kultura

Ndërsa ndiqja shkollën në vitet 1990, letërsia e RDGJ nuk mësohej apo lexohej. Trajtohej si diçka e turpshme. Nuk guxova të zgjidhja një libër të një shkrimtari gjermanolindor, edhe pse shumë prej tyre ishin në bibliotekën e shtëpisë time në Leipzig. Kur kthej kokën pas, besoj se arsyeja ishte perceptimi publik për republikën e vjetër socialiste. Kjo më tremb.

Para disa ditësh biznesmenia Vilma Nushi firmosi një letër publike kundër “atij që e mallkonte”. Zonja Nushi është prekur nga CoVid-19 dhe po trajtohet në një spital jashtë vendit. Letra ishte një parashtrim i përpjekjeve të zonjës që rrekej të sqaronte popullin e lexuesve se pasurimi i saj është një histori suksesi, jo korrupsioni. Me këtë rast mallkuesit kanë gabuar shënjestrën dhe po hyjnë në gjynah. 

Kundër mallkimit ka folur sot edhe kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj. Sipas tij ka një kulturë mallkimi që duhet të korrigjohet pasi siç thotë ai “jemi shqiptarë”. 

Kryeministri Edi Rama shpërndan në Facebook një video për ato që i quaj arritje në kulturë. Për z. Rama 2019, ishte një vit i jashtëzakonshëm. I shkëlqyer do jetë ky që vjen sipas tij. Videot të ndihmojnë në këtë rast sepse aty rras pamje për çfarë të duash. Duke ia lënë secilit të besojë nëse një përkufizim i tillë është i vërtetë apo jo, ne po e përcjellim videon me pyetjen se çfarë është kultura shqiptare sot? Ndoshta z. Rama na e shpjegon në kuadër të bilancit të premtimeve që bëri për Rilindjen e Shqipërisë.

Kryeministri Edi Rama ka folur sot gjatë një takimi të Këshillit të Ministrave të Kulturës të Europës Juglindore, presidencën e të cilit e mban Shqipëria. Ai ka folur për atë që e ka cilësuar si Agresion të së Shëmtuarës, duke marrë si shembull cilësinë dhe rregullin në ndërtime.

Ilustrim për këtë është gjendja e ndërtimeve në bregdetin e rajonit, ku sipas tij vihet re një situatë e përkeqësuar në krahasim me “parardhësit tanë, që kishin më pak mundësi se ne për të njohur botën”.

Në Itali, që prej më shumë se 600 vjetësh është vendosur dhe jeton një komunitet shqiptar i ardhur përgjatë rrjedhave të kohës nga krahina të ndryshme të Shqipërisë, si dhe nga arvanitasit e Greqisë, kryesisht zona e Peloponezit, Epirit, dhe ishujt e Jonit. Shkaqet kryesore të këtyre dyndjeve të mëdha ishin luftërat midis Lindjes e Krishterimit, luftërat dhe grindjet e brendshme, si dhe gjendja e vështirë ekonomike e popullsisë së këtyre trevave dhe banorëve shqiptarë në rajonin e Ballkanit në epokën paramesjetare dhe Mesjetë.

Kina po hedh disa hapa që mund të ndryshojnë historinë e saj ashtu siç e njohim. Disa javë më parë, një shkrim në “Foreign Policy”, bënte të qartë një qasje krejt të beftë për atë që është mësuar të bashkojë Kinën me diçka shumë të lashtë dhe me qytetërim origjinal. Në një shkrim të gjatë revista e njohur i bënte jehonë tezës së gjeokimistit Sun Weidong, “një shkencëtar i shumëdekoruar”, sipas të cilit zhvillimet qytetërimore në Kinën e lashtë burojnë nga Egjipti, apo nga emigrantë egjiptianë.

Fati ndihmon të guximshmit (Audaces fortuna iuvat.)

Virgil, Eneida 10, 284

Diskutimet e kohëve të fundit rreth çështjes së kërkimit shkencor dhe Akademisë së Shkencave në Shqipëri pa dashur, më kujtuan anekdotën e atij plakut që kur e pyetën përse mbillte një pemë së cilës e dinte se nuk do t’i hante frutet, iu përgjigj se këtë e bënte për të larë një borxh të vjetër: kur ishte fëmije ai kishte ngrënë frutet e pemëve që kishin mbjellë të parët e tij.

A është burkini kërcënim për popullsinë? Për shoqërinë franceze? Për vlerat perëndimore? Deri para pak javësh, çdo njeri i arsyeshëm duhet t'i jetë përgjigjur kësaj me tundje koke. Por në kohë të terrorit dhe marshimit ideologjik të rrymave populiste të djathta në Europë, duket se arsyeja është në tërheqje e sipër - edhe pse në Francë nuk ka asnjë lidhje direkte me atentateve dhe grave në plazh.
Me armë kundër veshjes