“Gabuam që lejuam zgjedhjet në Kosovë”. A mund të jetë më ndërmjetës Lajçak?

I dërguari special i Bashkimit Evropian për dialogun Kosovë – Serbi, Miroslav Lajçak, i ka cilësuar zgjedhjet e jashtëzakonshme të muajit prill në komunat me shumicë serbe në Veriun e Kosovës, si mina tokësore që janë shkelur. 

Marrëveshja e marsit është një moment historik në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Ne e dimë saktësisht se çfarë duhet bërë. Por ka shumë ‘mina tokësore’ përgjatë kësaj rruge që ne nuk duhet t’i shkelim. Zgjedhjet lokale të prillit ishin diçka e tillë dhe për fat të keq ne i kemi shkelur ato

citon gazeta “Koha Ditore” Lajçak në një intervistë për austriaken “Kurier”.

Është hera e parë që një zyrtar i këtij niveli njeh zgjedhjet e jashtëzakonshme si një gabim që ka prodhuar pasoja. Nëse do komentonim këtë pasazh, mund të kuptojmë se Lajçak ndan si shqetësim optikën serbe, duke njohur këtu se perëndimi, konkretisht ai dhe Josep Borrell, apo edhe Gabriel Escobar, gabuan kur menduan se negociimin e krizës apo çdo krize do ta kishin duke e menduar Prishtinën si një ushtar të bindur. 

Zgjedhjet lokale që u bojkotuan nga serbët me urdhër nga Beogradi ishin një gabim për serbët, një gabim mesa duket dhe keqllogaritje nga Perëndimi dhe nje shans për Kurtin që veproi duke arritur të afirmohet si aktor që nuk mund të trajtohet si lodër. Nga ana tjetër zgjedhjet e reja do të mbahen në një situatë sigurie që do ta vlerësojë Prishtina, ndërkohë që njohja e zgjedhjeve të bojkotuara është një precedent që tashmë është regjistruar dhe nuk mund të kalojë në të ardhmen si përjashtim etnik, por vetëm siç u cilësuan kësaj radhe: manifestim demokracie. Dhe kokfortësie, si alibi e BE-së përkundrejt shterimit të opsioneve me Kurtin. 

Në këto kushte cila logjikë e pranon që gabimin për të cilin flet sot z. Lajçak, politika e BE-së e kompenson te masat ndëshkuese ndaj Kosovës? Nëse sot Brukseli vlerëson se zgjedhjet ishin një gabim, jo vetëm që sjellja ndaj Kosovës nuk justifikohet më, por kjo paralajmëron ndryshime të rrezikshme në të ardhmen. Askush nuk mund të diktojë kohën e zhvillimit të zgjedhjeve në një vend, pavarësisht statusit të tij dhe kjo qasje e z. Lajçak na thotë se diplomacia që do të ndiqet do të jetë më kirurgjikale, duke kufizuar edhe më tej hapësirën e lirisë së palëve, diçka që është e destinuar të dështojë. 

Ajo që mbetet e pakuptueshme është inercia e diplomacisë europiane që luan me të njëjtat fytyra prej vitesh dhe dështon: në Ukrainë, në Ballkan e me radhë. 

s.zaimi