Fjalim pas protestës, për protestën, por pa protestë

Nëse arrijmë të krijojmë këngë të reja, mënyra të reja organizimi, mbase një ditë antropologë dhe studiues marrëdhëniesh ndërkombëtare do t’i studiojnë organizimet dhe bisedat tona kolektive. Shkencëtarët politike gjithashtu. Do të rrëmojnë në shkaqet e ngritjes masive të një brezi që përtej të gjitha parashikimeve arriti ta çonte veten nga apatia dhe cinizmi mpirës. Të tjerë, darvinianë apo jo, do të synojnë zbulimin e kleçkave të reja për procesin e sipërpërmendur. Do të na marrin për frikacakë dhe do të na fusin në të njëjtin thes me qytetarët e tjerë, me të mjerët, të shfrytëzuarit, të përjashtuarit, për të cilët gjendja ka qenë e do të jetë gjithmonë e jashtëzakonshme. Por, në një thes do të fusin edhe kandrrat me kollare, civilët pa bole, koketat e rehatisë, sepse populli nuk është një, por kontradiktor dhe i ndarë në klasa. Protestat do t’i ngrenë në abstraksion dhe do të marrin për unifikime harmonike, si thjesht instinkte mbijetese. Ata që s’kanë frikë, përmes gjenealogjisë pseudoniçeane, do t’i marrin edhe për moral skllavi, moral që veç reagon ndaj shtypjes dhe nuk afirmon kurrfarë fuqie të re.
Por morali i skllavit është tjetërkund mor gjoja niçeanë. Morali i skllavit është aty ku përfaqësohet vullneti i sovranit, tek kryeministria. Aty ku kryeministri, refuzimin e importit të armëve kimike nuk ka këllqe ta proklamoje si thjesht refuzim të imponuar nga populli i tij. Aty ku kryeministri i një vendi gjoja sovran dhe të pavarur, mohimin mbi importin e armëve kimike e përdor për të ripërforcuar tabutë e mëdha ideologjike (shqiptare) me fjali si të mëposhtmet:
Riparafrazimi i fjalimit të tij të turpshëm, “në krah të Amerikës dhe çdo aleance që Shtetet e Bashkuara do të ngrenë, në çdo front ku kjo luftë mund ta kërkojë”.
“Detyrimi ynë për të qenë në krah të aleatëve tanë më të mëdhenj . . . dhe, padyshim, vetë interesi ynë kombëtar që është pazgjidhshmërisht i lidhur me marrëdhënien tonë speciale me Shtetet e Bashkuara
“Më vinte sot përmes dritares thirrja e përsëritur e protestuesve, ‘E duam Shqipërinë si gjithë Europa!’, dhe lejomëni t’jua them sot, hapur, në sy, se për këtë jam përpjekur tërë këto ditë e net diskutimesh”
“Shtetet e Bashkuara nuk vrasin njerëz, po janë vrarë e vriten, më shumë se të gjithë të tjerët, në fronte lufte për të mirën e njerëzimit” ose “Lërini në marrinë e tyre ata që duan ta bëjnë lëmsh mendjen e këtij populli duke nxitur një antiamerikanizëm që na turpëron si komb, si vend, si shoqëri, si shqiptarë e si qytetarë.”
Si mundet që personi në fjalë t’i japë nënshtrimit të qeverisë së tij ndaj Amerikës një karakter ahistorik, dhe të na rreshtojë përjetësisht në krah të një qeverie që shpenzon për sigurinë më shumë se dhjetë fuqitë e tjera globale të marra së bashku?! Dhe akoma më turp, në 2013-n kur ndërhyrjet e SHBA-së në Afganistan dhe Irak pranohen nga thuajse të gjithë si dështimi më i madh i qeverisë Bush në politikën e jashtme! Si mundet të na lidhë përjetësisht me një qeveri të blerë nga lobingjet, ryshfetet dhe sistemi ekonomik të kapur nga bankierët në Uoll Strit?! Bankierë, që jo vetëm janë ndër më të pasurit pa krijuar mbivlerë në ekonomi, por që nuk e kanë për gjë edhe ta shkaktojnë një krizë ekonomike si ajo e 5 viteve të fundit; të fundosin 1/3 e të famshmes klasë të mesme amerikane në nevojë, të zhysin shumicën e studentëve në kredi studentore, dhe të vazhdojnë të jenë e vetmja klasë që pasurohet në kohë krize ku rripi kërkohet vetëm të shtrëngohet.
Ndërkohë, qeveria amerikane rrit buxhetin për ushtrinë, rrit taksat për klasën e mesme dhe përmes masave shtrënguese ul shpenzimet qeveritare për shërbime sociale të domosdoshme. Ore! Të jesh antiamerikan sot në botë, dhe këtu nënkuptoj Amerikën që përfaqësohet nga Uoll Street-i dhe Uashingtoni, jo vetëm që nuk është tabu, por është zhargon i përditësuar. Duhet të jemi krenar që protestuam edhe para ambasadës amerikane, diçka që duhej të ishte bërë me kohë!
Por në sekuencën historike në të cilën jetojmë, përveçse ndalohet të kritikosh Amerikën, ndalohet të kritikosh edhe Evropën. Ja një tjetër determinizëm historik i kombit shqiptar. I dashtun kryeministër, dhe ju ideologë evropianë të këtij konceptimi të Historisë, ka kohë që Zotin e kemi vrarë, dhe ai që ne psikanalizë quhet Tjetri i Madh nuk ekziston në Histori. Edhe stalinistët do t’ua kishin zili një konceptim të Historisë si ky i juaji. Siç e gjen Kadareja dëshirën e popullit shqiptar për tu anëtarësuar në BE që në shekullin e 15 tek Skënderbeu, dhe pse BE-ja u krijua pas Luftës së Dytë Botërore! Analistë kozmopolitë shqiptarë janë gati t’i bien me çekiç edhe figurës së Skënderbeut si joshqiptare, por që edhe kritikën më të vogël s’kanë bythë t’ia drejtojnë atij që quhet ‘Identiteti Evropian i Shqiptarëve.’
Me të drejtë zoti Rama, edhe ne, protestuesve, na dëgjuat të themi ‘E duam Shqipërinë si gjithë Evropa’. Me një thirrje të tillë ramë pre e klisheve ideologjike, por që ju të thoni se po merreni çdo ditë me këtë çështje, kjo është e pafalshme! Cila Evropë kryeministër?! Ajo e Spanjës, Greqisë, Portugalisë me 50% të të rinjve pa punë?! Ajo e Italisë me një klasë politike patetike dhe doktorantë që enden restoranteve si kamerierë për të financuar studimet e tyre shkencore?! Ajo e një shumësie institucionesh që vazhdimisht çlegjitimohet në çdo referendum dhe tenton të shtypë po ashtu çdo referendum që vendos kundër politikave të saja shtrënguese, si ai që u tentua të mbahej në Greqi rreth kushteve të BE-së për të zvogëluar borxhin me 50%?! Kujt ia thua?! Shqiptarëve që gjysmën e familjes e kanë pasur në emigrim duke u shfrytëzuar si klasë punëtore dhe kriminalizuar për 20 vite me radhë, e që tani po kthehen në Shqipëri pikërisht se s’kanë më punë në vendet ku kurrë nuk arritën të bëhen qytetarë të tyre?!
Po rolin e Gjermanisë në Bashkimin Evropian, të asaj që imponon masa shtrënguese mbi partnerët e saj të së njëjtës monedhë, kush do ta përfaqësojë në Shqipërinë tonë?! Qeveria juaj?! Domethënë, ta harrojmë shërbimin shëndetësor universal dhe të përgatitemi për të shtrënguar rripin si pjesa tjetër e unionit?!
Nuk e di për ju zotëri, por ka kohë që rripit i bëjmë vrima të reja dhe gjuha migjeniane na përket ne, për ta përdorur pikërisht kundër fjalorit të tredhur të Arvizus dhe Sekuit, dhe jo ju, për ta konsumuar kundër Berishës. Berisha, zoti kryeministër, është rrënojë që nuk e meriton gjuhën e Migjenit. Me Migjenin flitet vetëm aty ku një jetë e re po lind, aty ku mund të shihet ‘mundi, përpjekje e madhe përmbi vdekje për të krijuar diçka të madhe’, aty ku kompozohet kanga e re përmbi rrënoja.
Mos harroni se arsyeja përse shumica e thirrjeve t’moçme siç “E duam Shqipërinë si gjithë Evropa” apo kënge të Republikës Popullore Socialiste Shqiptare nuk provon se protestuesit i ndjenin emocionalisht ato shprehje. Shumica e të rinjve protestues nuk dinë kangë të reja sepse janë rritur në një terren ideologjik ku shkruhet ose me gjuhën e mërzitshme teknokratike të Bashkimit Evropian, ose me prozën cinike të atyre që e korruptuan pozicionin e intelektualit. Është interesante se si pasioni magjepsës në letërsinë e Amerikës Latine të shekullit të 20, ndjek si periudhë kohore luftën e fuqishme dhe të dhimbshme që u bë pjesë e kontinentit kundër imperializmit amerikan. Sot, vende si Ekuadori, Venezuela, Bolivia dhe Brazili i drejtohen Amerikës edhe me gjuhë antiimperialiste edhe e përdorin si destinacion për eksportet e tyre. Zoti Rama, dinjiteti dhe vullneti i lirë nuk janë produkte aksiomatike dhe ahistorike, as produkte liberale që ekzistojnë veç se janë shkruar në kushtetutë, as dhurata nga partnerët tanë të mëdhenj – ato prodhohen me dashuri, me forcë, me mendim dhe besnikëri ndaj të trejave në të njëjtën kohë.
Dhe mos harroni, se kangët e Migjenit, ashtu siç është varfëria, nuk kapërdihen kollaj. Janë kangë të dhunës hyjnore, siç ndoshta do t’i parafrazonte Valter Benjamini, njëkohësisht kangë të një bukurie të tmerrshme, për poetin irlandez U. B. Jejts. Kënaquni zotëri për sa kohë akoma nuk janë krijuar kangë të reja, dhe kënaquni që dje u kënduam vetëm të vjetrat! Kur mes protestuesve kangë të reja të dëgjohen dhe bisedat tona të bëhen me fjalorin e Migjenit, situata, që ka qenë gjithmonë katastrofike, do jetë marrë seriozisht, dhe ashtu siç vetëm poezia di të krijojë dhe t’i dëshirojë, fantazma të reja do lindin mbi një histori rrënojash, dhe kënduesit do jenë varrmihësit e presidentëve të vdekur me kohë. Ai do jetë akt i pastër politik! Por, për momentin ngelemi me fjalët e një poeti të ri, që dje e këndoi përballë ngrehinës tënde:
Sikur t’ia gjej zemërimit
fjalën
e fjalës
gurin
e gurit
peshën
sot
s’do rronin
burra të pavdekshëm.