Blloku Opinion

Njëzet vjet më parë, kur në Shqipëri kishim filluar të zbatonim metodologjinë për zhvillimin e të menduarit kritik të nxënësve dhe studentëve, vjen një profesor nga Universiteti i Ohajos në SHBA. Midis tij dhe një mësuesi të Gjeografisë, i cili shquhej për kujtesën e jashtëzakonshme, zhvillohet ky dialog:

– Cili është lumi më i gjatë në Ohajo? Profesori amerikan i përgjigjet.

– Cila është maja më e lartë në Ohajo? Profesori amerikan i përgjigjet.

Kosovarët janë mësuar të jetojnë në optimizëm dhe në iluzione. Disa pritje u janë realizuar. Kosovën e çliruan luftëtarët e saj dhe NATO-ja. Kosova u shpall edhe e pavarur si shtet dhe u njoh nga shtetet kryesore të botës. Por se Kosova do të zhvillohet, do të jetë shtet funksional, do të ketë nivel të ulët të korrupsionit dhe krimit të organizuar, se njerëzit do të duan të jetojnë në të e jo të largohen, u dëshmuan të kenë qenë iluzione. Iluzione u dëshmuan të kenë qenë edhe pritjet se do të liberalizohen vizat, sepse nuk u liberalizuan.

Rreth pesë vjet më parë, kryeministri hungarez, Viktor Orbán e shpalli miliarderin hungarezo-amerikan George Soros armikun numër një të shtetit. Sorosi është ai që tërheq telat pas një komploti në shkallë të gjerë kundër Hungarisë. Qëllimi i tij: të rrëzojë Orbanin, të shkrijë shtetet-kombe të Evropës dhe të zëvendësojë popullsinë e tyre me migrantë.

Tendencat gjeopolitike të dy dekadave të fundit tregojnë se shtetet kryesore në Euroazi po punojnë për të rikrijuar zonat e tyre të ndikimit. Në këtë mënyrë, ato po sfidojnë SHBA-të, që nënkupton një sfidë korresponduese për rendin ekzistues botëror. Megjithëse Uashingtoni do të jetë në gjendje të kufizojë ambiciet e disa fuqive, ai ka pak mjete me të cilat mund të pengojë ambiciet e Rusisë, Kinës dhe Iranit.

Qentë janë kafshë shtëpiake, lozonjarë të këndshëm, ndihmës të mirë dhe, mbi të gjitha, besnikë ndaj të zotit. Mirëpo këto veti të shkëlqyera të qenve supozojnë plotësimin e një kushti thelbësor: qentë janë ushqyer mirë. Në rastin e kundërt, kur qentë nuk kanë ushqim të mjaftueshëm, harrojeni çdo veti të mirë të tyre dhe përgatituni për të parë versionin më të keq të qenit: lehjet pa fund, egërsimin, tërbimin, dhëmbët që kafshojnë qentë e tjerë, por edhe të zotin, luftën e egër për mbijetesë.

Garton Ash*

Siç thoshte dikur nga një lider evropian, Evropa duhet të jetë një superfuqi, jo një supershtet. Përballë një Kine gjithnjë e më të fuqishme dhe autoritare, përballë ngrohjes globale, sfidës potencialisht ekzistenciale që vjen nga inteligjenca artificiale, për të mos përmendur Rusinë agresive, Lindjen e Mesme kaotike dhe Shtetet e Bashkuara trampiane, ky argument është më bindës se kurrë. Në një botë gjigantësh, duhet të jesh edhe vetë gjigant. Nëse ne evropianët nuk bëhemi bashkë, ne do të mbetemi të veçuar.

Programimi kompjuterik është bukë e djathtë. Ose kështu na kanë bërë të besojmë gurutë e botës dixhitale. Që nga premtimi i code.org se “kushdo mund të mësojë” te komentet e drejtorit ekzekutiv të Apple, Tim Cook se të kodosh është “argëtuese dhe ndërvepruese”, arti dhe shkenca e krijimit të softuerëve është tani e hapur dhe e përdoruesjme njësoj si alfabeti.