Reagimi i pamatur i Kadaresë

Postuar në 24 Prill, 2013 04:35
Nexhmedin Spahiu

Në debatin e kohëve të fundit për rishkrimin e historisë, Ismail Kadare u  kyç furishëm me një shkrim në mbrojtje të figurës së Gjergj Kastriotit, por pa thënë ndonjë argument të ri pos atyre që i ka stërthënë tash e 5 dekada radhazi.

Kadare i paaftë për debat, baltos kundërshtarët

Kadare u futi një mori sharjesh njerëzve që kanë pikëpamje të ndryshme mes veti, madje edhe për çështjen në fjalë. Reagimi i tij ishte më tepër në stilin e fushatës kundër armiqve të popullit, siç bënte shoku Enver Hoxha, se sa një reagim prej intelektuali që mbron një kauzë të caktuar.

Edhe pse në shkrimin e tij, Kadare nuk ma përmend emrin, shihet qartë se ai bënë aluzion në shkrimin tim të parafundit rreth rishkrimit të historisë të botuar në gazetat e portalet e Tiranës, Shkupit e Prishtinës.

Mos përmendja e emrit të atij me të cilin polemizon është një dinakëri e llojit të vet. Këtë e bëjnë vetëm ata që nuk kanë guxim të polemizojnë me dikë, por kanë për qëllim baltosjen e tjetrit. Kësisoj duke mos i përmendur emrin atij me të cilin polemizojnë, ata  i shmangen përgjegjësisë kur citojnë shtrembër. Dhe Kadare e bënë këtë truk në shkrimin e tij, gjë që nuk është aspak e ndershme.

Kadare, duke mos pasur guximin intelektual t’u kundërpërgjigjet pohimeve në shkrimin tim, sepse i mungojnë argumentet, hedh një mori të sharash mbi autorë të tjerë me emër e pa emër, me të cilët unë kam pak ose aspak mendime të ngjashme.

Kadare nuk kupton konceptin e kombit

Unë e Kadare nuk jemi të barabartë edhe për  vetë faktin se unë kam lexuar çdo libër që Kadare ka botuar e madje edhe çdo intervistë të tij. Nga reagimi në fjalë, shihet se Kadare nuk ka lexuar as çerekun e librave të mi, dhe rrjedhimisht edhe ato që i ka lexuar nga unë i ka lexuar me paragjykim dhe s’ka arritur t’i kuptojë.

Që Kadare nuk i ka lexuar apo nuk i ka kuptuar librat e mi, kjo është një gjë e falshme, por nuk është e falshme që ai nuk i ka kuptuar në thellësinë e tyre shumë nga autorët shqiptarë të traditës.

Është e falshme që Kadare, për shkaqe mbijetese e oportunizmi, ka sharë Gjergj Fishtën në kohën e shokut Enver,  por nuk është e falshme që mos ta kuptojë as tani Gjergj Fishtën, përkundër lavdeve që ia thuri pas rënies së komunizmit në Shqipëri. Nuk është e falshme për Kadarenë që mos ta kuptojë Branko Merxhanin e shumë autorë tjerë të traditës.

Pse po e them këtë? Po e them sepse duket sheshazi se Kadare nuk kupton konceptin e kombit. Flet për kombin e i referohet etnisë. Flet për Gjergj Kastriotin sikur ai t’i përkiste kohës moderne dhe  jo mesjetës.

Të flasësh të vërtetën, nuk do të thotë që je pro-turk. Unë luftoj që të thuhet e vërteta për Perandorinë Osmane, Turqinë e për këdo tjetër, jo nga dashuria për osmanët, turqit apo këdo tjetër,  por nga dashuria për Kosovën e Shqipërinë.

Duke sharë Perandorinë Osmane, shqiptarët  poshtërojnë të kaluarën e tyre, sepse ata ishin pjesë e saj për 5 shekuj. Ishin pa vullnetin e tyre. Po, pa vullnetin e tyre ishin pjesë të perandorive gjithë popujt e botës. Se mos i pyeste kush në mesjetë se çfarë shteti duan apo pjesë e cilit shtet do të jenë. Mos vallë, shteti i Skënderbeut ishte shtet i vullnetit të arbërorëve?! Me çfarë referendumi e dëshmuan këtë arbëroret e Skënderbeut, a mos vallë votuan ata për  princin e tyre? Apo mos kishte parlament në atë kohë?! Jo, pra. Ata që nuk e deshën shtetin e Skënderbeut përfunduan me kokë të prerë, ashtu siç përfundonin ata që nuk e donin shtetin e Sulltanit.

Shteti Osman nuk ishte i turqve, e as shteti i Skënderbeut nuk ishte i arbërorëve!

Dhe kështu ishte në të gjitha shtetet e botës në shekullin XV. Nuk ekzistonin kombet në kuptimin që bota i njeh pas revolucionit francez. As shteti Osman nuk ishte i turqve, e as shteti i Skënderbeut nuk ishte i arbërorëve. Të gjithë ata njerëz që u ndodhën brenda këtyre shteteve u ndodhën pa vullnetin e tyre.

E vërteta ishte se shteti osman ishte perandoria më e fuqishme dhe më progresive e botës për shekuj me radhë. Kjo periudhë shndritjeje zgjati disa shekuj. Deri në lindjen e kombeve në Evrope,  atij suedez (1523), anglez (1649), amerikan (1776) dhe atij francez (1789),  Evropa kishte identitetin e errësirës, injorancës dhe prapambeturisë, karshi diellit që ndriçonte në Lindje. Vallë,  a duhet t’ia kujtoj Kadaresë Naim Frashërin tek shkruante:

Evropë e mjerë atëherë,

Ishte për djall e për lumë,

Priste Ruso e Volter,

Ta nxjerrin nga ai gjumë.

Perandoria Osmane e shekullit të XIX, për të cilën shkruante Andon Zako - Çajupi, ishte një perandori që i kish humbur moti shkëlqimi, ishte një gërmadhë politike, ekonomike, ushtarake e kulturore.

Nuk duhet ngatërruar Perandoria  Osmane me idenë kombëtare turke e cila lindi si rezultat i influencës së Revolucionit Francez, apo më mirë me thënë, si rezultat i përfundimit të Luftës së Krimesë (1853-1856), ku Anglia e Franca ndihmuan Perandorinë Osmane kundër Perandorisë  Ruse.

Ideja kombëtare turke e nisur nga Namik Kemali (1840-1888) pati transformime të mëdha deri te rrumbullaksimi i saj nga Mustafa Kemal Ataturku (1881-1938). Ideja,  e cila përfundoi si komb turk, u nis si ide për një komb mysliman brenda Perandorisë Osmane (më vonë u transformua në këtë që është sot). Këtë ide e kishin përqafuar shumë shqiptarë të ndritur, të cilët më vonë do të kyçeshin në idenë kombëtare shqiptare, që për bazë do ta kishte etninë dhe jo fenë.

Sami Frashëri i mëdyshur

Vetë Sami Frashëri u nda në dysh. Ai punoi për të dyja idetë: sa për atë kombëtare shqiptare e edhe më shumë për atë kombëtare turke. Shumica e rilindësve turq ishin shqiptarë. I pari i tyre, Namik Kemali ishte me etni shqiptar, Mehmet Akif Ersoji poashtu, dhe ka supozime qe edhe Ataturku ishte shqiptar për nga etnia.

Fakti që në fund të shekullit XIX  nuk kishte shkolla shqipe, ishte rezultat i  përballjes mes idesë kombëtare turke dhe shqiptare, greke dhe shqiptare, italiane dhe shqiptare. Deri në Lidhjen e Prizrenit (1878)  kishte një gjak shqiptar dhe një gjuhë shqipe (e shkruar me shkronja latine në ca libra të harruar në arkivat e Vatikanit, apo tek tuk e shkruar me shkronja arabe e greke), por nuk kish një komb shqiptar.

Shqiptarët e bënin jetën të ndarë në tri komunitete (mysliman, ortodoks e katolik). Dhe nuk ishte vetëm komuniteti mysliman që ishte i mëdyshur se cilës ide kombëtare t’i ngjitej, asaj turke apo shqiptare. Edhe komuniteti ortodoks pati dilemën se cilës ide kombëtare t’i ngjitet,  asaj greke  apo shqiptare. Edhe komuniteti katolik shqiptar kishte mëdyshjen mes idesë kombëtare italiane dhe shqiptare. Deshi Zoti dhe Austro-Hungaria e Gjermania, dhe në çastin e fundit edhe Anglia, Italia e sidomos Perandoria Osmane, përkrahën idenë kombëtare shqiptare dhe u bë kombi shqiptar, ky që është sot.

Kosova, edhe pse djep i idesë kombëtare shqiptare, vulën e identitetit kombëtar shqiptar e mori tek në kohën e Luftës së Dytë Botërore, kur edhe u hapën shkollat në gjuhën shqipe, dhe u instalua administrata shqiptare.

Mitizimi apo çmitizimi i Skënderbeut – çështje debati dhe jo beteje

Shumë mësues fshatrash u thonë nxënësve se Skënderbeu ka luftuar për çështjen kombëtare! Tani shoh se kështu pak a shumë e thotë edhe Kadare. Skënderbeu as nuk luftoi për çështjen kombëtare e as që kishte komb atëherë, por ai u konsiderua krye-hero kombëtar nga rilindësit shqiptarë. Ashtu sikur përzgjodhën Skënderbeun kanë mundur ta përzgjedhin për krye-hero mbretin Priam të Trojës, Aleksandrin e Madh, Ali Pashë Tepelenën, Gjergj Elez Aliun apo Mujin dhe Halilin. Prof.Dr.Stavro Skendi i shpjegon arsyet përse u përzgjodh pikërisht Skënderbeu.

Fakti që rilindësit mitizuan periudhën e Skënderbeut është i natyrshëm. Këtë e bënë të gjitha kombet që po lindnin: serbët me Dushanin, bullgarët me Borisin, grekët me Konstandinin e kështu me radhë. Por a duhet që shqiptarët ende ta mitizojnë Gjergj Kastriotin edhe tani kur kombi shqiptar mbushi një shekull, kjo duhet të jetë temë debati mes intelektualësh dhe jo betejë mes “patriotëve” dhe “tradhtarëve”. Por Kadare, i pazoti për t’u kyçur në këtë debat,  ka marrë në dorë çomangen dhe po godet djathtas e majtas. Por brezave që vijnë nuk do t’ju interesojnë sharjet, por argumentet. Prandaj, unë po shkruaj argumentet e Kadare le te vazhdojë të shajë.

Comments

Submitted by Aliu (not verified) on

<p>Hajde cfare vuajtej paske bre! A po don vertet qe Kadareja te harxhoje kohen tue t&#39;lexue ty? Nuk ke shans me dale prej analfabetizmit edhe kur kruhesh me Kadarene. Shko ne Anadoll dhe shijo shkelqimin e diellit te lindjes.</p>

Submitted by raimondi (not verified) on

<p>Princet nuk votoheshin ne ate kohe, ata zgjidheshin mrbeter te popullit te tyre dhe e zyrtarizonte titullin e tyre Papa __Keshtu psh Dushani serbeve e quante veten mbret te serbeve por Ppa nuk pranonte ta zyrtarizonte mbret , megjithse ai ja kekronte Papes kete</p><p>&nbsp;</p><p>Ndersa Skenderbeu eshte shenjteruar si Mbret i Shqiptareve edhe me dekret te Papes se Vatikanit,__Biles Papa e ka shpallur me dekret papnor Skenderbeun, Mbret te Arberise, Epirit , dhe Maqedonise&nbsp;</p><p>Pastaj perse duhet te c&#39;mitizohet Skenderbeu tani, kur ne shikojme fqinjet tane nuk i ndermarin keto hapa per te cmontuar histroine e njerezve te tyre te medhenj, perkundrazi</p><p>Ja psh Maqedonia po genjen diten me diell per Aleksandrin e madh duke e shpallur ate sllavo-maqedonas, duke ndertuar permendore permendore gjigane per Aleksandrin e madh ne mes te SHKUPIT ......</p><p>Ose greket pershembull :Herodoti genjen hapur kur flet per helenet qe gjasme flisnin greqisht , nderkaq qe thote se :.... Helenet ishin nje dege e vogel e pellazgeve , megjithse &nbsp;pellazget nuk flisnin greqisht ...&quot;</p><p>Pra duket hapur genjeshtra historike e Herodotit, sepse nuk ka mundesi qe nje tribu e vogel te flasi qe ne fillim gjuhe te ndryshme nga fisi i madh te cilit i perket, sic e ben sqarimin Herodoti</p><p>Dhe asnje nga greket nuk e merr mundimin te diskutoje kete genjeshter bajate te Herodotit , e cila i nxjerr helenet popullsi jo -greke&nbsp;</p><p>____Kombi ka nevoje edhe per mitet e legjendat dhe nuk preket ne shenjterine e tij , ndersa ti Nexho ,qe kerkon te prekesh shenjterine e kombit tend, je nje njeri me mungese te aftesise se -Shtet-formimit</p><p>&nbsp;</p><p>__Sa per Perandorine Osmane, ajo u sherbente vetem turqeve, ndersa gjithe te tjeret , perfshi edhe shqiptaret qe punonin ne institucionet e asaj perandorie ishin sherbetore te saj,qe &nbsp;kishin vetem nje te drejte ta lajkatonin ate, ndryshe ju pritej koka&nbsp;</p><p>Ne fakt Perandoria OSmane ju sherbente edhe popujve te tjere kristiane , sepse atyre ju lejonte shkollat dhe arsimimin ne gjuhen e tyre etnike, pra atyre ju lejonte nje zhvillim kulturore ne identietin e tyre --------Ndersa ndaj shqiptareve kjo perandori ishte Mizore ne esktrem --Si asnje kombi tjeter kjo perandori nuk ju lejonte shqiptareve shkollat e tyre , gjuhen e tyre --I digjte me zjarr dhe therte me jatagan shkronjat shqipe, shkollat shqipe dhe luftetaret shqiptare ..........Kjo gje ka cuditur edhe historianet greke , sepse me gjithe kombet e tjera Perandoria Osmane ishte tolerante duke ua ruajtur identietin e tyre , ndersa me Shqiptaret kjo perandori kerkonte ti &nbsp;c&#39;kombetarizonte dhe ne kete drejtim kjo Pernadori perdorte si ndihmese besnike te saj edhe Patrikanen greke te Stambollit&nbsp;</p><p>Edhe Lord Byron thote ne vepren e tij :...nuk kam pare kombe te urrehen kaq shume , sac e urren turku &amp; &nbsp;greku &nbsp;shqiptarin .....</p><p>&nbsp;</p><p>Absolutisht Perandoria Osmane ishte Fatkeqsia jone historike, ajo ndaloi zhvillimin tone te natyrshem &nbsp;dhe ngajlli kombin grek &nbsp;duke u peprjekur te mbysi kombin &nbsp;arberor-shqiptar Gjithe tehu i luftes se saj propagandistike ne Ballkan ishte drejtuar kunder identietit te popullit shqiptar--Faktet flasin vete&nbsp;</p><p>Ata shqiptare qe punonin per perandorine Osmane , ata ishin sherbetore te bindur te asaj perandorie dhe i sherbenin asaj duke u sulur me hordhite osmane kunder tokave te Arberise &nbsp;ne luften 500 vjecare qe shqiptaret bene kunder Perandorise OSmane ,.......</p>

Submitted by Agim (not verified) on

<p>Nese ke mundesi te biesh ne kontak me nje gje te shkruajtur(mund te jete edhe liber),te sugjeroj te lexosh ,per te kuptuar Perandorin Otomane psh.Johann Wilhelm Zinkeisen me &#39;&#39;Geschichtle des Osmanischen Reiches in Europa,Gotha 1840-1863&#39;&#39;,nje bashkekohes dhe studiues per rreth 60 vjet i perandorise,dhe nje ze autoritar i pranuar nga te gjithe.Ne volumet e tij ke edhe shume informata per shqiptaret.Nese kete nuk e gjen dot ,shiko te lutem per &#39;&#39;Le relazioni Degli Ambasciatori Veneziani Al Senato durante il Secolo decimosesto&#39;&#39;.Nese as kete nuk e gjen dot ,shiko te lutem per Kenneth Setton nje nga njohesit me serioz te arkivave ne Vatikan dhe ne İtali me vepren prej 4 volume &#39;&#39;The Papacy and Levant 1204-1571&#39;&#39;,nese as kete nuk e gjen dot,shiko te lutem&#39;&#39; Charriere,Negociations de la France Daus le Levant,Paris 1848-1860&#39;&#39; &nbsp; .Nese as kete nuk e gjen dot kerko te lutem dicka nga Joseph von Hammer, N.Jorga,Fallmerayer,............Pa te lodhur i nderuar mik,mendoj se eshte e drejte e z.Spahiu ,te shkruaj nga kendveshtrimi i tij,por edhe obligimi yne,qe te paktem te heshtim per temat qe nuk i dijme,apo qe s&#39;u a kemi haberin.</p>

Submitted by Artur Duka (not verified) on

<p>Epokat historike te meparshme jane te &quot;denuara&quot; te gjykohen me mendesine e epokave te mevonshme dhe jo me mendesine e kohes qe kane ndodhur. Pavaresisht shkalles se zhvilimit ekonomiko-politik te shek XV, Skenderbeu konsiderohet ne gjeneze te procesit qe krijoi me vone kombin shqiptar, megjithese ai mund te mos kete qene &nbsp;krejt i vetedijshem per kete, por dhe pavaresisht se ky proces ngjau mes realiteteve te reja qe krijoi Perandoria Osmane me sundimin e saj 500 vjecar. Elementi etnik eshte faktori me kryesor ne krijimin e kombeve te pakten deri ne epoken moderne, per te mos argumentuar per me tej.</p>

Submitted by Anonim (not verified) on

<p>Ik ore anadollak, Osmania shkelqim e Rilindja Europiane erresire, pretendon edhe te te lexojne librat, gjytyrym.</p><p>Kombi nuk eshte çfare thua ti, kombi eshte ai qe eshte, njerezit pastaj e shohin si u do bytha.&nbsp; Se ty te do bytha ta shohesh ashtu, s&#39;do te thote qe Kadarese s&#39;mund t&#39;i doje bytha ta shohe si te doje. Osmania ishte shtet i turqve etnike sepse deri ne fund te shek 15 timarlijte zgjidheshin vetem nga te etnise turke, ndersa jeniçeret vetem nga joturq te krishtere. Timarlijte ishin aristokracia turko-etnike.</p><p>Historia e Osmanise ne çdo liber&nbsp; historie vihet tek historia e popullit turk, ashtu si historia e&nbsp; principatave shqiptare vihet tek librat e historise se popullit shqiptar.</p><p>Del tani nje Nexhmedin qe na beka revolucion boteror ne lemin e historise, historia e Osmanise nuk na qenka e turqve dhe historia e Skenderbeut nuk na qenka e shqiptareve.</p><p>Ti je dallkauk qe nga emri, te ndihesh i privilegjuar qe Kadareja te lexon budalleqet qe shkruan.</p>

Submitted by Anonim (not verified) on

<p>Artur Duka, mos u ngaterro me termat.</p><p>Komb ka edhe kuptimin e etnise, ethnos, ne ate kuptim e ka shtjelluar Herderi para revolucionit freng, ne ate kuptim perdoret ne shqip, si teresia e fiseve shqiptare ose si sinonim i &#39;&#39;fares shqiptare&#39;&#39;. Ky eshte kuptimi mijevjeçar qe prej ethnos-it ne Greqi.</p><p>Komb ne kuptimin e teresise se shtetasve, eshte kuptimi i vonet, i hedhur aty nga shek 18 jo vetem prej Rusoit e i konfirmuar me revolucionin freng. Kete kuptim duan ta trafikojne nder shqiptaret per te zevendesuar kuptimin e fares shqiptare. Mirepo keta trafikante konceptesh hasin ne vetedijen mijeravjeçare te shqiptareve se ekziston nje koncept qe mbledh gjithe fiset shqiptare gjithe faren shqiptare, ndaç u quajtte komb ndaç etni e ndaç pordhesi, koncept qe mundesoi daljen e vetvetishme dhe perhapjen e natyrshme te emrit shqiptar ne shek 18.</p><p>Pastaj ato mbi shtetin jane budalleqe, shteti para se te behej i kombit, ishte i monarkut dhe aristokracise, prandaj mjaft te shohesh se kujt etni i perkiste monarku e aristokracia, qe ta percaktosh i kujt ishte.</p><p>Monarku dhe aristokracia nuk jane jashte etnise, perkundrazi jane elita e etnise, jane perfaqesues te etnise. Kalimi nga perkatesia aristokratike e shtetit ne perkatesine kombetare eshte thjesht nje proçes socio-politik qe lidhet me zgjerimin e sovranitetit nga elita tek gjithe popullsia pa dallim statusi social dhe ekonomik.</p><p>Prandaj, çdo historian qe nuk gjytyrym, sheh perkatesine etnike te monarkut dhe aristokracise dhe ia &#39;jep&#39; ate shtet historik etnise qe ka pasur ate elite, dmth Turqine osmane, turqve dhe Shqiperine e Skenderbeut, shqiptareve.</p><p>Keto jane gjera fare te thjeshta, mjaft te mos jesh gjytyrym ose te mos kesh pesuar ndonje penallti ne tru.</p>

Submitted by Artur Duka (not verified) on

<p>Ku qenkam ngaterruar me termat, kur ti ne fakt po thua me fjali te tjera pikerisht ate qe kam thene dhe une?</p><p>Ne Perandorine Osmane deshmohet gjeresisht nga historianet se pervec sulltaneve, elita sunduese qe nga jeniceret, gjeneralet, pashallaret deri tek veziret e kryeveziret nuk ishin turq, por ballkanas, arabe, semite, madje dhe evropiane, pra &quot;kaure&quot; te rene rob apo te sekuestruar qe femije dhe te konvertuar ne mylimane, dhe pavaresisht se ky shtet lindi fillimisht ne territorin e turqve osmanllinj, nuk pati ne fokus turqit ne sensin e interesit e ngushte etnik apo kombetar te tyre. Renia e kesaj Perandoria multinacionale solli si pasoje revolucionin xhonturk dhe levizjet e mevonshme nacionaliste turke.</p>

Submitted by ALBAFLEX (not verified) on

<p>Z.Spahiu..diku e kam nigju emrin tand,po me duket perfundimisht se ma shume te kan pa se sa i ke pa &quot;letrat&quot; shqipe,nuk du me mendu qe je keqdashes ndaj historise se kombit tand,nqs nihesh se i perket, po je qesharak!Nuk po them gja per faktin qe merresh me Kadarene se ktu tregon te pakten inferioritet ne ekstrem,shif vedin ne pasqyre e do kuptosh noshta,nqs se mundesh me e ba..(me u menu dmth)</p>

Submitted by Leonardo (not verified) on

<p>Nexhmedin qënke vërtet i njeri i vogël sa për shkrimëtar nuk e di por me qënse qënke njri i letrave amund të më thoni të mirat që ka sjellë GJergj Kastrioti dhe të mrat që na paska sjellë perandoria osmane e pra për mua vetëm për mentalitetin mysliman që ka futur në kombin tonë është një zero me xhufkë sa për Gjergj Kastriotin ja falë të gjitha (mëkatet) por vetëm se na bashkojë me frymën përparimtare të kohës i takonë vëndi në pjedestal</p>

Submitted by Bashkimi (not verified) on

<p>Aliu i shkrete do te jete ndonje ushtar i Janullatosit me emrin Jorgos, por pagezohet Aliu per te na bindur...</p>

Submitted by Bajrami (not verified) on

<p>Nexhmedin efendi! Mbiemri Spahiu që trashëgoni i përket hierarkisë ushtarake islame. Kishin detyrën të çonin në luftrat e Otomanve deri 5 mijë asqerë për çdo luftë. Stërgjyshi yt ka ndihmuar shumë në rritjen e zotrimeve të perandorisë dhe përhapjen e truve të gomarve anadollas ndër popujt e shtypur.&nbsp; Të kripsha trutë ishalla dhe jarabi (ja, turqisht të mallkova) të ngectë gjuha&nbsp; e ndyrë e turkoshakut në brekushet e hoxhës së fshatit.</p>

Submitted by Ilir Meta (not verified) on

<p>O Nexhmedin&nbsp;</p><p>Qe nuk ja vlen te merresh me ty kjo eshte e dukshme por do te te them dicka qe ta kuptosh qe Ismail Kadareja ka te drejte per punen e etnise dhe kombit.</p><p><strong>Etni eshte nje teresi e caktuar njerzish qe kane zakone, prejardhje dhe &nbsp;nje gjuhe te perbashket por qe nuk ka qene e afte deri ne nje moment te caktuar kohor qe te krijoje shtetin e saj.</strong></p><p><strong>Kjo etni shenderohet ne komb ne momentin kur ajo me ane te perpjekjeve dhe vullnetit te pjestareve te saj ngrihet ne nivelin e duhur per te krijuar shtetin e saj.</strong></p><p>&nbsp;</p><p>Nuk besoj se ke nevoje per ndonje shpjegim tjeter.</p><p>&nbsp;</p><p>Tung</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p>

Submitted by Nexhmedin Spahiu (not verified) on

<p>Lexo pak me shume para se te japesh keto definicione shume te gjera. &nbsp;Ne boten bashkekohore, kemi etni qe kane krijuar 2 e me shume kombe, dhe kombe &nbsp;monoetnike, bietnike apo shumeetnike.</p>

Submitted by rrakatiqja (not verified) on

<p>Nexhmedin, na thuaj nje here sa LIRA te kane dhene per te bëre heroin pozitiv te turkut te fundit, dhe pastaj fillojme diskutimin.</p><p>endhipematas! :)</p>

Submitted by Paul Tedeschini (not verified) on

<p>Nexhmedini thote: Shqiptarët e bënin jetën të ndarë në tri komunitete (mysliman, ortodoks e katolik)</p><p>Fakti asht ndryshe: Shqiptarët e bënin jetën të ndarë në keto komunitete, ne ortodoks, katolik dhe ish ortodoks e ish katolik.</p>

Submitted by bulent (not verified) on

<p>zoti paul, duke e pare ceshtjen siaps kendveshtrimit tuaj ne fakt shqiptaret ( dhe te gjithe popujt)&nbsp; i perkasin vetem nje komuniteti (ish pagane)</p>

Submitted by Nexhmedin (not verified) on

<p>Ah mer Nexhmedin, haram i paç ato lira qe do kesh marr per kte shkrim, jo per gje po te çon te vjellet me te lexu.</p>

Submitted by CL (not verified) on

<p>Jo se me intereson shume por kur u be kerkesa e marrjes se eshtrave te Sami Frasherit pergjigja ishte qe vendi i tij ishte ne Turqi sepse i perkiste trashegimnise se perandorise osmane. Pra vete Turqit e pranojne qe Perandoria Osmane=Turqi. Pastaj perfshirja e trojeve te banuara nga shqiptaret ishte vullnetar apo u pushtuan. Hajde profesor, hajde. Po ne cdo kohe kur nje komb pushton nje tjeter ka qe bashkepunojne, ka edhe qe perpiqen qe te jetojne edhe ne ato kushte sepse jeta duhet jetuar edhe perballe pafuqise per ti ndryshuar gjerat. Kesaj i thone qe edhe Italia nuk na ka pushtuar se shume prej kuadrove te asaj kohe u shkolluan ne Itali etj etj. hajde profesor hajde.</p>

Submitted by RP (not verified) on

<p>E keni gabim zoti Spahiu!Skenderbeu duhet ç&#39;mitizuar vertet si thoni ju,por Skenderbeu u mitizua se ishte se pari arberor,se dyti riktheu nje shtet arberor(principate) te pavarur ne Arberi(se po te jete keshtu do mitizonin Mehmet Ali Pashen,por ai modernizoi Egjiptin)megjithe kufizimet feudale,qe qendrojne ashtu si thua ti.Pra,sa me te lashte ta kesh nje hero universalisht te njohur,aq me shume arsye ke te forcosh unitetin kombetar,se e ke kollaj te identifikosh origjinen.Perandoria osmane ishte shtet i dominuar nga turqit,se patjeter kuzhinieret mund te ishin edhe çeçene,por sulltanet(pra mbreti,perandori)ishin turq.Shteti liliput i Skenderbeut qe arberor,se pati shume arsye pse u krijua ne Arberi dhe jo ne ndonje shkretetire arabe,sepse aty ishte prona e babait.Nuk jeni i qarte z.Spahiu;ketu nuk behet fjala per komb ne kuptimin e sotem,por behet fjala per origjinen dhe historine e nje kombi.</p>

Submitted by kela (not verified) on

<p>Perandoria Osmane progresive?Zot na ruaj nga keta te rrjdhur</p>

Submitted by Trus-no1 (not verified) on

Spahiu Nexhmedin! Qenka e vertete qe historia rrotullohet e ndodh qe ngriheni ju spahinjte e nje brezi tjeter e mbase me e drejte kerkoni te mbroni e mburrni te paret tuaj qe me shpate e zjarr zaptuan vendin tone per 500 vjete. Do tju lutesha vetem qe te mos perdornit me gjuhen tone per ta bere kete.

Submitted by zen (not verified) on

<p>Shumica e anonimeve ketu, guxojne dhe fyejne Nexhmedin Spahiun nga emri, pa na treguar emrat e vet. Nuk ka barazi ne kete mes, pa treguar edhe emrat e mbiemrat e ndritur dhe puro shqiptare qe keni. 90% e shqiptareve kane mbiemra te tille, Nexhmedini, Spahiu, Aliu, Ismaili, Ramadani. Eshte e rende per ca si ju, po nejse, do ju kaloje nje dite.</p><p>Nexhmedini jeton ne Mitrovice, prej nga ku francezet ndihmuan serbet te zaptojne gjysmen e qytetit dhe te perzene shqiptaret. Shume ketu po i thone Nexhmedinit te ike ne Anadoll. Nexhmedin nuk e ka perzene dot serbi, e jo qesharake si puna juaj.</p><p>&nbsp;</p><p>NJe anonim ketu, ngaqe eshte anonim, genjen pa turp e thote se aristokracia osmane, timariotet, ishte etnikisht turke, deri ne shekullin 15. Genjen, se deri ne ate shekull shumica e timarjoteve ne Shqiperi ishin shqiptare, dhe nje pjese e mire prej tyre ishin ende te krishtere, bile edhe prifterinj timarjote ka pasur. Pjesa tjeter e timarjoteve qe nuk ishin shqiptare, nuk ishin vetem turq, po jo rralle ishin dhe greke te konvertuar si Evrenoset me shoke. Aristokracia osmane kishte ne vete edhe Paleologe te konvertuar, e lere pastaj Topiaj, Muzakaj, Arianite, Dukagjine, Skuraj muslimane, qe nuk i nxe lista dot ketu. Hap ndonje liber, se i ka botuar edhe Akademia e Shkencave para viteve &#39;90 dokumentet osmane, e jo me tani qe libra gjen ku te duash.</p><p>Anonimati ju mundeson te trimeroheni e t&#39;i shani njerezit nga emrat, t&#39;i beni turq, ashtu si na quan serbi me grekun, po vendi juaj eshte ne erresiren e anonimatit, te grupi i zhurmes. Me Nexhmedinin nuk keni fuqi te merreni. Kur nuk ka Kadareja fuqi, ju jo qe jo.</p>

Submitted by Albania (not verified) on

<p>Thjesht ky eshte nje shkrim i mjere dhe nuk ja vlen te humbasesh kohen me te.</p>

Submitted by bajrami (not verified) on

<p>&nbsp;O Zejnullah efendi! Ja unë jam me emrin tim këtu, por ti, ç&#39;drejtë ke që e përkëdhel emrin dhe e shkurton në <strong>zen</strong>?</p><p>Sa për ato përrallat e deformuara që tregon&nbsp;për Timaret, mëso se gjëja e parë që bëri pushtuesi otoman ishte çpronësimi nga e drejta mbi tokën. Ajo u bë pronë e sulltanit dhe mund t&#39;u jepej në përorim vetëm bashkëpuntorve vendas të pushtimit. Nga shek XVI ua njohu si pronësi disa feudalve. Kështu p.sh, stërgjyshit të mikut tënd, Nexhmedinit, i ka dhënë tokë në pronësi me kushtin që t&#39;i shërbente perandorisë, duke dhënë trupa kur e kërkonte nevoja. Një Spahi (kalorës) merrte një timar prej 12 dynym tokë. Pra, Timari funksiononte vetëm për sherbëtorët e Turqisë, siç vepruan të parët e tu. Gjithë të tjerët ishin bujkrobër.</p><p>Po pse nuk ikni në Turqi, mor lanetër, përderisa atje ndjeheni më mirë? Apo keni si detyrë nga Kalifati të mbillni helm e përçarje?</p><p>&nbsp;</p>

Submitted by Qetesohu (not verified) on

<p>Ti Bajram dole pak vone ne skene, une po merresha me nje anonim qe thoshte se timariotet kane qene turq. Nuk po jepja pergjigje per pyetje qe nuk i kishe bere ti akoma, se nuk jam magjistar. Thuaji pak edhe ti anonimit, se qenke i kenduar, qe per nje kohe te gjate timariotet ishin edhe te krishtere vendas, bile dhe prifterinj kishin timar nen kontroll. Une nuk jam Nexhmedini qe te jap pergjigje per cdo pyetje apo shpifje qe hidhet nen artikuloin e tij. doli nje spekulues qe foli per aristokraci turke timarjotesh ne shqiperi, e une i thashe se timariote kishte kjo thjesht shqiptare, po edhe te krishtere bile. E kundershton dot ti? Sa per bujkroberi, je pak larg nga zona e bujkroberise, se eshte pak me ne perendim . Engelsi me Marksin, bile dhe Fan Noli e kane vleresuar sisitemin osman te pronesise ne fshat si clirim per bujqit. Po te flas me emra qe i njeh.&nbsp;</p><p>Nexhmdedini e paska pasur stergjyshin spahi, Ismail Qemali e ka pasur pak me shume se kaq, e ka pasur pasha e vali? Po pastaj? Kjo eshte Shqiperia, keta jane shqiptaret, ca me gjyshin spahi, ca me gjyshin partizan, ca me gjyshin ballist. Ti themi apo jo te vertetat, apo t&#39;i bejme te gjithe partizane tani?</p><p>Keto qemtimet e mbiemrave dhe emrave jane te turpshme dhe kjo thirrja qe ben shumica e komentuesve &#39;ikni ne Turqi e ne Anadoll&#39; nxjerr fytyren e vertete te kujt i perdor. Milloshevici dhe Zerva kishin te njejtin problem me emrat tane dhe na kercenonin te ikim ne Anadoll. Serbisht dhe greqisht eshte me e pranueshme kjo qe thoni ju, po e thene shqip nga shqiptari shqiptarit, eshte vertet e turpshme. Kush e thote me kete fjale, meriton te quhet Miloshevic dhe Zerva, po mbase shume prej jush krenohen me keta, e nuk e kane per fyerje te quhen keshtu</p><p>Dhe i thuaj dhe atij &#39;onufrit&#39; qe pyeste me siper, une nuk po ia shaj emrin njeriu ketu, prandaj nuk ka rendesi emri im a e shkruaj. Po ju qe shani emrin Nexhmedin, ju duhet te tregoni pse paskeni emra me te denje se ky</p>

Submitted by Petriti (not verified) on

<p>Nexhmedin eshte e disata here qe shpesh zen nje faqe gazete e here zen nje faqe ne websitet Shqipfolse me te vetmin argument; te mbrosh pa kompromis ata qe na kane shperftyrue si kombe me 500 e ca vite pushtim. A mundeni tu thoni Shqiptarve sa shkolla Shqipe ka ne Turqi ku vetem ne kohen a pavarsis iken me mijra dhe sot jane te asimiluar dhe nuk respektohen si Shqiptare...Ju dhe atye Shqiptarve dirteshkurter si ty ju quajne Turq dhe asgje me shum...</p>

Submitted by aulix (not verified) on

<p>Tani ketu nuk kuptohet pse dhe si duhet rishikuar historia! Nese ka ndonje urrejtje etnike apo kombetare ndaj turqve, hajt ta bejme. Ama Skenderbeun nuk mund ta mohojme ne, sidomos kur na lypset as te mohojme sherbimet qe i kemi bere portes. Sado te permirsohet historiane favor te turqve serish ata ngelen pushtues. Patjeter qe edhe shqiptaret kane bashkpunuar me turkun, sa prej hallit sa prejj zorit e ca prej interesit. Kjo ka ndodhur kudo edhe ne kohen e gjermanit. Por &nbsp; ne te gjitha rastet populli shqiptar &nbsp;ka dale i humbur dhe e ka paguar shtrejt. Mjafton te kujtojme camet qe e pesuan me te fundit. Tani keto teorirat se kemi bashkpunuar me turqit dhe jemi njelloj fajtor me duket se faktorizon edhe greket per gjermanin dhe po keshtu edhe serbet me kosovaret si bashkpuntore te turqve e keshtu me rradhe. Mundesisht te mohojme edhe Skenderbeun dhe luften e tij te shkelqyer ne krye te shqiptarve kundra turqve. Kjo duhet pasi kombi shqiptar nuk egzistonte asokohe sipas Spahiut, vetem se dihet ama Skenderbeu nuk beri kurre aleance me sllavet. Po, po me te gjithe vetem me sllavet nuk beri.</p>

Submitted by adriatik (not verified) on

<p>U formuan shtetet Evropiane thote ky figura dhe rendit dhe daten e Pamvaresise Amerikane. Ti dhuroja nje harte ku ta shikonte ku eshte Amerika, Suedia dhe Anglia?</p><p>Skandali eshte qe ne 2013 akoma ka dashuri erotike mes shqiptareve (dhe e dini kujt feje i perkasin ata gjithmone) dhe turqise.</p><p>Ne cilin shtet ballkanik quhet turku vella?</p>

Submitted by stefan (not verified) on

<p>Eshte e qarte qe z. Spahiu e konsideron&nbsp; periudhen e pushtimit turk si periudhe assimilimi dhe ndryshimi te shqiptareve ne ate mase sa historia e perandorise turke te konsiderohet edhe histori e shqiptareve dhe turqia nje vend vella (sic e ka thene dhe Sala). Dmth sipas tij</p><p>te ngrihesh kundrejt ketij koncepti (perandorise turke) eshte qe te mohosh veten.&nbsp;</p><p>Spahiu i ka thene e sterthene keto pikepamje shume here duke i ricikluar ne artikujt e tij (nuk kam lexuar asnje liber te tij -tani e mora vesh se paska shkruar dhe libra-por kjo nuk dmth se do gjej kohe te lexoj ato qe shkruan ai per shkak te divergjences se interesave te mi njohese me ato te Spahiut)).</p><p>Problemi i ketij artikulli eshte qe ai nuk n jep nje reference te sakte se per cilin artikull apo interviste te Kadarese shkruhen ato qe i kundervihet autori.&nbsp; Kjo e ben objektin e artikullit shume te pacaktuar, sepse ne nuk dime cilat jane tezat qe kundershton autori-teza qe Kadare i ka diku ne nje shkrim qe mund ta lexojme dhe ne apo antiteza pergjithesuese te mendimit kadarean.</p><p>Sigurisht Kadare nuk ka ndermend te merret me Spahiun, sado qe te shkruaje ai, dhe sido qe te shkruaje ai. Kjo dmth se Kadare nuk e konsideron te denje te merret me shkrime te tilla. Ai&nbsp; nuk eshte as kritik letrar e as i thekur per debate pambarim qe nuk do i linin kohe as per te shkuar ne banje po te merrej me to (kaq i madh eshte volumi i shkrimeve pro dhe kundra Kadare).</p><p>&nbsp;</p>

Submitted by Dardan (not verified) on

Po me cudit me ate se se si Skenderbeu qenka zgjedhur si hero kombetar! Kjo menyre e te zgjedhurit te heronjve kombetare me ben te mendoj se edhe Sali Berisha mund te zgjithet si hero kombetar. Shko pordhu tani se me prishe inteligjencen!

Submitted by Studenti (not verified) on

<p>Nje teme e mbyllur ne momentin qe ka filluar.Pushtimi eshte vetedije mbi instinktin e dominimit dhe qellim i perfitimit.Kurre pushtimi nuk eshte shperblyer prej adhurimit.Kafshet shtepiake nuk jane zbutur prej kujdesit dhe ushqimit, por prej hurit e zinxhirit duke iu nenshtruar skllaverimit. Ka patur edhe raste gjate historise njerzore qe grupe skllevrish kishin humbur çdo vetedije dhe mbartnin sindromin e nenshtrimit. Ky sindrom i nenshtrimit i kamufluar prej perfitimit ka ushqyer krijimin e atij sojit jashte dimensionimit te simulim-mashtrimit qe gjene ndonjehere sheshin e kulture-injorimit dhe shprehet ne emer te patriotizmit.Ne historine e larget e te afert ambicja qe ushqehet prej primitivizmit e ka perdore pushtuesin dhe pushtimin si varken e shpetimit dhe te glorifikimit deri sa i eshte nenshtruar shkaterrimit e asgjesimit.Bojatisjet qe i behen pushtimit turk prej çfaredolloj trashegimit jane dalldisjet patologjike te historizmit, sepse&nbsp; çdo pushtim, i ri a i vjeter&nbsp; nuk shihet si veper e kenaqesise dhe e pelqimit, por si vuajtje prej&nbsp; poshterimit.</p>

Add new comment

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Web page addresses and e-mail addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.