Ambasadori amerikan në Budapest, simboli i çdo konflikti të kohës sonë

Gianluca Mercuri

Një ditë, ndoshta shumë shpejt, historianët do të duhet të bëjnë një bilanc të këtyre viteve, të kryqëzimit të luftërave që po i shenjojnë ato: luftëra të vërteta në zhvillim, luftëra të vërteta që po përgatiten, luftëra qytetërimesh, luftëra kulturore. Atë ditë, pavarësisht nga predispozita e tyre, vëmendja e atyre historianëve do të përqendrohet mbi një vend dhe mbi një njeri.

Vendi është Hungaria. Burri - jo, nuk është zhurmëmadhi Viktor Orban, ose të paktën jo vetëm ai. Ai njeri është David Pressman, 46 vjeç, një avokat nga Nju-Jorku, homoseksual, specialist i të drejtave të njeriut. Ai është ambasador i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Budapest që nga shtatori, ku u zhvendos me bashkëshortin dhe dy fëmijët e tij. Që nga ai moment, ky njeri është bërë katalizator i të gjitha luftërave që përshkojnë kohën tonë, personi që në mënyrë indirekte ose direkte i përjeton dhe i lufton të gjitha bashkë, çdo ditë. Është kaq i vërtetë ky rol joproporcional i tij - krahasuar me funksionet e tij formale, jo me forcat e tij - saqë atij iu desh të fillonte ta kryente edhe para se të fillonte zyrtarisht detyrën.

Në korrik, ndërsa ai ishte i angazhuar në seancat dëgjimore të Kongresit për të konfirmuar emërimin e tij, një gomone u shfaq në Danub përpara ambasadës së SHBA në kryeqytetin Magyar. Ajo mbante një flamur të zi, me një kafkë dhe kocka të kryqëzuara dhe një mesazh:
“Zoti Pressman, mos e kolonizoni Hungarinë me kultin tuaj të vdekjes”.
Me kultin e vdekjes nënkuptoheshin: betejat e tij për të drejtat LGBTQ, homoseksualiteti i tij, idetë e tij progresive politike.

Ky mesazh i mirëseardhjes ishte vetëm fillimi. Hungaria nën qeverinë Orban e mori emërimin e Pressman si një sulm të qëllimshëm nga administrata Biden dhe mediat qeveritare që atëherë kanë filluar të sulmojnë Pressman. Portali me ndikim "PestiSracok" e përcaktoi emërimin e tij si "një provokim të dukshëm diplomatik", madje një talk show Ultra-Orban e quajti atë "Zonja Ambasador".

Të thuash media qeveritare në Hungari, do të thotë praktikisht të gjitha mediat, sigurisht të gjitha ato që kanë rëndësi: Viktor Orbán e ka bërë kontrollin e aparatit të komunikimit shtyllën e parë të pushtetit të tij, duke hequr reklamat shtetërore nga mediat e pavarura deri në atë pikë sa t’i detyrojnë pronarët e tyre t'ua shesë miqve të tij.

Shtylla e dytë ishte kontrolli kapilar i sistemit gjyqësor.

E treta, lufta sistematike e kulturës, bombardimi ideologjik i çështjeve gjinore, homofobia shtetërore.

E katërta, përdorimi i përkatësisë në Bashkimin Evropian vetëm për qëllime ekonomike, duke u distancuar si nga vlerat e tij themelore - liberalizmi, respekti për çdo identitet - ashtu edhe nga atlantizmi i tij, të cilin e krahasoi me vullnetin e hekurt për të mbajtur miqësinë me Rusinë, edhe pas agresionit të Ukrainës.

Katër çështje, katër shtylla që e bëjnë Hungarinë nën një mbikëqyrje të veçantë të Brukselit. Dhe David Pressman një të vëzhguar special në Budapest.

Jeta e ambasadorit zhvillohet teorikisht në dy pista. Nga njëra anë aktivitetet normale institucionale, nga ana tjetër angazhimet politike. Por të dy pistat, duke qenë paralele, përfunduan duke u bërë një pistë e vetme. Pressman sfidoi vërtet kanunin kulturor mbizotërues në Hungari, edhe sepse nuk do ta bënte këtë thjesht do të thoshte se hoqi dorë nga jeta e tij. Dhe ai e bëri që në fillim, siç kujton uebfaqja Gay.it: sapo mbërriti, «u paraqit në prani të Katalin Éva Novák, presidente e Hungarisë që nga 10 marsi 2022, së bashku me familjen e tij të bukur ylber".

Në një vend të karakterizuar nga homotransfobia qeveritare e Victor Orbanit, e rifreskuar nga rikonfirmimi elektoral, ambasadori i SHBA-së donte qartësisht të dërgonte një sinjal, një mesazh të padiskutueshëm si përgjigje ndaj luftës kulturore dhe sociale të vendosur nga kryeministri i ultra të djathtës hungareze, aq shumë i vlerësuar edhe nga Matteo Salvini dhe Giorgia Meloni. Pressman mbërriti në Budapest me bashkëshortin dhe dy fëmijët e tyre, duke e ndarë ngjarjen në rrjetet sociale.

“Unë mendoj se e gjithë kjo flet vetë,” specifikoi ai në një intervistë.

Ndonjëherë fuqia e shembullit është arma më e fuqishme me të cilën ne mund të komunikojmë vlerat dhe shqetësimet e përbashkëta. Shtetet e Bashkuara do të jenë gjithmonë të përkushtuara ndaj komuniteteve më të cenueshme ose më të margjinalizuara, dhe këtu në Hungari ka disa

"Kështu", vijon faqja, “mediat sociale janë kthyer në një nga armët më të përdorura të Pressman, që i ka dhënë formë një arsenali diplomatik jo tradicional".

Ambasadori e ngacmoi Orbanin disa herë, duke e këshilluar që të mos mendojë shumë për Donald Trump, por për presidentin aktual të SHBA, Joe Biden. Llogaria e tij është gjithashtu plot me imazhe me bashkëshortin dhe fëmijët, me synimin për të zbuluar kulturën hungareze, bukuritë e Budapestit.

Jo vetëm muzeu kushtuar Harry Houdinit, por edhe ai shkencor, Muzeu Kiscelli, Parku Memento. Postimet e tij në Tuiter u bënë menjëherë virale, pasi u panë si një mesazh i drejtpërdrejtë për Orbanin, i cili në fakt e krahasoi homoseksualitetin me pedofilinë me një ligj ad hoc.

Në mënyrë të pashmangshme, lufta kulturore, në të cilën Hungaria është një nga fushat kryesore të betejës, u shartua me atë reale, ku Hungaria është një nga faktorët e paqartë. Dhe ambasadori ishte protagonisti i pashmangshëm i kësaj mbivendosjeje, siç shpjegoi New York Times:

Më alarmante se sulmet personale, tha Pressman në një intervistë të fundit në Budapest, janë ato që ai e sheh si një sulm më i gjerë ndaj Shteteve të Bashkuara nga media hungareze dhe një "ripërdorim i vazhdueshëm i propagandës së Kremlinit"

Sipas Pressman, mediat e kontrolluara nga qeveria hungareze pastrojnë në mënyrë rutinore trojet e propagandës ruse, "duke përhapur rregullisht dezinformimin e Kremlinit dhe retorikën anti-amerikane", dhe kjo është shqetësuese për Shtetet e Bashkuara.

Këtu, ndezja e konfliktit doli të ishte një kurth. Pressman zbuloi se sfida ndaj intolerancës homofobike të regjimit të Orbanit ishte pikërisht ajo që priste dhe dëshironte regjimi i Orbanit, për të shuar konfuzionin e zakonshëm.

Çfarë u nevojitet atyre për t'i bërë hungarezët të tresin zgjedhjet liberticidale dhe gjithashtu një politikë pro-ruse që nuk do të ishte saktësisht në zonën e tyre të rehatisë: asgjë më mirë, për t'i shpërqendruar ata, nga propaganda kundër elitave liberale euro-amerikane dhe vullneti i tyre i supozuar për të imponuar botëkuptimin e tyre kudo. NYT shkruan:

Afro një vit pasi Putini nisi pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës dhe Perëndimi u mblodh kundër tij, Hungaria anëtare e NATO-s dhe BE-së është bërë më e afërta me një aleat të Kremlinit në bllokun evropian. Sondazhet tregojnë se hungarezët nuk janë tifozë të mëdhenj të Rusisë, por turma e politikës së brendshme, e përqendruar nga Fidesz (partia e Orbanit) në betejat kundër woke-izmit* dhe ideologjisë gjinore", e ka tërhequr vendin nga ankorimet e tij tradicionale të qëndrueshme strategjike në Perëndim

Kështu, Pressman tregon se kur takohet me zyrtarë hungarezë, ata zakonisht janë “të civilizuar dhe pragmatikë në ton”, por pashmangshmërisht e nisin bisedën me këto fjalë: “Ambasador, kam kënaqësi që të takoj. E di që dëshironi të flisni për çështje progresive gjinore”. Për të cilën, thotë ai, "Unë i ndaloj ata dhe u them: "Jo, në fakt dua të flas me ju për varësinë e Hungarisë nga Putini". Ata duan të flasin gjithmonë për luftën kulturore. Ne duam të flasim për një luftë të vërtetë që ekziston në vendin fqinj”.

Çështja është se Orbán dhe kolegët e tij kanë qenë putinianë që para ardhjes së Pressman dhe sigurisht nuk kanë ndërmend të ndalen nën presionin e tij.

Hungaria u është bashkuar zyrtarisht sanksioneve anti-ruse, por, ashtu si Salvini në Itali, nuk ka pushuar kurrë së kundërshtuari ato apo duke vënë në dyshim dobinë e tyre (përkundrazi konfirmohet nga fakti se Moska i urren ato). Edhe kur Trump ishte në Uashington, nuk mungonte konflikti, për shembull kur Budapesti në vend që të ekstradonte trafikantët rusë të armëve në SHBA, ia dorëzoi Moskës. Por që kur Biden fitoi, tensionet kanë shpërthyer.

Së pari, qeveria hungareze sulmoi të majtën amerikane, elitat financiare të mishëruara nga Xhorxh Soros, miliarderi hebre me origjinë hungareze, i cili vitet e fundit është dëshmuar të jetë objektivi i përsosur për refleksin pavlovian të çdo rryme reaksionare evropiane, urrejtja «antiplutojudaike» që duket si një rrënim historik, por është shumë i gjallë.

Pas fitores së Biden-it, neveria ndaj ideologjisë liberale, ndaj një progresivizmi në të cilin grumbullohet gjithçka, nga të drejtat themelore deri te ekstremizmi i zgjuar, është kthyer në gjykatë të aversionit antiamerikan. Dhe shtypi dhe opozita hungareze anti-Orban janë veçuar si "media e dollarit" dhe "dollari i majtë". Sipas fjalëve të Szabolcs Panyi, një gazetar i nderuar investigativ:

në fillim ishim 'agjentë të Soros', pastaj befas u bëmë 'agjentë të Shteteve të Bashkuara'

Por është sulmi i drejtpërdrejtë ndaj Amerikës ai që e shqetësoi para së gjithash ambasadorin.

Këtë, ai e gjeti veçanërisht shqetësuese, shkruan NYT, "një raport i Qendrës Kombëtare të Informacionit të Hungarisë, një shërbim inteligjent i kryesuar nga Orbán, i cili pretendonte të lidhte dhjetëra qytetarë amerikanë në një rrjet komplotesh të supozuara që do të kishin për qëllim përmbysjen e kryeministrit.

Raporti, tha ambasadori, ishte i denjë për Carrie Mathison, agjentja e CIA-s e fiksuar pas konspiracionit në serialin televiziv "Homeland".

Një raport i ri i ngjashëm u shfaq në fund të muajit të kaluar. “Fakti që organet zyrtare të kësaj qeverie, përfshirë shërbimet e inteligjencës, janë të përqendruara te qytetarët amerikanë, sigurisht që na tërhoqi vëmendjen”, tha Pressman.

Përplasja mes ambasadorit dhe qeverisë që e pret është bërë totale. Nëse takohet me gjyqtarë nga Këshilli Gjyqësor Kombëtar, organi që BE e konsideron si barrierën e fundit përpara nënshtrimit total të gjyqësorit ndaj atij politik, mediat e Orbanit e akuzojnë atë për “ndërhyrje të paprecedentë”.

Pressman përgjigjet duke postuar foto të Orbanit duke shtrënguar duart me ish-gjyqtarin konservator të Gjykatës së Lartë të SHBA, Anthony Kennedy. Por Orbán ka bërë më shumë se kaq: gjatë fushatës për zgjedhjet afatmesme, ai fluturoi në Teksas për të mbështetur kandidatët trampianë dhe ambasadori i tij është një mysafir i rregullt në mitingjet e krahut të djathtë republikan.

Shkurt, ka një luftë tërthore midis të djathtës dhe të majtës botërore që përshkon çdo fushë, politike dhe kulturore. Me ngjashmëri dhe dallime domethënëse. Republikanët amerikanë, për shembull, e gjykuan të papërshtatshëm emërimin e Pressman nga frika se do të kontribuonte në hedhjen e Hungarisë "në krahët e Rusisë dhe Kinës".

Këto janë pikërisht fjalët që përdor Giorgia Meloni kur nënvizon nevojën që Evropa të mos izolojë, aq më pak të përjashtojë Budapestin. Ajo shkon më tej: historiani amerikan George Kagan, për shembull, argumenton se mbështetja e republikanëve për Ukrainën nuk është totale edhe për shkak të afinitetit të tyre thelbësor kulturor me putinizmin, me mbrojtjen e tij të vlerave "tradicionale" dhe neverinë ndaj "ideologjisë gjinore".

Ky afinitet e karakterizon edhe të djathtën italiane, me ndryshimin se Salvini nuk është në gjendje ta frenojë dhe ta menaxhojë atë, ndërsa Meloni shumë më mendjemprehtë e bën, duke e ditur mirë se në këtë fazë të afirmimit të tij prioritet është të bëhet i besueshëm si lider dhe subjekt politik që është dhe shfaqet gjithmonë pjesë përbërëse e Perëndimit. Por çarja ekziston dhe është ajo që sheh personalitete si ambasadori Pressman si kundërshtarë dhe objektiva parësorë të çdo të drejte. Është ajo që ai dëshiron, është ajo që duan kundërshtarët e tij.

*Për termin nuk ka ende një përkufizim gjithëpranuar, por ai lidhet kryesisht me idetë që përfshijnë identitetin dhe racën, të cilat promovohen nga progresistët, siç është nocioni i privilegjit të racës së bardhë ose dëmshpërblimet e skllavërisë për afrikano-amerikanët.

Corriere della Sera

Përkthimi: Gazmira Sokoli/MCN Tv

Gianluca Mercuri