Blloku Opinion

Në kulmin e tyre, 2017, demokracitë kishin kapërcyer më shumë se gjysmën e regjimeve politike të botës: 33% elektorale dhe 21% liberale; autokracitë ranë në 46%. Në vitin 2021, demokracitë elektorale ranë në 31% dhe ato liberale në 19%.

Thonë - dhe shumë herë është e drejtë - që zakonisht nuk martohemi me atë që dashurojmë. Është një e vërtetë, këmbëngulin pesimistët, që vlen për shumicën e njerëzve, pavarësisht racës e kombësisë, gjendjes ekonomike e nivelit arsimor. Por, përse ndodh kështu? Çfarë na shtyn drejt partnerit të gabuar ose më saktë drejt njeriut, që nuk e dashuruam në të vërtetë? Arsyet që parashtron Alain de Botton shpjegojnë se përse teksti i tij u bë kaq i njohur brenda pak orësh në “New York Times”:

Një ditë, ndoshta shumë shpejt, historianët do të duhet të bëjnë një bilanc të këtyre viteve, të kryqëzimit të luftërave që po i shenjojnë ato: luftëra të vërteta në zhvillim, luftëra të vërteta që po përgatiten, luftëra qytetërimesh, luftëra kulturore. Atë ditë, pavarësisht nga predispozita e tyre, vëmendja e atyre historianëve do të përqendrohet mbi një vend dhe mbi një njeri.

Në një dialog të famshëm në romanin “Dhe lind dielli”, Ernest Heminguej shkruante: "Si falimentove?", pyeti Billi. "Në dy mënyra," tha Majk. "Gradualisht, pastaj krejt papritur." "Gradualisht" dhe "krejt papritur” gjen zbatim edhe për «shpërthimin» e arsimit të lartë. 

Në këtë pjesë të dytë të esesë së një grupi autorësh të Universitetit të  Groningen, për ndikimin e të dhënave në stabilitetin dhe alienimin e demokracisë, autorët trajtojnë aspektin ligjor dhe nevojën për të kuptuar se parim funksional duhet të jetë ekonomia e shpërndarjes, vetëvendosja informacionale dhe në finale paradigma e inteligjencës kolektive përkundrejt asaj artificiale. Nëse duam që të kemi shpresë se demokracia do të mbijetojë, ose se bëmë gjithçka që ajo të mbijetojë. 

***

Eseja që publikojmë(sot pjesa e parë) është shkruar nga një grup autorësh të Universitetit të  Groningen dhe ngërthen ndoshta çështjen themelore të qytetërimit perëndimor: Mbijetesën e Demokracisë.

Mbusha 60 vjeç më 29 dhjetor. Uuuuh! Përgjatë pesë viteve të fundit, e kam menduar veten si 60 vjeç dhe tani jam gati ta përqafoj me të vërtetë këtë moshë. Me sa duket, më 30 dhjetor do të filloj ta mendoj veten si 70 vjeç.

Nuk është se e kam mendjen vetëm te e ardhmja, sa të harroj të tashmen. Larg qoftë! As dua të filloj të sillem si një eksentrik i shkarë, i veshur me vjollcë dhe me një kapele të kuqe që nuk shkon, si në poezinë e Jenny Joseph. Unë jam përplasur lumturisht gjatë gjithë jetës sime. Megjithatë, ka diçka çliruese në këtë.