nato

NATO hedh një tjetër hap drejt afrimit të Serbisë në rrezen e vet të ndikimit. Në muajin tetor të vitit të ardhshëm, anëtarët e Aleancës do të zhvillojnë stërvitjen e parë në tokën serbe, REGEX18, një lajm që raportohet nga Radio Evropa e Lirë dhe është rishpërndarë në mediat serbe.

Kjo është stërvitja e parë që zhvillohet në territorin e Serbisë, vend që ka marrë pjesë si vëzhguese në 20 stërvitje nën Partnetitetin për Paqe, programi që hap procesin e anëtarësimit.

Samiti i Podgoricës mbajtur me iniciativën amerikane, rikonfirmoi angazhimin e SHBA-së në çështje të sigurisë për rajonin e Ballkanit Perëndimor. Nuk është e rastit që vizita e Pence në Mal të Zi formalisht u realizua nën ombrellën e Kartës së Adriatikut, një krijim amerikan për promovimin e anëtarësimit në NATO të vendeve të Ballkanit. Karta e Adriatikut u nënshkrua në Tiranë në vitin 2003  dhe që prej themelimit, nismës i janë shtuar edhe dy anëtarë, Mali i Zi dhe Bosnja, si dhe Kosova e Serbia në cilësinë e vendeve vëzhguese.

James Stavridis, ish-komandanti i NATO-s, deklaroi në një intervistë për Zërin e Amerikës se Maqedonia do të jetë vendi i radhës që do t’i bashkohet Aleancës. “Shpresoj që Greqia do të jetë në gjendje të bashkëpunojë me Maqedoninë në gjetjen e një zgjidhjeje për çështjen e emrit që do të hapë derën për anëtarësimin e kësaj të fundit në NATO. Mendoj se Maqedonia do të jetë vendi tjetër që do t’i bashkohet NATO-s dhe ky do të jetë një hap në konsolidimin e Ballkanit”, tha ai.

Mark Galeoti, një ekspert i njohur në çështjet e sigurisë dhe ato ruse, shkruan në një artikull në revistën “Foreign Policy” për rolin e NATO-s në sigurinë e Europës, rol i cili nuk përshtatet më me sfidat e luftës hibride. Galeoti i jep të drejtë presidentit amerikan Trump për faktin se NATO është e vjetër, por në kuptimin se infrastruktura e saj e stërmadhe ushtarake nuk është më edhe aq e nevojshme.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg ka dhënë një intervistë për Agjencinë Telegrafike Shqiptare. Ai vlerëson rolin e Shqipërisë në Aleancë, duke theksuar se ka takuar trupat shqiptare në Letoni. Sipas zyrtarit në fjalë, rritja e prezencës së NATO-s në Europë lidhet me aktivitetin rus në Ukrainë, në shenjë paralajmërimi se Aleanca do të veprojë ndaj çdo agresioni eventual ndaj një vendi anëtar.

I pyetur mbi kërcënimin rus ndaj Ballkanit, Stoltenberg ka përjashtuar një kërcënim eminent.

88% e studentëve të Beogradit mendojnë se Serbia nuk duhet të bëhet pjesë e NATO-s. Kundërshti jo të vogël ka edhe për anëtarësimin e vendit në BE: 39.7%, ndërkohë që skepticizmi për anëtarësimin është edhe më i madh: 50% mendojnë se Serbia nuk do të bëhet asnjëherë anëtare e BE-së. Lajmi raportohet nga agjencia shtetërore e lajmeve “Tanjug” dhe bazohet në një sondazh në universitetin kryesor të vendit realizuar nga Qendra për Politikën Ndërkombëtare Publike, me pjesëmarrjen e 1323 studentëve nga 38 fakultete.

Një grup doktorës dhe avokatësh serbë kanë ndërmend të padisin NATO-n për bombardimin e Serbisë në vitin 1999 dhe përdorimin e uranit të varfëruar në fushatën e saj që ka sjellë pasoja mbi shëndetin e popullsisë civile.

Ambasadori rus në Tiranë është ruishfaqur në media, kësaj radhe me një intervistë për Albanian Daily News. Veçojmë pyetjen e fundit që flet për influencën ruse në Ballkanin Perëndimor, insinuatata se ka një përpjekje të Moskës për të ndikuar proceset zgjedhore në rajon dhe një politikë të saj kundër proceseve integruese. Karpushin thotë se këto janë spekullime për të cilat nuk është sjellë ndonjëherë ndonjë provë dhe evidencë.

Çështje kohe konsiderohet, pas largimit të Nikolla Gruevskit presioni ndaj Athinës për të gjetur një zgjidhje për çështjen e emrit të Maqedonisë, në mënyrë që vendi t’i bashkohet NATO-s dhe më pas Bashkimit Europian.

Ministri i Jashtëm i Greqisë, Nios Kotzias, ka bërë thirrje që Maqedonia, qeveria e saj e re, të pranojë kompromise për emrin në funksion të integrimit në BE dhe NATO. Duke folur në Kozani, Kotizas se “tani që gjërat u stabilizuan ata do të kërkojnë sërish anëtarëismin në NATO dhe BE në emër të stabilizimit të mëtejshëm. Asnjë gjë kundër deri këtu. Por së pari ata duhet të zbatojnë detyrimet e tyre, që do të thotë të ndalin irredentizmin e tyre dhe të bëjnë kompromis mbi emrin”.