sigurimi

Ndërkohë që e djathta parlamentare, më saktë Partia Demokratike, ka paralajmëruar protesta në muajin janar, madje të forta sipas saj, në Tiranë ka nisur të flitet për një parti të re. Në krye të saj presupozohet se do të jetë Shenasi Rama, që drejton prej vitesh një polemikë ndaj të gjithë sistemit politik të Tiranës. Fokusi i Shenasi Ramës së fundmi ka qenë përforcimi i tezës se PD-ja uzurpoi Lëvizjen e Dhjetorit ’90, akaparoi me ndihmën e Sigurimit të Shtetit drejtimin dhe mandej vijoi lojën e Katovicës.

Debatit për përfshirjen e artistëve në bashkëpunim me Sigurimin i është shtuar edhe Osman Mula. Në një intervistë për “Panorama” Mula thotë se ajo që ndodhi së fundmi i ngjan thashethemeve.

Sa kishte depërtuar Sigurimi i Shtetit tek artistët?

Më vjen mirë që ma bëni këtë pyetje, por kam dëshirë t’ju them diçka. Debati i fundit mendoj se është më tepër si lloj thashethemi që sjell pështjellim, sesa rregullon punë.

Pse, a nuk është mirë që të dihen ca të vërteta, qofshin këto edhe për artistët?

87-vjeçari Shyqyri Çoku, emri i të cilit është përmendur dendur lidhur me dekorimin për 70-vjetorin e Çlirimit ka folur sot për gazetën "Shekulli". Ai deklaron se nuk ka qenë pjesë e Sigurimit, se nuk e ka torturuar At Zef Pllumin dhe se nuk e njeh Sami Repishtin. Ndërkohë, edhe kryeministri, në fjalën e tij në Kuvend, e ka cilësuar Çokun si torturues të të dyve.

Një kompozitor me emër, jo detyrimisht mund të përfaqësojë indeksin e popullaritetit që ka fituar muzika e tij. Dhe talenti jo domosdoshmërisht lidhet me vlerat jashtë muzikës. Fjala është për kompozitorin Agim Krajka që u është përgjigjur polemikave për përfshirjen e tij në listën e personave që hartonin raporte për artistët në kohën e Partisë së Punës. Mbrojtja e tij provon se përveç partiturave Krajka ka patur kohë të merret edhe me jetën private  të këngëtarëve, duke gjykuar në emër të moralit të shëndoshë.

Dekorimi(qoftë edhe në vitin 2014) i disa personave me statusin e veteranit, por që gjatë regjimit komunist, kanë mbajtur detyra të larta në aparatin represiv, sigurim dhe gjykata, e ka vënë qeverinë aktuale në një situatë të çuditshme. Disa media vunë në dukje se mes të dekoruarve ishte edhe hetuesi i At Zef Pllumit, që nga përfaqësues të komunitetit katolik mbahet si figurë e lartë dhe që krijon ndjeshmëri të caktuara. Kanë nisur madje thirrjet që Edi Rama ta tërheqë medaljen. Kjo ka pak rëndësi, pasi askush nuk është në gjendje të kuptojë seriozitetin e dikujt që shkruan ditirambe.

Sa kohë që dosjet nuk do të hapen njësoj si pjesa tjetër e Europës Lindore, ato do të hapen në studio televizive. Dhe me të drejtë në një farë mënyre, pasi është e padurueshme që njerëz që deri më dje vendosnin me raportime në shërbimet sekrete, të vijojnë sot të japin leksione demokracie. Dhe një rast që me gjasë do të turbullojë ujëra është ai që ka përcjellë dje në “Opinion” Sherif Merdani, këngëtar i njohur dhe i burgosur politik në kohën e regjimit të Enver Hoxhës. Merdani ka rrëfyer edhe disa hollësi nga çështja “Hisku”: “Fenomeni ka ekzistuar, por në vitet ‘70 po ju them që JO.

Trazira që shkaktoi intervista e Alida Hiskut mbi përdhunimet në masë të grave të dënuara nuk është ulur ende. Pati përkrahje dhe kundërshtime për mundësinë e përdhunimit të grave të burgosura nga hetuesit dhe sigurimsat.

Luan Pobrati, një ish-pjesëtar i Sigurimit të Shtetit i ka dhënë gazetës "Dita" një intervistë ku flet për disa aspekte të së shkuarës dhe akuzave për dhunë ndaj artistëve. Në intervistë del edhe ndonjë pseudonim për ndonjë artist, si dhe rrëfehet një moment për vitin '90.

-Z.Pobrati, si e vlerësoni ligjin për hapjen e dosjeve? A mendoni se ai do t’ja arrijë qëllimit?

Me sa duket Gjergj Leka hapi një rrugë sesi disa këngëtarë të mund të vijnë sërish në vëmendje. Ndonëse deklaratat e tij u pasuan nga reagime të shumta, ato lanë një fill që u ndoq deri diku nga këngëtarja e dikurshme Alida Hisku. Sipas kësaj të fundit, ish-oficerë të Sigurimit të Shtetit kanë kryer përdhunime në qeli ndaj këngëtareve të dënuara. Hisku madje thoshte se ajo vetë kishte qenë një ndër viktimat.

Gazeta “Shqiptarja.com” shkruan se janë rreth 110 pseudonimet që politika apo media ka denoncuar gjatë viteve si etiketa të dosjeve të bashkëpunimit të personave që sot janë aktiv në politikë apo në institucione të ndryshme. Dhe kjo listë është bërë e njohur nga akuza të herëpashershme mes politikanëve që aludojnë për ish-bashkëpunëtorë të Siigurimit të Shtetit. Çështja është prezente pasi ndonëse u miratuan disa ligje, shumëkush arriti të vijonte karrierën. Këtu nuk përmenden njerëz që kanë qenë pjesë e vendimmarrjes së asaj kohe, por vetëm ata që kanë dosje, e që janë të shantazhueshëm.