashëguara, për nostalgjinë dhe krahasimet me bilanc pozitiv në favor të regjimit komunist me kohën e sotme. Bugajski sjell edhe një konstatim interesant në këtë drejtim: sipas tij, në këtë rast “Në një farë mënyre do të thosha se kemi të bëjmë me një frikë nga liria e aktivitetit të sotëm ekonomik”. Është një pikë që është harruar pas arsyetimeve banale politike.
Më poshtë intervista:
Makthi i Ballkanit, nga steriotipet te nostalgjia për komunizmin
Ballkani, e kaluara dhe komunizmi, një ndërthurje që bashkëjeton si për të vërtetuar steriotipet e ngritura mbi këtë rajon të trazuar dhe të paragjykuar. Maria Todorova, historiania bullgare që prej disa vitesh është zhvendosur në Universitetin e Ilionoisit e perifrazon tranzicionin e Ballkanit me makthin e çuditshëm të një gruaje që shpjegon mbivalencën në lidhje me të kaluarën komuniste të vendeve të Evropës Lindore. Në vitin 2000 publikoi botimin «Imagining the Balkans» kundër stereotipeve që u atribuohen popujve të Ballkanit si agresivë dhe të pazhvilluar.
Nostalgjia e rrezikshme e Europës
Bashkimi Europian ka një rast të rrezikshëm nostalgjie. Jo vetëm që po kërkon “kohët e bukura të dikurshme” – përpara se BE të “shkelte” sovranitetin e shteteve – duke nxitur kështu ngjitjen e partive politike nacionaliste; udhëheqësit europianë vazhdojnë të përpiqen që të zbatojnë zgjidhjet e të djeshmes, për problemet e të sotmes.