Të mirat e shpenzimeve të përqendruara

Progres i rëndësishëm u bë në konferencën e donatorëve për refugjatët e Sirisë, konferencë që u zhvillua në Londër më 4 shkurt. Por shumë më tepër se kaq duhet të bëhet. Bashkësia ndërkombëtare vijon të nënvlerësojë në shkallë të madhe nevojat për mbështetjen e refugjatëve, si brenda ashtu edhe jashtë kufijve të Bashkimit Europian. Që të trajtohet kriza e refugjatëve, përmes përdorimit të kapacitetit huamarrës aktualisht të papërdorur të BE-së me cilësi të lartë AAA, kërkohet një ndryshim në model. Në vend që të luftohet me fonde të pamjaftueshme vit pas viti, është koha për të përdorur modelin e “shpenzimeve të përqendruara”. Shpenzimi i një sasie të madhe parash njëherësh do të jetë shumë më tepër efektiv se sa shpenzimi i të njëjtës shume përgjatë shumë viteve. Shpenzimi i shumës në fillim do të na mundësojë ne të trajtojmë pasojat më të rrezikshme të krizës-përfshirë ndjenjat kundër migrantëve në vendet pritëse dhe dëshpërimin dhe margjinalizimin mes refugjatëve-në mënyrë më efikase. Kryerja e investimeve të mëdha fillestare mund të ndihmojë për të transformuar dinamikat ekonomike, politike dhe shoqërore larg ksenofobisë dhe urrejtjes dhe drejt pasojave konstruktive nga të cilat përfitojnë si refugjatët ashtu edhe vendet pritëse. Përqendrimi i financimeve është përdorur shpesh për të financuar fushata për imunizimin e popullsisë ndaj sëmundjeve. Mjeti Financiar Ndërkombëtar për Imunizimin, i cili merr hua përkundrejt garancive për financimet e ardhëshme të qeverive për programet e imunizimeve, ka siguruar miliarda dollarë përgjatë viteve të fundit për të garantuar që fushatat e vaksinimit të jenë të suksesshme sa më parë të jetë e mundur. Në terma afatgjatë, kjo është më efikase se sa shpenzimi i të njëjtës shumë në këste vjetore. Mjeti ofron një precedent bindës edhe për krizën aktuale.

Një dallgë e papritur dhe e madhe me refugjatë mund të shkaktojë panik që prek popullsinë e përgjithshme autoritetet dhe, në mënyrë më shkatërrimtare edhe vetë refugjatët. Paniku ushqen një ndjenjë të gabuar se refugjatët janë barrë dhe rrezik, gjë që shkakton marrjen e masave të kushtueshme dhe kundërprodhuese, të tilla si ngritja e gardheve dhe mureve përgjatë kufijve dhe vendosja e refugjatëve nëpër kampe, të cilat nga ana e vet ushqejnë rraskapitjen dhe dëshpërimin mes refugjatëve. Nëse bashkësia ndërkombëtare mund të financojë programe të përqendruara dhe në shkallë të gjerë për trajtimin e problemit, publiku i gjerë dhe refugjatët nuk do të krijojnë ndjenja armiqësore ndaj njëri-tjetrit. Shpenzimet e përqendruara nevojiten si në Europë ashtu edhe në shtetet e vijës së frontit si Jordania, Libani dhe Turqia. Investimet e nevojshme përfshijnë një rishikim tërësor të politikës së BE-së për azilin dhe përmirësimin e kontrolleve kufitare.

Në vendet e vijës së frondit, paratë nevojiten për t’i dhënë refugjatëve mundësi formale punësimi, kujdes shëndetësor dhe arsim. Nëse jeta e refugjatëve bëhet relativisht e mirë në vendet kufitare dhe ata besojnë se një proces i rregullt po kryhet për të fituar hyrje në Europë, ata ka gjasa do të presin rradhën në vend që të vrapojnë për të hyrë sa më parë në Europë, duke e mbingarkuar sistemin. Në mënyrë të ngjashme, nëse kriza e refugjatëve mund të vihet nën kontroll, paniku do të pakësohet mes publikut në Europë dhe votuesit nuk do të priren kaq shumë ndaj mbështetjes për politika kundër migrantëve. Jordania mund të ofrojë një shembull testimi për këtë. Një vend me 9.5 milionë banorë, ai i ka ofruar strehë 2.9 milionë nënshtetasve të huaj, përfshirë 1.265 milionë sirianëve si dhe po përballet me një dallgë të re refugjatësh të shkaktuar nga bombardimet e Rusisë. Këtu ka nevojë për një ndihmë financiare të menjëhershme dhe të madhe të kombinuar me më shumë masa preferenciale tregtie dhe falje të përkohshme të borxheve. Një program i suksesshëm në Jordani mund të demonstrojë se bashkësia ndërkombëtare është e aftë të vendosë krizën e refugjatëve nën kontroll, duke i hapur rrugë programeve të ngjashme në vendet e tjera kufitare, të përshtatura sipas specifikave të vendit në varësi të kushteve të vendit. Një përqasje e tillë ndaj krizës mund të kushtojë më shumë nga sa mund të përballojnë vendet anëtare të BE-së me buxhetet e tyre aktuale. Kërkohet një minimum i 40 miliardë eurove (45 miliardë dollarëve) për t’u shpenzuar çdo vit në 3 deri 5 vitet e ardhëshme; por shuma edhe më të mëdha parash mund të justifikohen për të sjellë krizën e refugjatëve nën kontroll. Në fakt, deri tani, mungesa e financimeve të mjaftueshme është pengesa kryesore për zbatimin e programeve të suksesshme në të gjitha vendet kufitare, veçanërisht në Turqi. Ndërsa Gjermania ka një suficit buxhetor të pashpenzuar prej 6 miliardë eurosh, vendet e tjera të BE-së përballen aktualisht me deficite. Ministri gjerman i financave Wolfgang Schäuble ka propozuar një taksë pan-Europiane mbi karburantet, e cila mund të kërkojë ose marrëveshje unanime ose një koalicion vendesh me vullnet për ta bërë. Kjo e thekson rëndësinë e idesë se BE-ja mund të përdorë instrumentin që BE-ja e ka sakaq në dispozicion dhe që nuk e përdor të titujve të borxheve me cilësi të lartë AAA që duhet të emetohen në emër të BE-së.

Kriza e migrantëve përbën një kërcënim ekzistencial për BE-në. Në të vërtetë, ndërsa veriu i kontinentit është në përballje me jugun dhe lindja në përballje me perëndimin, BE-ja në thelb po bëhet copash. E kur duhet të përdoret instrumenti i borxhit të përbashkt të BE-së tjetër herë më shumë se sot kur BE-ja është në rrezik të vdesë? Nuk është se nuk ka precedentë për një përqasje të tillë; përgjatë historisë, qeveritë kanë emetuar bonde për të përballuar emergjenca kombëtare. Përdorimi i kredisë AAA të Bashkimit Europian, në vend që të taksohet konsumi, krijon edhe avantazhin shtesë të dhënies së stimulit ekonomik të domosdoshëm për Europën. Sasitë e parave që kërkohen janë mjaftueshëm të larta për të prodhuar edhe një efekt multiplikator. Një ekonomi që rritet mund ta bëjë shumë më të lehtë pranimin e emigrantëve, qofshin këta refugjatë apo emigrantë ekonomikë. Shkurt, financimi i përqendruar është një iniciativë nga e cila fitojnë të gjithë dhe ajo duhet të ndërmerret sa më parë. *Kryetar i Fondit të Menaxhimit Soros dhe i Fondacioneve Shoqëria e Hapur. Shkruar për “Project Syndicate”.

Marrë nga "reporter.al"