Kimiket, Rama dhe lepujt që dalin nga xhaketa

Arsyet personale më bënë që ta përjetoj në distancë dhe gati i shkëputur tollovinë mbi armët kimike. Konstatoj sot, mbi një javë pas “fitores”, që drama nuk na shkulet. Konstatoj edhe se ka një urrejtje për ata që shkruajnë “pas pilafit”, ka një etiketim të tyre, ka gjetje fajesh e gjetje fituesish.
Kam fatin të mos jem i përfshirë emocionalisht me ata që luftuan armët kimike, as me ata që desh na i sollën armët kimike. Madje, njehem thuajse imun edhe ndaj betejës agresive në blogosferë. Ky fat, më ndihmon të kuptoj disa gjëra. Dhe kryesorja, që (disa prej nesh) i kanë rënë pishmanit.

Armët kimike sipas meje

Historia e Shqipërisë, më të fundit 1997-a dhe Gërdeci, treguan se ne nuk dimë të manaxhojmë armët. Kjo nuk do të thotë se një mision i UN-it mund ta bëjë, por, neve jo.
Nuk pata shans të mësoj asgjë për kimiket, falë panikut të madh që nuk i dha hapësirë një debati të shëndetshëm të zhvillohej, panik i fryrë me sa duket nga më shumë se një anë.
Unë besoj se kjo krizë që ndodhi, tregoi që Rama e keqmanaxhoi situatën, por me nja dy fjalë të bukura në fund, ia hodhi. Tek ato dy fjalë të bukura, nuk dëgjova asgjë konkrete për transparencën. Por, prapë mori lavde pa fund.

Konflikti për armët, në tym

Rama, u bë heroi i atyre që bërtisnin “fitore”. Unë mendoj që në këtë aspekt, ata nuk fituan, fitoi kundërshtari i tyre. Ata thjesht nuk lanë një debat për armët të zhvillohej. Protesta, mund të jetë një filiz i lëvizjes qytetare. Emocionalisht, e di që po të qeshë ndodhur aty do të rrëmbehesha nga vrulli i tyre.
Por, ajo ishte një protestë e motivuar nga paniku. Më pëlqen ta besoj, por druhem shumë që ndryshimet në shpirtin social të një kombi nuk ndodhin dot për një javë. E, as që do të zgjasin shumë. Duhet shumë kohë që në këtë vend të ndjehemi e jetojmë si qytetarë. As besoj se Rama do të tërhiqet gjithmonë siç bëri këtë herë. Edhe Berisha, e pranoi referendumin e 94-s. Më pas, nuk pranoi asnjë tjetër.
Ishte shqetësuese, të lexoje mes rreshtave në debate TV e shkrime në gazeta, sesi protesta po shfrytëzohej për të hedhur Ramën. Sa qesharake, 2 muaj pas krijimit të qeverisë t’i kërkojnë dhe dorëheqje! Tërë kjo tymnajë ishte zhvillimi më negativ i kësaj çështjeje me përmasa kombëtare. Po të pyesje dy protestues se çfarë rreziku na kanosej, nuk të kthenin dot të njëjtën përgjigje. Protestohej në tym, flitej në tym, nxirreshin shifra në tym.

Qeveria po në tym

Unë vetë, i mësova përfitimet e Shqipërisë (të dala në mënyrë informale, por jo nga goja e qeverisë) ditën e fundit të protestës. Madje, edhe rreziqet e vërteta, arrita t’i lexoj pasi protesta mbaroi.
Sot, perceptimi im është më i qartë. Dhe ajo që vë re, është që shumë prej nesh i kanë “rënë” pishmanit.

Mbrapsht, tek referendumi
Duke qenë i shkëputur nga përjetimi emocional që shumë shqiptarë kanë kaluar në lidhje me temën – çfarë ua err logjikën dhe ua mbush gojën me vrer ndaj çdo “(b)analisti” (nëse po lexon online, kalo në fund të komenteve për verifikim) – duhet të them që çështja nuk është e mbyllur.
Mendoj që vendimi më i drejtë i Ramës duhej të ishte referendumi. Ndoshta nuk desh të linte t’i dilte e saja opozitës, ndoshta deshi të vërë vetë pikën në fund të fjalisë, por një vendim si ky, nuk mund të përmblidhet me një fjali të thatë në fund të një fjalimi gjysëm orësh.
Unë kërkoj referendum. Nuk e di akoma se si do të votoj, por dua ta peshoj duke qenë i informuar dhe pa qenë nën trysninë e statuseve të FB. Një çështje si kjo, me përfitime dhe rreziqe potenciale, duhet shfryrë nga dufet e platformat e fshehta politike, duhet trajtuar teknikisht, ekologjikisht, globalisht e politikisht, pse jo, dhe emocionalisht, dhe duhet sjellë para kutive të votimit.
Rama duhet të mundë frikën nga mundja, dhe duhet ta rikthejë këtë çështje. Shumë vetë mund t’i kenë rënë pishmanit. Edhe ata që protestuan, mund të kenë nevojë ta shohin më qetë. Protesta më e mirë është ajo me fletë votimi në dorë. Nuk është turp, që kryeministri t’u japë zë këtyre njerëzve, dhe ta rikthejë çështjen. Ta rikthejë, që të trajtohet ashtu si duhet, pa kulisa, pa negociata të fshehta, me projekte të hapura, me përfshirje të specialistëve e jo të analistëve.
Nuk duam lepuj që dalin nga xhaketa në fund të fjalimeve të bukura. Kemi nevojë për liderë, jo për prestidigjatorë. Një lider, do kish kërkuar referendum. Një lider që vjen një herë në njëqind vjet, akoma do mund ta bënte.
Z.Rama, nëse ky shans ishte e thënë të jetë i artë për Shqipërinë, mos e quaj të mbyllur vetëm për hir të imazhit. Hiqe xhaketën, na trego që s’ka lepuj, dhe kërko referendumin.

Marë nga rubrika "Tarta T'Arta" në DITA