Tokayev: Vendet e Azisë Qendrore mund të shndërrohen në urë lidhëse Azi-BE
![](https://www.respublica.al/sites/default/files/styles/large/public/2024/08/tok_2024_08_14_12.jpg?itok=pngpN7ky)
Presidenti i Kazakistanit, Kassym-Jomart Tokayev, bën thirrje që Azia Qendrore të pozicionohet si një lidhje midis Azisë dhe Evropës dhe si një aktor i veçantë rajonal në marrëdhëniet ndërkombëtare.
Në një opinion të titulluar "Rilindja e Azisë Qendrore: Drejt zhvillimit dhe prosperitetit të qëndrueshëm", presidenti kazak argumenton se rajoni ka vepruar "si arenë e vetme gjeopolitike dhe shpirtërore, e pajisur me burime të rëndësishme natyrore, kapacitet të konsiderueshëm njerëzor dhe një pafundësi trashëgimie kulturore dhe historike”.
Tokayev argumenton se ndërsa republikat e Azisë Qendrore (Kazakistani, Kirgistani, Taxhikistani, Turkmenistani dhe Uzbekistani) parashikohej të bëheshin "shtete të dështuara" për shkak të shumë sfidave të modernizimit me të cilat u përballën, "kombet e rajonit e kanë provuar vlerën e tyre" dhe zunë “vendin e merituar” në bashkësinë ndërkombëtare.
Tokayev ndalet te platformat e reja të dialogut në formatin "CA plus" për të theksuar peshën politike në rritje të rajonit në politikën ndërkombëtare, me nëntë samite dhe takime të nivelit të lartë në këtë format.
Ai shpjegoi se vende të tjera dhe organizata ndërkombëtare kanë treguar interes për të bashkëvepruar në këtë format, me një samit të ardhshëm që do të zhvillohet për herë të parë me Japoninë këtë vit.
Tokayevi e vë theksin te forcimi i rolit të rajonit si epiqendër euroaziatike e transformimeve ndërkombëtare gjeopolitike dhe gjeoekonomike.
Pesë shtetet që përbëjnë rajonin kanë zhvilluar një strategji pragmatike për marrëdhëniet e politikës së jashtme dhe janë bërë pjesëmarrës me të drejta të plota në proceset globale, duke promovuar në mënyrë aktive idetë dhe projektet e tyre në strukturat shumëpalëshe ose duke financuar organizata me ndikim.
“Kjo na lejon të flasim me besim për ‘Pesëshën e Azisë Qendrore’ si një grup vendesh në zhvillim të vazhdueshëm dhe të vetë-mjaftueshëm në zemër të kontinentit Euroaziatik,” thotë Tokayev.
Në vizionin e Tokayevit, kompleksiteti i vazhdueshëm i situatës ushtarake dhe politike përgjatë periferisë së Azisë Qendrore hap një rrugë të qartë për bashkëpunimin në politikën e mbrojtjes dhe sigurinë.
Në opinionin e tij, presidenti kazak këshillon ndjekjen e strategjive gjithëpërfshirëse për adresimin e shqetësimeve kryesore "në luftën kundër kërcënimeve tradicionale dhe në zhvillim", si dhe "bashkëpunimin aktiv me Kombet e Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare dhe rajonale".
Ky lloj stabiliteti krijon një hapësirë të sigurt për të zhvilluar më tej potencialin ekonomik dhe për të thelluar lidhjet bashkëpunuese midis vendeve të Azisë Qendrore. Rajoni tani ofron mundësi për tregti, investime, shkencë dhe inovacion.
Burimet si uraniumi, nafta dhe gazi natyror, të cilat janë të përqendruara në rajon, ofrojnë një shans për një themel të fortë për elasticitetin ndaj goditjeve të jashtme dhe diversifikimin e cikleve të tregtisë dhe prodhimit, sipas Tokayev.
Zhvillimi i mëtejshëm i logjistikës së transportit dhe qendrave transitore mund ta bëjë Azinë Qendrore një nga rajonet më të rëndësishme në planet kur flitet për komunikimet globale të transportit.
Tokayev ndalet te siguria ushqimore dhe kalimi në një ekonomi të gjelbër si fusha të rëndësishme për ta bërë rajonin të pavarur dhe të pandikueshëm nga krizat gjeopolitike dhe për të ndihmuar në uljen e efekteve negative të ndryshimeve klimatike globale.
Add new comment