fizika

“Mësuesit që e bëjnë fizikën të mërzitshme janë kriminelë.” Me këtë citim, fizikani i famshëm dhe ish-profesor i MIT-it, Walter Lewin, përmbledh kuptimin e leksioneve të tij. Për shumë njerëz, Dr.Lewin është njeriu që e çoi fizikën në shtëpinë e të gjithëve, me video-eksperimentet e tij që popullarizuan ligjet komplekse të fizikës dhe arritën mbi 100 milionë klikime në internet.

Tre shkencëtarë do të ndajnë Nobelin e Fizikës për vitin 2023. Pierre Agostini, Ferenc Krausz dhe Anne L'Huillier janë vlerësuar për “eksperimentet me të cilat gjeneruan pulse drite aq të shkurtra që mund të maten në sekonda, duke demonstruar se këto pulse mund të përdoren për të parë atë që ndodh brenda atomeve dhe molekulave".

Agostini, shkencëtar francez, pasi mori doktoraturën në Universitetin Aix-Marseille në vitin 1968, ka mbajtur poste të shumta, por nga viti 2005 punon në Universitetin Shtetëror të Ohajos si profesor i fizikës.

Giorgio Parisi është teoricien i fizikës, kërkimi i të cilit është fokusuar në teorinë kuantike të fushës, mekanikën statistikore dhe sistemet komplekse.

Michio Kaku është profesor i fizikës teorike në City College, Nju-Jork, me dalje të shumta televizive dhe autor i disa librave shumë të shitur. Libri i tij i fundit, “Ekuacioni i Zotit”, është një ekzaminim i qartë dhe i pranueshëm i nevojës për të kombinuar relativitetin e përgjithshëm të Ajnshtajnit me teorinë kuantike për të krijuar një "teori gjithëpërfshirëse të gjithçkaje" për natyrën e universit.

Sa afër është shkenca në arritjen e kësaj teorie?

Çmimi “Nobel” për fizikën këtë vit i është dhënë japonezit Takaaki Kajita dhe kanadezit Arthur McDonald. Të dy janë marrë me neutrinon, studimin e tij dhe llogaritjen e masës së tij.  “Zbulimi ka çuar në konkluzionin, me një rëndësi të konsiderueshme, se neutrinot, të konsideruara për një kohë të gjatë se nuk kanë masë, duhet të kenë një të tillë, edhe pse shumë të vogël”, ka vlerësuar juria. 

Nobelisti në fizikë, Frank Wilczek, ka dhënë një intervistë për gjermanen “Spiegel”. Universi, njeriu, e bukura, këto janë temat për të cilat flet Wilczek, që sheh tek arti dhe te shkenca dy fusha që “aktivizojnë të njëjtat qendra të trurit”. Më poshtë disa pyetje – përgjigje nga intervista:

SPIEGEL: Në librin tuaj të ri, “Një pyetje e bukur”, ju shkruani se fizika i drejtohet sensit tonë të së bukurës. A ju frymëzon arti kur studioni ligjet e natyrës?