Tiparet e narcizmit malinj

Postuar në 16 Qershor, 2023 13:56
Danilo Di Diodoro

 

Bëni kujdes me marrëdhëniet që krijojnë lidhje varësie dhe kontrolli. Duhet të jemi vigjilentë dhe të përpiqemi gjithmonë të diagnostikojmë gjendjen e marrëdhënies emocionale në të cilën ndodhemi, për të shmangur ngecjen në situata potencialisht të rrezikshme, siç tregohet nga rastet e shumta të marrëdhënieve toksike që çojnë deri në dhunë ekstreme, subjekt i të cilës janë pothuajse gjithmonë gratë.

Profili i një narcisti patologjik

“Është e nevojshme që femrat të mësojnë nga shenjat e para të “diagnostikojnë” gjendjen e çiftit. Mbi të gjitha, mos pranoni kurrë marrëdhënie toksike nga frika se mund të mbeteni vetëm”, thotë Vittorio Lingiardi, profesor i psikologjisë dinamike në Sapienza, Universiteti i Romës, ekspert i formave të ndryshme që mund të marrë narcisizmi, një konfigurim psikologjik ose psikopatologjik që ka të bëjë shumë me marrëdhëniet toksike në çift.

“Marrëdhënia në çift është një nga terreni ku shprehet maksimalisht narcisizmi patologjik, një çrregullim personaliteti që karakterizohet nga pamundësia për të shijuar lumturinë e të tjerëve, nga rivaliteti ziliqar, mungesa e mirënjohjes dhe ndjeshmërisë, kërkimi i vazhdueshëm i admirimit, bindja për të merituar çdo privilegj”, thotë Lingiardi.

“Në sintezë, interes i ulët për jetën dhe ndjenjat e tjetrit, i konsideruar si një objekt për t'u manipuluar në mënyrë të tillë që të prodhojë kënaqësi. Nëse më pas personalitetit narcisist i shtohet komponenti sadist dhe shpesh paranojak, nevoja për të manipuluar tjetrin bëhet kënaqësi për ta parë atë të nënshtruar. Dhe kur ky mekanizëm dominimi dështon - për shembull sepse partneri më në fund vendos të tërhiqet - nevoja për vetë-afirmim mund të çojë në dhunë si forma maksimale e kontrollit dhe fuqisë”.

Narcisti malinj

Nëse marrëdhënia me një narcisist është zakonisht e dhimbshme, vështirësitë dhe rreziqet më të mëdha hasen në marrëdhënien me një person të prekur nga ai që quhet “narcisizëm malinj”. Ata që vuajnë prej tij, përveç çrregullimit të personalitetit narcisist, kanë prirje për sjellje antisociale dhe mendime të tipit paranojak, të shoqëruara me njëfarë kënaqësie sadiste ndaj të tjerëve, që mund të përkthehet edhe në agresione të vërteta. “Në fakt dëmi i pësuar nga marrëdhënia me narcisistët malinj është shkatërrues”, shpjegon Lingiardi. “Për këta njerëz, të tjerët janë vetëm një mjet që shërben për të mbajtur në këmbë një imazh në dukje të fuqishëm të vetvetes, që në fakt është shumë i brishtë. Të tjerët janë thjesht pre që duhen nënshtruar. Dëshmitë e shumë grave tregojnë izolimin progresiv fizik dhe emocional, ku partneri i detyron të hyjnë, një izolim që synon jo vetëm reduktimin ose eliminimin e kontakteve me familjen dhe miqtë, por edhe braktisjen e aktiviteteve të punës jashtë shtëpisë. Qëllimi, në këto raste, është eliminimi i çdo përvoje të mundshme alternative të marrëdhënies. Në këto çifte, sjellja e burrave denoncon varësinë e tyre: në pamundësi për të kontrolluar dhe dominuar gruan, ata do të ndiheshin tmerrësisht vetëm. Fatkeqësisht, kalimi nga marrëdhënia perverse në sjelljen kriminale është e shpeshtë, aq sa për shumë psikoanalistë, narcisizmi malinj është një konfigurim psikologjik i tillë që shpjegon ligësinë në aspektet e saj më të përllogaritura, çnjerëzore, siç tregojnë gjithnjë e më shumë lajmet e kronikës.

Faktorët në lojë

Në të vërtetë, ka njëfarë bindjeje se pasojat negative dhe dramatike të formave ekstreme të narcisizmit po rriten, jo vetëm për shkak të rezonancës mediatike që gjenerojnë, por edhe për shkak të asaj që del nga studimet psikologjike në terren. “Në këtë drejtim, duhet thënë se çdo çrregullim personaliteti është rezultat i një modeli bio-psiko-social, prandaj pjesa sociale është vetëm një e treta e problemit”, përfundon Lingiardi. “Mbetet roli që luan temperamenti individual, por edhe nga historia e secilit, nga marrëdhëniet e tij gjatë zhvillimit personal. Duhen vërtet shumë elementë për të kapërcyer narcisizmin e pakëndshëm të përditshmërisë dhe për të arritur tek narcisizmi malinj që mund t'i intoksikojë marrëdhëniet deri në dhunë”.

Add new comment

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Web page addresses and e-mail addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.