Blloku Shkenca

“Space.com” shkruan për një projekt që synon të japë imazhe më detaje të vrimave të zeza. Projekti konsiston në ndërtimin e Teleskopit për Horizontin e Ngjarjes, “perfieria” e vrimës së zezë, apo pika e moskthimit. Së fundmi, këtë term, Stephen Haëking e transformoi në Horizont i Dukshëm, duke sugjeruar se atyr depozitohet edhe informacioni i të gjithë objekteve që bien në vrimën e zezë, e që në këtë mënyrë konfirmon parimin se “informacioni nuk mund të asgjësohet”.

A ka jetë diku tjetër? Apo jemi të vetëm në univers? Pyetje që duket se nuk do të marrin përgjigje për një kohë të gjatë, ndonëse shkenca është vënë në kërkim të jetës jashtëtokësore. Mjetet teknologjike kanë shumëfishuar kapacitetin njerëzor për të gjurmuar botë të tjera, por deri më tani nuk ka gjë konkrete. SETI, apo Search for Extraterrestrial Intelligence, është programi më i njohur në këtë drejtim. Por së fundmi tre autorë, Adam Stevens, Duncan Forganand Jack O’Malley James, sugjerojnë një qasje tjetër.

Sende që bien në një vrimë të zezë zhduken përgjithmonë, e drejtë? Nuk është e thënë, shprehet Stephen Hawking.

“Nëse ju ndjeni se ndodheni brenda një vrime të zezë, mos u dorëzoni”, tha ai gjatë një leksioni publik në Stokholm të Suedisë një ditë më parë. Ai e pohoi këtë përpara një bisede shkencore që do të mbahej sot në Konferencën e Rrezatimit Hawking, në Institutin Mbretëror të Teknologjisë KTH në Stokholm. “Ka një mënyrë për t’ia dalë”.

“America Chemical Society” shpjegon përse një nga pijet më të konsumuara në botë na çon në tualet menjëherë pasi e kemi pirë. 

Nobelisti në fizikë, Frank Wilczek, ka dhënë një intervistë për gjermanen “Spiegel”. Universi, njeriu, e bukura, këto janë temat për të cilat flet Wilczek, që sheh tek arti dhe te shkenca dy fusha që “aktivizojnë të njëjtat qendra të trurit”. Më poshtë disa pyetje – përgjigje nga intervista:

SPIEGEL: Në librin tuaj të ri, “Një pyetje e bukur”, ju shkruani se fizika i drejtohet sensit tonë të së bukurës. A ju frymëzon arti kur studioni ligjet e natyrës?

Gjatë finaleve të konkursit “Robotikët Zero” në 14 gusht, më shumë se 650 nxënës nga 11 shtete panë software dhe zhvilluan konkurrencën e parë robotike në botë në bordin e stacionit hapësinor. Kjo garë u dha gjimnazistëve një mundësi për të mësuar mbi bazat e programimit kompjuterik, robotikëve dhe inxhinierisë hapësinore përgjatë një programi veror që zgjati pesë javë.

Shkencëtarët e përshkruajnë Europën e Neolitit, kur janë edhe fillesat e shoqërisë bujqësore, si një epokë të dhunshme ndër njerëzit. Ky konkluzion i referohet zbulimit të disa siteve si ai i Talheim në Gjermani apo edhe i Asparn/Schletz, Austri, me trupa të lënë pa u varrosur, me gjurmë të një dhune të jashtëzakonshme, deri edhe me shenja kanibalizmi. Është folur edhe për idenë e një “lufte totale” me synim asgjësimin e komuniteteve të veçanta. Këtë ide e përforcon zbulimi rastësor në vitin 2006, i një siti tjetër, ai i Schöneck-Kilianstädten, në Gjermani.

Një firmë kanadeze, Thoth, synon të ndërtojë një ashensor – kullë, 20 km të lartë, nga i cili do të bëhet lëshimi i raketave në hapësirë. Firma në fjalë ka marrë një patentë nga ShBA për këtë qëllim dhe siç raportohet në media, ndërtimi i kullës – ashensor, do të sjellë kursimin e parave dhe karburantit që nevojiten aktualisht për lëshimin në hapësirë. Kulla, nëse realizojet do të jetë 20 herë më e madhe sesa ndërtesa më e lartë në botë, Burj Khalifa.

Njerëzit me grup gjaku A, B, apo AB janë më të ekspozuar ndaj sëmundjeve të zemrës dhe kanë prirje për jetëgjatësi më të shkurtër sesa njerëzit me grup gjaku 0. Studimi u krye duke vëzhguar rreth 50 mijë njerëz të moshës së mesme dhe moshës së tretë në verilidnje të Iranit, për shtatë vjet. U konstatua se njerëzit me grupin e gjakut 0, kishin më shumë gjasë që të vdisnin gjatë harkut kohor të studimit për çdo lloj arsye shëndetësore, 9% më shumë sesa ata me grupin e gjakut 0.

Kali. Kafsha fisnike, bashkëudhëtare e njeriut, pjesë e pandarë edhe e historisë së qytetërimit. Marrëdhënia mes kalit dhe njeriut zë fill që në kohërat prehistorike, diku te 900 mijë vjet më parë, pas mbërritjes së eohippus – kali i parë – në Europë nga Amerika e Veriut. “Rreth 50 milionë vjet më parë, në pyjet e Amerikës së Veriut, një barngrënës i druajtur, më pak se dy këmbë i gjatë, ushqehej me gjethe dhe fruta. Paraardhësit e kësaj krijese të vogël që tani quhet, eohippus – kali i parë – rreth 1.5 milionë vjet më parë evoluan në atë që sot e njohim si kali.