Shkrirja e akujve të Arktikut hap rrugë të reja për kabllot e internetit

Shkrirja e akullit në Arktik mund të hapë rrugë të reja për kabllot e internetit që shtrihen në fund të oqeanit dhe mbajnë shumicën e trafikut ndërkombëtar të të dhënave.

Kabllot e gazit dhe telekomunikacionit të Detit Baltik u dëmtuan vitin e kaluar, siç dyshohet, nga një anije kineze. Kabllot e të dhënave të Detit të Kuq u prenë muajin e kaluar pas një paralajmërimi të qeverisë së Jemenit për sulme nga rebelët Houthi të mbështetur nga Irani. Mbi 90 për qind e të gjithë trafikut Evropë-Azi kalon përmes rrugës së Detit të Kuq.

Fakti që të dhënat kritike kalojnë vetëm në një rrugë është një problem real, ndaj puna për të gjetur rrugë alternative ka nisur, raporton Politico.eu. Projekti Larg North Fiber po kërkon të ofrojë pikërisht këtë. Kablloja 14 500 kilometra e gjatë do të lidhë drejtpërdrejt Evropën me Japoninë, nëpërmjet Kalimit Veriperëndimor në Arktik, me vendet e uljes në Japoni, Shtetet e Bashkuara (Alaska), Kanada, Norvegji, Finlandë dhe Irlandë. Një projekt i tillë ishte i pamundur deri pak vite më parë, kur një shtresë e trashë, shumëvjeçare akulli e bënte të pamundur lundrimin.

Por Arktiku po ngrohet me një ritëm shqetësues. Atje ndryshimet klimatike po përparojnë katër herë më shpejt se në pjesën tjetër të botës. Akulli i detit po tkurret me pothuajse 13 për qind çdo dekadë.

Shkrirja e akullit gjatë verës tani i lejon anijet të instalojnë kabllot, ndërsa ngrirja në dimër kufizon ndërprerjet.

Bashkimi Evropian ka derdhur rreth 23 milionë euro në projektin nën CEF Digital, mjeti kryesor financiar që mbështet lidhjen në të gjithë bllokun. Komisioni Evropian kohët e fundit u bëri thirrje qeverive të BE-së që të sigurojnë më mirë rrjetet e tyre nënujore dhe kërkoi që projekte të reja kabllore të mbushin boshllëqet strategjike.

Pavarësisht se shkurton itinerarin, që do të thotë më pak vonesë dhe transferim më i shpejtë i të dhënave - operimi në Arktik mund të jetë më sfidues dhe më i kushtueshëm.

Akulli që mbron kabllon, në rast dëmtimi, e bën më të vështirë rregullimin e tij. Duhen javë ose muaj për të riparuar një defekt, në varësi të motit dhe stinës.

Kostoja prej 1 miliardë eurosh për përfundimin e projektit është shumë më e madhe se rrugët e tjera.

Një kabllo përtej Atlantikut do të kushtonte rreth 250 milionë euro, thotë Alan Mauldin, drejtor i kërkimit në TeleGeography, një firmë konsulence me bazë në Uashington. Vendosja e një kablloje në Paqësor mund të kushtojë rreth 320 milionë euro. Pavarësisht kostos, ka "shumë interes" nga klientët e mundshëm, si Big Tech që kërkon të diversifikojë lidhjet ndërkontinentale me komunitetin e mbrojtjes dhe sigurisë, të cilët mund të përdorin një rrugë më të sigurt.